automoderated، ناظمان (CommentStreams)، trustworthy
۱۶٬۰۱۱
ویرایش
مقدمه‌ای بر فقه شیعه (کتاب): تفاوت میان نسخه‌ها
←نویسنده
A.rezapour (بحث | مشارکتها) جز (A.rezapour صفحهٔ مقدمه‌ای بر فقه شیعه را به مقدمه‌ای بر فقه شیعه (کتاب) منتقل کرد) |
A.rezapour (بحث | مشارکتها) |
||
| خط ۵۲: | خط ۵۲: | ||
== نویسنده == | == نویسنده == | ||
[[سیدحسین مدرسی طباطبایی]] متولد | [[سیدحسین مدرسی طباطبایی]] متولد ۱۳۲۰ش در قم، استاد و پژوهشگر علوم اسلامی است. او سطوح عالی فقه و اصول را نزد آیات فاضل لنکرانی، حسین نوری، یوسف صانعی و آیت‌اللّه سلطانی و متون فلسفی را نزد آقایان گیلانی، جوادی آملی، محمد شاه‌آبادی و [[مرتضی مطهری]] فراگرفت. خارج فقه و اصول را عمدتاً در محضر آیت‌اللّه سیدمحمد محقق داماد (یک سال) و [[آیت‌اللّه مرتضی حائری]] (ده سال) شاگردی کرد.<ref>رهبریان، محمدرضا، «آثار و مقاله‌شناسی دکتر حسین مدرسی طباطبایی»، آیینه پژوهش، شماره ۱۳۹، ۱۳۹۲ش، ص۷۹؛ «[https://clisel.com/writer/%D8%B3%DB%8C%D8%AF-%D8%AD%D8%B3%DB%8C%D9%86-%D9%85%D8%AF%D8%B1%D8%B3%DB%8C-%D8%B7%D8%A8%D8%A7%D8%B7%D8%A8%D8%A7%DB%8C%DB%8C/ سید حسین مدرسی طباطبایی]»، مرکز و کتابخانه مطالعات اسلامی به زبان‌های اروپایی، تاریخ درج مطلب: ۲۱ دی ۱۳۹۹ش، تاریخ بازدید: ۲۳ مهر ۱۴۰۲ش.</ref> | ||
مدرسی طباطبایی از سال ۱۳۵۸ش برای ادامه تحصیلات در انگلستان به سر برد. در سال ۱۳۶۱ش دورهٔ دکتری خود را در دانشگاه آکسفورد انگلستان به پایان برد و برای تدریس به دانشگاه پرینستون آمریکا دعوت شد. او همزمان در دانشکدهٔ مطالعات بین‌المللی دانشگاه کلمبیا در شهر نیویورک و در دانشگاه آکسفورد نیز عهده‌دار کرسی دانشگاه است. همچنین به تناوب در دانشکدهٔ حقوق دانشگاه ییل و هاروارد نیز تدریس کرده و مدت نه سال عضو شورای عالی نظارت بر دانشگاه هاروارد بوده است.<ref>رهبریان، محمدرضا، «آثار و مقاله‌شناسی دکتر حسین مدرسی طباطبایی»، آیینه پژوهش، شماره ۱۳۹، ۱۳۹۲ش، ص۷۹؛ «[https://clisel.com/writer/سید-حسین-مدرسی-طباطبایی/ سید حسین مدرسی طباطبایی]»، مرکز و کتابخانه مطالعات اسلامی به زبان‌های اروپایی، تاریخ درج مطلب: ۲۱ دی ۱۳۹۹ش، تاریخ بازدید: ۲۳ مهر ۱۴۰۲ش.</ref> | |||
