۱۱٬۹۱۳
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش برچسب: ویرایش مبدأ ۲۰۱۷ |
بدون خلاصۀ ویرایش برچسب: ویرایش مبدأ ۲۰۱۷ |
||
خط ۴: | خط ۴: | ||
{{پایان سوال}} | {{پایان سوال}} | ||
{{پاسخ}} | {{پاسخ}} | ||
'''ثابتبودن مفاهیم اخلاقی''' به این معنا است که برخی اصولِ ثابتِ اخلاقی وجود دارند که مبنای ارزشگذاریهای ثابت و عام در افعال انسانها هستند و این اصول، | '''ثابتبودن یا اطلاق مفاهیم اخلاقی''' به این معنا است که برخی اصولِ ثابتِ اخلاقی وجود دارند که مبنای ارزشگذاریهای ثابت و عام در افعال انسانها هستند و این اصول، به تمایل فرد یا جامعه و تغییر شرایط زمانی و مکانی وابسته نیستند.<ref>فلسفه اخلاق، سلسله دروس اندیشههای بنیادین اسلامی، مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی، ۱۳۷۸ش، ص۱۷۱.</ref> در مقابل این نظریه، [[نسبیبودن مفاهیم اخلاقی]] وجود دارد و به این معنا است که هیچیک از ارزشها و اصول اخلاقی ثابت نیستند. همه گزارههای اخلاقی به اختلاف زمان، شرایط و نظر شخصی، یا همه افراد یا توافق جامعه قابل تغییر هستند. | ||
برخی افراد به اطلاق و | برخی افراد به اطلاق و ثابتبودن اخلاق تصریح کردهاند. عالمان اخلاق اسلامی و کانت فیلسوف آلمانی و افلاطون از جمله این افراد هستند. البته برخی افراد با اینکه تصریح به این مطلب نکردهاند اما مبانی آنها متناسب با اطلاق اخلاق است و از جمله آنها میتوان از سقراط و ارسطو یاد کرد. در مقابل گروهی تصریح به نسبیت اخلاق داشتهاند. مارکس، انگلس، هیوم و ادوارد موری، از این افراد هستند.<ref>غرویان، محسن، فلسفه اخلاق از دیدگاه اسلام، انتشارات یمین، ۱۳۷۷، ص۱۰۶.</ref> | ||
عالمان اخلاق اسلامی، قائل به اطلاق و ثابتبودن مفاهیم اخلاقی هستند. مبنای نظریه آنها [[عدلیه|تئوری حُسن و قُبح عقلی]] است. نظریه حسن و قبح عقلی این است که عقل در نخستین برخورد، از حسن و قبح افعال اطلاع مییابد و اینها همان بدیهیات عقل عملی هستند. حکم مواردی مانند [[معنای عدالت خداوند|عدل]] و [[احسان]]، [[ظالمان در قرآن|ظلم]]، راستگوئی و امانتداری، دروغگویی و خیانت و نظایر آنها توسط عقل ثابت بوده و تغییر نمییابد. انسان قرن بیستم از نظر فطرت، غریزه و تمایلات همانند انسان قرن دهم است. دروغ، خیانت، هرزگی پیوسته زشت و تباه کننده اجتماع بوده و هست. از این نظر باید تحریم و ممنوعیت آنها دائمی باشد. همچنین است قوانین مربوط به تهذیب نفس و کسب فضایل اخلاقی و سجایای انسانی.<ref>سبحانی، حُسن و قبح عقلی یا پایههای اخلاق جاودان، ص۱۳۸.</ref> | |||
عالمان اخلاق اسلامی، قائل به اطلاق و ثابتبودن مفاهیم اخلاقی هستند. مبنای نظریه آنها [[عدلیه|تئوری حُسن و قُبح عقلی]] است. نظریه حسن و قبح عقلی این است که عقل در نخستین برخورد، | |||
درباره ملاک احکام عقلی نظریات گوناگونی مطرح شده است. بعضی آن را رعایت اهداف و مصالح میدانند. عدهای کمال و نقص نفسانی را ملاک حکم عقل به حُسن و قبح افعال دانستهاند. برخی نیز معتقدند این مفاهیم کلی با فطرت و سرشت پاک و طبیعت معنوی و ملکوتی انسان هماهنگ است. | درباره ملاک احکام عقلی نظریات گوناگونی مطرح شده است. بعضی آن را رعایت اهداف و مصالح میدانند. عدهای کمال و نقص نفسانی را ملاک حکم عقل به حُسن و قبح افعال دانستهاند. برخی نیز معتقدند این مفاهیم کلی با فطرت و سرشت پاک و طبیعت معنوی و ملکوتی انسان هماهنگ است. | ||
البته براساس مبنای ثابتبودن اصول | البته براساس مبنای ثابتبودن اصول اخلاقی، برخی از آنچه به عنوان اخلاق شناخته میشود، دستخوش تغییر و دگرگونی قرار میگیرد. البته اینها در حقیقت یک رشته آداب و رسوم عادی و تقلیدها و سلیقههای فردی یا قومی هستند و اینها را نباید به عنوان ارزشها و ضد ارزشهای اخلاقی نام نهاد.<ref>سبحانی، حُسن و قبح عقلی یا پایههای اخلاق جاودان، ص۱۲۲.</ref> | ||
معتقدان به ثابتبودن اخلاق اسلامی، نقدهایی بر نظریه نسبیدانستن مفاهیم اخلاقی مطرح کردهاند: | معتقدان به ثابتبودن اخلاق اسلامی، نقدهایی بر نظریه نسبیدانستن مفاهیم اخلاقی مطرح کردهاند: | ||
خط ۳۱: | خط ۲۹: | ||
}} | }} | ||
{{تکمیل مقاله | {{تکمیل مقاله | ||
| شناسه = | | شناسه =- | ||
| تیترها = | | تیترها =- | ||
| ویرایش = | | ویرایش =شد | ||
| لینکدهی = | | لینکدهی =شد | ||
| ناوبری = | | ناوبری = | ||
| نمایه = | | نمایه = | ||
| تغییر مسیر = | | تغییر مسیر =شد | ||
| ارجاعات = | | ارجاعات = | ||
| بازبینی = | | بازبینی = | ||
| تکمیل = | | تکمیل = | ||
| اولویت = | | اولویت =ج | ||
| کیفیت = | | کیفیت =ج | ||
}} | }} | ||
{{پایان متن}} | {{پایان متن}} |