automoderated
۶٬۳۴۱
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۱: | خط ۱: | ||
{{شروع متن}} | {{شروع متن}} | ||
{{سوال}} | {{سوال}} | ||
خط ۶: | خط ۵: | ||
== مفهومشناسی == | == مفهومشناسی == | ||
توريه عبارت است از اراده | توريه عبارت است از اینکه فرد، خلافِ ظاهرِ كلامش را اراده کند؛ برای نمونه، کسی در ميدان جنگ، خطاب به طرف مقابل فرياد بزند كه پيشواي شما از دنيا رفت. «پیشوا» به معنای امام است و ظاهر کلام با واقع مطابق است؛ ولی مخاطب که در شرایط جنگ قرار دارد، از «پیشوا» معنای فرمانده سپاه را برداشت میکند. وی این توریه را انجام میدهد تا میان دشمن [[ترس]] و [[تفرقه]] ایجاد کند.<ref>دائره المعارف تشيّع، تهران، نشر شهيد محبّي، ۱۳۷۵ ش، ج۵، ص۱۴۲.</ref> | ||
=== در اصطلاح فقه === | === در اصطلاح فقه === | ||
خط ۱۵: | خط ۱۴: | ||
=== توریه جایز === | === توریه جایز === | ||
برخي از فقیهان، ماهیت توريه را متفاوت از ماهیت دروغ دانستهاند؛ بنابراین، به نظر آنها اگر توریه به دلیل دیگری غیر از دلایل حرمتِ دروغ حرام نباشد، جایز است.<ref name=":0">انصاري، مرتضي، المكاسب، قم، نشر مجمع الفكر الاسلامي، ۱۳۷۸ ش، ج۲، | برخي از فقیهان، ماهیت توريه را متفاوت از ماهیت دروغ دانستهاند؛ بنابراین، به نظر آنها اگر توریه به دلیل دیگری غیر از دلایل حرمتِ دروغ حرام نباشد، جایز است.<ref name=":0">انصاري، مرتضي، المكاسب، قم، نشر مجمع الفكر الاسلامي، ۱۳۷۸ ش، ج۲، ص۱۸؛ مكارم شيرازي، ناصر، تفسير نمونه، تهران، نشر دارالكتب الاسلاميه، ۱۳۷۲ ش، ج۱۹، ص۹۶.</ref> بنابراين اگر در توريه مفسدهاي وجود نداشته باشد و از آن، ضرري به كسي يا به خود انسان نرسد، دليل خاصي به محدود بودن استفاده از آن وجود ندارد. | ||
=== توریه حرام === | === توریه حرام === | ||
اگر توریه مفسده خاصي را به همراه داشته باشد، جایز نیست. به گفته آیتالله مکارم شیرازی، مرجع تقلید شیعه، حتي در مواردي كه توريه مصداق دروغ نيست، گاهي مفاسد دروغ را در بردارد و سبب افكندن مردم در خطا ميشود و از اين نظر گاه ممكن است به مرحله حرام برسد؛ بنابراين تنها دروغ نبودن براي توريه كردن كافي نيست؛ بلكه بايد مفاسد ديگر نيز در آن نباشد. | |||
=== توریه واجب === | === توریه واجب === | ||
برخی از فقیهان شیعه، | برخی از فقیهان شیعه، مانند [[شیخ مرتضی انصاری]] و آیتالله مکارم شیرازی، در برخي موارد توريه كردن را واجب دانستهاند. برای نمونه، هنگامی که فردی را مجبور به دروغگویی کرده باشند یا به خاطر مصلحتی مثل آشتی دادن دو مسلمان میخواهد دروغ بگوید، واجب است در صورت اماکن به جای دروغ گفتن، توریه کند.<ref name=":0" /> | ||
{{مطالعه بیشتر}} | {{مطالعه بیشتر}} |