زمین در فقه اسلامی (دو جلد)، قم در قرن نهم هجری، مکتب در فرایند تکامل، مقدمه‌ای بر فقه اسلامی، میراث مکتوب شیعه از سه قرن نخستین هجری، برگی از تاریخ قزوین، قم نامه، از آثار اوست.<ref>«[https://mtif.org/person/37240/دکتر-سید-حسین-مدرسی-طباطبائی دکتر سید حسین مدرسی طباطبائی]»، بنیاد محقق طباطبایی، تاریخ بازدید: ۲۳ مهر ۱۴۰۲ش.</ref> | زمین در فقه اسلامی (دو جلد)، قم در قرن نهم هجری، مکتب در فرایند تکامل، مقدمه‌ای بر فقه اسلامی، میراث مکتوب شیعه از سه قرن نخستین هجری، برگی از تاریخ قزوین، قم نامه، از آثار اوست.<ref>«[https://mtif.org/person/37240/دکتر-سید-حسین-مدرسی-طباطبائی دکتر سید حسین مدرسی طباطبائی]»، بنیاد محقق طباطبایی، تاریخ بازدید: ۲۳ مهر ۱۴۰۲ش.</ref> | ||
| خط ۷۲: | خط ۷۴: | ||
== قسمت اول کتاب == | == قسمت اول کتاب == | ||
مؤلف در قسمت اول کتاب و در فصل اول، به مبانی فقهی شیعه می‌پردازد و به اختلاف مبانی فقهی شیعه و سنی اشاره دارد که اهل تسنن حدیث نبوی را از صحابه پیامبر(ص) اخذ کرده‌اند اما شیعه آن را از سوی خاندان وی به دست آورده‌اند. در کتاب آمده است که مذاهب فقهی اهل‌سنت دنباله رو نظرات فقهی چند تن از فقهاء مدینه و عراق اند، لیکن مذاهب فقهی شیعی تابع نظرات اهل بیت هستند.<ref>مدرسی، سید حسین، مقدمه‌ای بر فقه شیعه، مشهد، آستان قدس رضوی، ۱۳۶۸ش، ص۱۱.</ref> | مؤلف در قسمت اول کتاب و در فصل اول، به مبانی فقهی شیعه می‌پردازد و به اختلاف مبانی فقهی شیعه و سنی اشاره دارد که اهل تسنن حدیث نبوی را از صحابه پیامبر<small>(ص)</small> اخذ کرده‌اند اما شیعه آن را از سوی خاندان وی به دست آورده‌اند. در کتاب آمده است که مذاهب فقهی اهل‌سنت دنباله رو نظرات فقهی چند تن از فقهاء مدینه و عراق اند، لیکن مذاهب فقهی شیعی تابع نظرات اهل بیت هستند.<ref>مدرسی، سید حسین، مقدمه‌ای بر فقه شیعه، مشهد، آستان قدس رضوی، ۱۳۶۸ش، ص۱۱.</ref> | ||
مدرسی طباطبایی در فصل دوم قسمت اول کتاب، به تعریف و تبیین مختصر اصول فقه و ادوار آن می‌پردازد و آثار مهم اصول فقه شیعه را برمی‌شمرد.<ref>مدرسی، سید حسین، مقدمه‌ای بر فقه شیعه، مشهد، آستان قدس رضوی، ۱۳۶۸ش، ص۱۴ تا ۱۹.</ref> | مدرسی طباطبایی در فصل دوم قسمت اول کتاب، به تعریف و تبیین مختصر اصول فقه و ادوار آن می‌پردازد و آثار مهم اصول فقه شیعه را برمی‌شمرد.<ref>مدرسی، سید حسین، مقدمه‌ای بر فقه شیعه، مشهد، آستان قدس رضوی، ۱۳۶۸ش، ص۱۴ تا ۱۹.</ref> | ||
فصل سوم، رؤوس مطالب فقه را دربردارد که مؤلف پس از ذکر عناوینی که برخی فقها مطرح کرده‌اند، سرآخر شرح فشرده‌ای از محتوای فقه که به ابتکار محقق حلی در کتاب شرایع السلام است را بیان می‌کند که شامل عبادات، عقود، ایقاعات و احکام است و ذیل هرکدام، مباحث مطرح شده در آن را شرح می‌دهد.<ref>مدرسی، سید حسین، مقدمه‌ای بر فقه شیعه، مشهد، آستان قدس رضوی، ۱۳۶۸ش، ص۲۱ تا ۲۸.