پرش به محتوا

قرآن قدس: تفاوت میان نسخه‌ها

۲۵۵ بایت اضافه‌شده ،  ‏۲۱ نوامبر ۲۰۲۳
بدون خلاصۀ ویرایش
برچسب: ویرایش مبدأ ۲۰۱۷
برچسب: ویرایش مبدأ ۲۰۱۷
خط ۴۷: خط ۴۷:
گفته شده این ترجمه به احتمال زیاد کهن‌ترین ترجمه کشف شده و چاپ شده فارسی است که به همت یکی از قرآن‌پژوهان معاصر دکتر علی رواقی در دو مجلد در سال ۱۳۶۴ انتشار یافت. این ترجمه تحت‌اللفظی است و اندکی آغاز و انجام آن افتادگی دارد. به قرائن و نشانه‌های زبان‌شناسی و سبک‌شناسی مورد قبول اهل فن، زمان کتابت این ترجمه در فاصله سال‌های ۲۵۰ تا ۳۵۰ هجری قمری است.<ref>«ترجمه فارسی (قرآن قدس)»، دانشنامه قرآن و قرآن پژوهی، به کوشش بهاءالدین خرمشاهی، دوستان و ناهید، چاپ دوم، ۱۳۸۱ش، ج۱، ص۵۵۷ و ۵۵۸.</ref>
گفته شده این ترجمه به احتمال زیاد کهن‌ترین ترجمه کشف شده و چاپ شده فارسی است که به همت یکی از قرآن‌پژوهان معاصر دکتر علی رواقی در دو مجلد در سال ۱۳۶۴ انتشار یافت. این ترجمه تحت‌اللفظی است و اندکی آغاز و انجام آن افتادگی دارد. به قرائن و نشانه‌های زبان‌شناسی و سبک‌شناسی مورد قبول اهل فن، زمان کتابت این ترجمه در فاصله سال‌های ۲۵۰ تا ۳۵۰ هجری قمری است.<ref>«ترجمه فارسی (قرآن قدس)»، دانشنامه قرآن و قرآن پژوهی، به کوشش بهاءالدین خرمشاهی، دوستان و ناهید، چاپ دوم، ۱۳۸۱ش، ج۱، ص۵۵۷ و ۵۵۸.</ref>


قرآن قدس برگردانی است کهن از قرآن به زبان فارسی یا به‌طور دقیق‌تر زبانی سیستانی. با توجه به کاربردهای آوایی ویژه‌ای که در این کتاب وجود دارد به نظر می‌رسد که زبان این ترجمه متأثر از گونه بلوچی باشد. واژگان و ساختار صرفی این کتاب چنین نشان می‌دهد که این متن بی‌گمان در میان نوشته‌های موجود فارسی بیشترین پیوند را با زبان فارسی میانه دارد. شماری از واژه‌های این ترجمه را می‌توان در نوشته‌های پهلوی دید. {{جعبه نقل قول|علی رواقی: «دقت وسواس‌گونه که مترجم این متن در برابرگذاری واژه‌های قرانی دارد شگفت‌انگیز است.»<ref>رواقی، علی، «قرآن قدس»، دانشنامه قرآن و قرآن پژوهی، به کوشش بهاءالدین خرمشاهی، دوستان و ناهید، چاپ دوم، ۱۳۸۱ش، ج۲، ص۱۷۰۲.</ref>}}
قرآن قدس برگردانی است کهن از قرآن به زبان فارسی یا به‌طور دقیق‌تر زبانی سیستانی. با توجه به کاربردهای آوایی ویژه‌ای که در این کتاب وجود دارد به نظر می‌رسد که زبان این ترجمه متأثر از گونه بلوچی باشد. واژگان و ساختار صرفی این کتاب چنین نشان می‌دهد که این متن بی‌گمان در میان نوشته‌های موجود فارسی بیشترین پیوند را با زبان فارسی میانه دارد. شماری از واژه‌های این ترجمه را می‌توان در نوشته‌های پهلوی دید.<ref>رواقی، علی، «قرآن قدس»، دانشنامه قرآن و قرآن پژوهی، به کوشش بهاءالدین خرمشاهی، دوستان و ناهید، چاپ دوم، ۱۳۸۱ش، ج۲، ص۱۷۰۲.</ref>  


زبان قرآن قدس کهن است و فهم آن اگر مددرسانی یادداشت‌ها و تعلیقات توضیحی و لغوی مصحح نبود به آسانی ممکن نبود.<ref>خرمشاهی، بهاءالدین، قرآن شناخت، تهران، طرح نو، ۱۳۷۹ش، ص۲۹۵.</ref> جز چند صفحه اول و آخر قرآن قدس، باقی آن محفوظ است.<ref>شعبان‌زاده، مریم، و محمود براتی،‌«قرآن قدس و کارکرد وندها»، پژوهشنامه ادب غنایی، سال اول نیمه دوم ۱۳۸۲ش، شماره ۱، ص۹۸.</ref>
زبان قرآن قدس کهن است و فهم آن اگر مددرسانی یادداشت‌ها و تعلیقات توضیحی و لغوی مصحح نبود به آسانی ممکن نبود.<ref>خرمشاهی، بهاءالدین، قرآن شناخت، تهران، طرح نو، ۱۳۷۹ش، ص۲۹۵.</ref> جز چند صفحه اول و آخر قرآن قدس، باقی آن محفوظ است.<ref>شعبان‌زاده، مریم، و محمود براتی،‌«قرآن قدس و کارکرد وندها»، پژوهشنامه ادب غنایی، سال اول نیمه دوم ۱۳۸۲ش، شماره ۱، ص۹۸.</ref>


