automoderated، ناظمان (CommentStreams)، trustworthy
۱۶٬۰۱۱
ویرایش
قبة الصخره: تفاوت میان نسخه‌ها
ابرابزار
A.rezapour (بحث | مشارکتها) (←جایگاه) |
A.rezapour (بحث | مشارکتها) (ابرابزار) |
||
| خط ۳: | خط ۳: | ||
مسجد قبه الصخره را چه کسی بنا کرد و چه جایگاهی دارد؟ | مسجد قبه الصخره را چه کسی بنا کرد و چه جایگاهی دارد؟ | ||
{{پایان سوال}} | {{پایان سوال}} | ||
{{پاسخ}}'''قبة الصخره''' از قدیمی‌ترین بناهای تاریخیِ اسلام برجای مانده از دوره | {{پاسخ}}'''قبة الصخره''' از قدیمی‌ترین بناهای تاریخیِ اسلام برجای مانده از دوره امویان، در [[بیت‌المقدس]] است. این بنا به دستور [[عبدالملک بن مروان]] در سال ۶۶ هجری ساخته شد. قبةالصخره با گنبد طلایی در ۵۰۰ متری جنوبی [[مسجدالاقصی]] در حرم شریف قرار دارد. | ||
[[پرونده:قبه الصخره..jpeg|بندانگشتی|نمایی از قبة الصخره]] | [[پرونده:قبه الصخره..jpeg|بندانگشتی|نمایی از قبة الصخره]] | ||
== جایگاه == | == جایگاه == | ||
قبةالصخره مشرف بر شهر کهن بیت‌المقدس است و از هر سوی شهر دیده می‌شود، اما کارکردهای بصری آن به عنوان پاسخ اسلام به کلیسای قیامت مسیحی در بخش غربی شهر است. بزرگداشت بسیاری از رخدادهای تاریخ مقدس همچون آغاز آفرینش، یا [[معراج پیامبر(ص)]] و تقوای عامهٔ مردم که آن را به خود صخره و ناحیهٔ پیرامون قبةالصخره پیوند می‌داده‌اند. گفته شده علاوه بر مفاهیم اسلام‌گرایی فراگیر، قبةالصخره دارای مفاهیم محلی نیز هست. بخصوص زیارت‌گاهی محلی برای سوری‌ها و فلسطینی‌ها و اینکه اکنون نماد آرمان‌های ملی است.<ref>جمعی از نویسندگان، «بیت‌المقدس»، دائرة المعارف بزرگ اسلامی، تهران، مرکز دائرة المعارف بزرگ اسلامی، ج۱۳، ذیل مدخل.</ref> | |||
قبةالصخره با گنبد طلایی و کاشی‌های آبی، سبز و فیروزه‌ای، در ۵۰۰ متری جنوبی مسجدالاقصی قرار دارد. بنای آن را خلیفهٔ اموی، عبدالملک شروع و پسرش، ولید به اتمام رسانده که حاوی آثار بسیاری از دورهٔ اسلامی است.<ref>جمعی از نویسندگان، «بیت‌المقدس»، دائرة المعارف بزرگ اسلامی، تهران، مرکز دائرة المعارف بزرگ اسلامی، ج۱۳، ذیل مدخل.</ref> تأثیر شدید هنر ایران ساسانی و حتی اشکانی را در نخستین بنای مشهور اسلامی یعنی قبة الصخره (نیمة دوم سدة ۱ق) می‌توان به روشنی دید.<ref>سمسار، محمدحسن، «اسلیمی»، دانشنامه بزرگ اسلامی، مرکز دائرة المعارف بزرگ اسلامی، ج۸، ذیل مدخل.</ref> | قبةالصخره با گنبد طلایی و کاشی‌های آبی، سبز و فیروزه‌ای، در ۵۰۰ متری جنوبی مسجدالاقصی قرار دارد. بنای آن را خلیفهٔ اموی، عبدالملک شروع و پسرش، ولید به اتمام رسانده که حاوی آثار بسیاری از دورهٔ اسلامی است.<ref>جمعی از نویسندگان، «بیت‌المقدس»، دائرة المعارف بزرگ اسلامی، تهران، مرکز دائرة المعارف بزرگ اسلامی، ج۱۳، ذیل مدخل.</ref> تأثیر شدید هنر ایران ساسانی و حتی اشکانی را در نخستین بنای مشهور اسلامی یعنی قبة الصخره (نیمة دوم سدة ۱ق) می‌توان به روشنی دید.<ref>سمسار، محمدحسن، «اسلیمی»، دانشنامه بزرگ اسلامی، مرکز دائرة المعارف بزرگ اسلامی، ج۸، ذیل مدخل.</ref> | ||
