نقد بر گزارش کشتار بنی‌قریظه: تفاوت میان نسخه‌ها

{{پاسخ}}'''غزوه بنی‌قریظه''' جنگ پیامبر(ص) با قبیله بنی قریظه بود. این غزوه در اوایل سال پنجم قمری به سبب پیمان‌شکنی این قوم یهود ساکن مدینه رخ داد. این قوم برخلاف پیمان خود با مسلمان، در جنگ احزاب با دشمنان مسلمان هم پیمان شدند و علیه مسلمانان شوریدند. پس از پایان جنگ، پیامبر آنان را محاصره کرد و بر آنان خود را تسلیم کردند. در منابع تاریخی آمده است که پیامبر و سران قبیله بنی قریظه، با حکمیت فردی از سران اوس، به نام سَعدبن مُعاذ توافق کردند و او حکم به کشتار مردان و اسارت زنان قبیله داد و پیامبر نیز قبول کرد.

داستان قتل مردان قبیله بنی قریظه و اسارت زنان، مورد مناقشه محققان تاریخ است. برخی گفته‌اند نمی‌توان به روایات داستان بنی قریظه به خاطر تعارض و سخیف بودن برخی از منقولات آن اتکا و اعتماد کرد و آن را با آیه ۵۶ [[محتوای سوره احزاب|سوره احزاب]] در تضاد می‌بینند. محمدعلی ایازی قرآن پژوه گفته است این رؤسای قوم بودند که پیمان‌شکنی کرده و به پیامبر(ص) اعلام جنگ دادند و بر طبق قاعده، همانان باید مجازات و کشته شوند، نه دیگران.  

سیدجعفر شهیدی مورخ، باور کردن این داستان دشوار را دشوار می‌داند و می‌گوید سیرت پیامبر(ص) در جنگ‌های پیش از بنی قریظه مشخص است و همیشه عطوفت و بخشش را بر انتقام و کشتار مقدم می‌داشته است.

غزوه بنی قریظه در اواخر ذیقعده و اوایل ذیحجة سال پنجم هجری، آخرین جنگ مسلمانان با یهود مدینه بود.<ref>مکارم شیرازی، ناصر، برگزیده تفسیر نمونه، ج۳، ص۶۰۳. تهران، دار الکتب الاسلامیه، ۱۳۸۲ش.</ref> حضرت محمد(ص) در همان روز پراکنده شدن دشمنان در جنگ خندق (احزاب) به جنگ بنی قریظه رفت. علت جنگ، پیمان‌شکنی بنی قریظه و خیانت آنان به مسلمانان از طریق همکاری با گروه‌های شرکت کننده (احزاب) در جنگ خندق بود. مسلمانان قلاع و مساکن بنی قریظه را محاصره کردند. مدت محاصره بین ۱۵ تا ۲۵ روز گزارش شده است. بنی قریظه خود پیشنهاد دادند که با همان شرایط بنی نضیر تسلیم شوند. بنی نضیر از اموال و دارایی خود چشم پوشیده و مدینه را ترک کرده بودند. ولی حضرت رسول اکرم حکمیت را به سَعدبن مُعاذ، رئیس قبیلة بنی عبد اَشْهَل از اشراف اوس، واگذار نمود. بنی قریظه نیز حکمیت سعدبن معاذ را پذیرفتند، زیرا اوس قبل از اسلام متحد ایشان بود. سعد حکم به قتل مردان قبیله، اسارت زنان و کودکان و ضبط اموالشان داد. تعداد مردان بنی قریظه و پسران بالغشان، بین ششصد تا هشتصد نفر گزارش شده است.<ref>آهنچی، آذر، «بنی قُریظه»، دانشنامه جهان اسلام، بنیاد دائرة المعارف اسلامی، ج۴، ذیل مدخل، ۱۳۹۳ش؛ مدرسی، سید محمد تقی، زندگانی پیامبر گرامی اسلام محمد مصطفی(ص)، ص۵۷. انتشارات محبان الحسین(ع)، قم، ۱۳۸۹ش؛ علامه طباطبایی، ترجمه تفسیر المیزان، قم، دفتر انتشارات اسلامی، ۱۳۷۴ش، ج۹، ص۱۷۰.</ref>