== ویژگی ==
== ویژگی ==
ترجمه قرآن قدس به گونه زبانی سیستان است که آمیخته‌ای از زبان سیستانی و شاید با کاربردهایی از گونه زبانی بلوچی هست.<ref>رواقی، علی، «[https://www.cgie.org.ir/fa/news/128511/سبک‌شناسی-ترجمه‌های-قرآن---دکتر-علی-رواقی سبک‌شناسی ترجمه‌های قرآن]»، مرکز دائره المعارف بزرگ اسلامی، انتشار: ۱۹ خرداد ۱۳۹۵ش، بازدید: ۲۵ آبان ۱۴۰۲ش.</ref>
{{جعبه نقل قول|علی رواقی: «دقت وسواس‌گونه که مترجم این متن (قرآن قدس) در برابرگذاری واژه‌های قرانی دارد شگفت‌انگیز است.»<ref>رواقی، علی، «قرآن قدس»، دانشنامه قرآن و قرآن پژوهی، به کوشش بهاءالدین خرمشاهی، دوستان و ناهید، چاپ دوم، ۱۳۸۱ش، ج۲، ص۱۷۰۲.</ref>
}}ترجمه قرآن قدس به گونه زبانی سیستان است که آمیخته‌ای از زبان سیستانی و شاید با کاربردهایی از گونه زبانی بلوچی هست.<ref>رواقی، علی، «[https://www.cgie.org.ir/fa/news/128511/سبک‌شناسی-ترجمه‌های-قرآن---دکتر-علی-رواقی سبک‌شناسی ترجمه‌های قرآن]»، مرکز دائره المعارف بزرگ اسلامی، انتشار: ۱۹ خرداد ۱۳۹۵ش، بازدید: ۲۵ آبان ۱۴۰۲ش.</ref>


قرآن قدس یکی از متون قابل توجه دوره رشد و تکوین زبان فارسی است، زبان آن آمیزه‌ای از فارسی، عربی و عناصر گونه‌ای-گویشی قلمداد می‌شود و از نظر آوایی و صرفی ویژگی‌های منحصربه‌فردی دارد. و زبان متن با زبان فارسی میانه ارتباط دارد.<ref>قاسم‌زاده بهجت، و یوسف محمدنژاد، «تحلیل ویژگی‌های آوایی و صرفی مشترک قرآن قدس با برخی متون کهن و گویش‌های ایرانی نو»، کهن نامه ادب پارسی، بهار و تابستان ۱۳۹۹ش، سال یازدهم، شماره ۱، ص۲۰۹.</ref> ویژگی‌های زبانی ترجمهٔ قرآن قدس نشان می‌دهد که این متن احتمالاً در محدودهٔ سیستان نوشته شده است. گونهٔ زبانی این متن اختلاف‌های بسیاری با فارسی دَری دارد. در حقیقت این گونهٔ زبانی جز در مواردی همچون تحولات آوایی که خاص منطقه‌ای است که در آنجا به کتابت درآمده‌است، در باقی موارد شباهت بسیار با فارسی میانه دارد.<ref>آصفی، نیما، «ملاحظاتی پیرامون قرآن قدس بررسی تطبیقی ویژگی‌های زبانی ترجمهٔ قرآن قدس با فارسی میانه»، زبان و گویش‌های ایرانی، دوره ۲۰، شماره ۴، شماره پیاپی ۸۰، اسفند ۱۴۰۰ش، ص۵۳.</ref>
قرآن قدس یکی از متون قابل توجه دوره رشد و تکوین زبان فارسی است، زبان آن آمیزه‌ای از فارسی، عربی و عناصر گونه‌ای-گویشی قلمداد می‌شود و از نظر آوایی و صرفی ویژگی‌های منحصربه‌فردی دارد. و زبان متن با زبان فارسی میانه ارتباط دارد.<ref>قاسم‌زاده بهجت، و یوسف محمدنژاد، «تحلیل ویژگی‌های آوایی و صرفی مشترک قرآن قدس با برخی متون کهن و گویش‌های ایرانی نو»، کهن نامه ادب پارسی، بهار و تابستان ۱۳۹۹ش، سال یازدهم، شماره ۱، ص۲۰۹.</ref> ویژگی‌های زبانی ترجمهٔ قرآن قدس نشان می‌دهد که این متن احتمالاً در محدودهٔ سیستان نوشته شده است. گونهٔ زبانی این متن اختلاف‌های بسیاری با فارسی دَری دارد. در حقیقت این گونهٔ زبانی جز در مواردی همچون تحولات آوایی که خاص منطقه‌ای است که در آنجا به کتابت درآمده‌است، در باقی موارد شباهت بسیار با فارسی میانه دارد.<ref>آصفی، نیما، «ملاحظاتی پیرامون قرآن قدس بررسی تطبیقی ویژگی‌های زبانی ترجمهٔ قرآن قدس با فارسی میانه»، زبان و گویش‌های ایرانی، دوره ۲۰، شماره ۴، شماره پیاپی ۸۰، اسفند ۱۴۰۰ش، ص۵۳.</ref>
خط ۷۹: خط ۸۰:
  | تغییر مسیر =شد
  | تغییر مسیر =شد
  | ارجاعات =
  | ارجاعات =
  | بازبینی =
  | بازبینی =شد
  | تکمیل =
  | تکمیل =
  | اولویت =ج
  | اولویت =ج
۱۱٬۹۱۳

ویرایش