| خط ۱۴: | خط ۱۴: | ||
== ویژگی‌ها == | == ویژگی‌ها == | ||
عبدالملک بن مروان دستور | عبدالملک بن مروان دستور ساختمان قبةالصخره ــ نخستین بنای مبتنی بر خودآگاهی معماری اسلامی ــ را داد که هنوز هم یکی از باشکوه‌ترین کارهای هنری به‌شمار می‌آید. اهمیت آن از یک سو در گرو شکل و آرایه، و از سوی دیگر غنای مفاهیم هم پیوند آن و اثر شدیدش در شهر است. | ||
این سازهٔ استوانه‌ای روی صخرهٔ شگفت‌انگیزی که بر سطح زمین پدیدار شده، و رأس یکی از تپه‌ها بوده است، قرار دارد. غاری طبیعی در آنجاست که طی سده‌ها بسیار وسعت یافته است. ۴ در با هشتی‌های کوچکی در جلو آنها در مرکزِ هریک از چهار جهت اصلیِ بنا جای دارد. اندیشهٔ ژرفی برای طرح قبةالصخره به‌کار گرفته شده بوده است.<ref>جمعی از نویسندگان، «بیت‌المقدس»، دائرة المعارف بزرگ اسلامی، تهران، مرکز دائرة المعارف بزرگ اسلامی، ج۱۳، ذیل مدخل.</ref> | |||
== تاریخچه == | == تاریخچه == | ||
طبق نقل عموم مورخان ساخت [[قبة الصخره]] در دوره [[امویان]] صورت گرفته است. گفته شده است که در زمان عمر مسجدی بر روی صخره ساخته شد؛ اما قبة الصخره توسط [[عبدالملک مروان]] ساخته شده است. ابن اثیر در الکامل آورده است: «امویان در شهر اورشلیم مسجد صخره و حرم را در آن ساختند».<ref>ابن اثیر، عزالدین، الکامل، ترجم حالت، ابوالقاسم، خلیلی، عباس، تهران، مؤسسه مطبوعاتی علمی، ۱۳۷۱، ج۲۴، ص۱۰۷.</ref> | طبق نقل عموم مورخان ساخت [[قبة الصخره]] در دوره [[امویان]] صورت گرفته است. گفته شده است که در زمان عمر مسجدی بر روی صخره ساخته شد؛ اما قبة الصخره توسط [[عبدالملک مروان]] ساخته شده است. ابن اثیر در الکامل آورده است: «امویان در شهر اورشلیم مسجد صخره و حرم را در آن ساختند».<ref>ابن اثیر، عزالدین، الکامل، ترجم حالت، ابوالقاسم، خلیلی، عباس، تهران، مؤسسه مطبوعاتی علمی، ۱۳۷۱، ج۲۴، ص۱۰۷.</ref> | ||
| خط ۴۱: | خط ۴۲: | ||
}} | }} | ||
{{تکمیل مقاله | {{تکمیل مقاله | ||
| شناسه = | | شناسه =شد | ||
| تیترها = | | تیترها =شد | ||
| ویرایش = | | ویرایش =شد | ||
| لینک‌دهی = | | لینک‌دهی =شد | ||
| ناوبری = | | ناوبری = | ||
| نمایه = | | نمایه = | ||
| تغییر مسیر = | | تغییر مسیر =شد | ||
| ارجاعات = | | ارجاعات = | ||
| بازبینی = | | بازبینی = | ||
| تکمیل = | | تکمیل = | ||
| اولویت = | | اولویت =ج | ||
| کیفیت = | | کیفیت =ج | ||
}} | }} | ||
{{پایان متن}} | {{پایان متن}} | ||