</ref> | فصل سوم، [[تقسیم‌بندی موضوعی فقه شیعه|رؤوس مطالب فقه]] را دربردارد که مؤلف پس از ذکر عناوینی که برخی فقها مطرح کرده‌اند، سرآخر شرح فشرده‌ای از محتوای فقه که به ابتکار محقق حلی در کتاب [[شرایع السلام]] است را بیان می‌کند که شامل عبادات، عقود، ایقاعات و احکام است و ذیل هرکدام، مباحث مطرح شده در آن را شرح می‌دهد.<ref>مدرسی، سید حسین، مقدمه‌ای بر فقه شیعه، مشهد، آستان قدس رضوی، ۱۳۶۸ش، ص۲۱ تا ۲۸.</ref> | ||
فصل چهارم این قسمت که فصل مفصل‌تر آن است، ادوار فقه شیعه را مورد بحث قرار می‌دهد و از شیخ طوسی و محقق حلی و علامه حلی و صاحب مدارک از نامداران ادوار شیعه نام می‌برد که این سازمان حقوقی را تجدید بنا کرده‌اند.<ref>مدرسی، سید حسین، مقدمه‌ای بر فقه شیعه، مشهد، آستان قدس رضوی، ۱۳۶۸ش، ص۲۹.</ref> | فصل چهارم این قسمت که فصل مفصل‌تر آن است، ادوار فقه شیعه را مورد بحث قرار می‌دهد و از شیخ طوسی و محقق حلی و علامه حلی و صاحب مدارک از نامداران ادوار شیعه نام می‌برد که این سازمان حقوقی را تجدید بنا کرده‌اند.<ref>مدرسی، سید حسین، مقدمه‌ای بر فقه شیعه، مشهد، آستان قدس رضوی، ۱۳۶۸ش، ص۲۹.</ref> | ||
| خط ۹۳: | خط ۹۵: | ||
== قسمت دوم کتاب == | == قسمت دوم کتاب == | ||
قسمت دوم | قسمت دوم کتاب، لیست منتخبی است از برخی کتابهای موجود و قابل دستیابی در زمینه فقه شیعه که در دو بخش تنظیم شده است: در بخش نخست اهم آثار فقه استدلالی - اعم از متون جامع و تک‌نگاری‌ها - که وسیله دانشمندان مشهور شیعی نوشته شده است ذکر می‌شود. در بخش دوم تعدادی از رسائل عملیه که بیشتر به فارسی نوشته شده است به عنوان نمونه یاد می‌شود. این هر دو بخش بر اساس ترتیب تاریخی، با توجه به تاریخ وفات مؤلفان تنظیم گردیده است.<ref>مدرسی، سید حسین، مقدمه‌ای بر فقه شیعه، مشهد، آستان قدس رضوی، ۱۳۶۸ش، ص۶۵ و ۶۶.</ref> | ||
در | در قسمت دوم کتاب، نسخه‌ها و چاپ‌های ۱۰۷۱ اثر از منابع مهم فقه شیعه معرفی می‌شود. این منابع از شیخ صدوق در قرن چهارم را شامل می‌شود تا قرن چهاردهم قمری با [[امام خمینی]] پایان می‌یابد. شیخ صدوق، شیخ مفید، شریف مرتضی، شیخ طوسی، [[ابن ادریس حلی|ابن ادریس]]، محقق حلی، [[شهید اول]]، شهید دوم، [[مقدس اردبیلی]]، میرداماد، [[محمدباقر بهبهانی|وحید بهبهانی]]، صاحب جواهر، [[سید احمد خوانساری]] نمونه‌هایی از این نویسندگان هستند.<ref>مدرسی، سید حسین، مقدمه‌ای بر فقه شیعه، مشهد، آستان قدس رضوی، ۱۳۶۸ش، ص۶۷ تا ۳۷۶.</ref> | ||
== منابع == | == منابع == | ||