۴۸۶
ویرایش
دفاع مشروع: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
Am.gashool (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
Am.gashool (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۷: | خط ۷: | ||
یکی از عوامل رافع مسئولیت یا علل موجهه جرم «دفاع مشروع» است. مقصود از دفاع مشروع اعمال قدرت برابر تعرض نامشروع و غیر قانونی است. بر این بنیان، دفاع‌کننده با رعایت شرایطی نسبت به نتیجۀ عمل خود مسئولیت نخواهد داشت. ماده 156 قانون مجازات اسلامی به این موضوع پرداخته و مقرر می‌دارد که اگر فردی برای دفاع از جان آبرو، ناموس، مال و آزادی خود و یا دیگری اقدامی نماید که در شرایط عادی آن اقدام جرم است، آن اقدام به استناد دفاع مشروع قابل مجازات نیست. زیرا اقدام انجام شده در صورت رعایت شرایط دفاع مشروع، فاقد وصف مجرمانه است. | یکی از عوامل رافع مسئولیت یا علل موجهه جرم «دفاع مشروع» است. مقصود از دفاع مشروع اعمال قدرت برابر تعرض نامشروع و غیر قانونی است. بر این بنیان، دفاع‌کننده با رعایت شرایطی نسبت به نتیجۀ عمل خود مسئولیت نخواهد داشت. ماده 156 قانون مجازات اسلامی به این موضوع پرداخته و مقرر می‌دارد که اگر فردی برای دفاع از جان آبرو، ناموس، مال و آزادی خود و یا دیگری اقدامی نماید که در شرایط عادی آن اقدام جرم است، آن اقدام به استناد دفاع مشروع قابل مجازات نیست. زیرا اقدام انجام شده در صورت رعایت شرایط دفاع مشروع، فاقد وصف مجرمانه است. | ||
== شروط دفاع مشروع == | == شروط دفاع مشروع == | ||
دفاع در برابر ضرب و جرح و هر گونه تجاوز دیگر دارای شرایطی است: | شرایط دفاع مشروع در قانون بیان شده‌است؛ ماده ۱۵۶ قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 در مقام تعریف دفاع مشروع و شرایط تحقق آن بیان می‌دارد: «هرگاه فردی در مقام دفاع از نفس، عرض، ناموس، مال یا آزادی تن خود یا دیگری در برابر هرگونه تجاوز یا خطر فعلی یا قریب الوقوع با رعایت مراحل دفاع مرتکب رفتاری شود که طبق قانون جرم محسوب می شود، درصورت اجتماع شرایط زیر مجازات نمی شود: | ||
الف- رفتار ارتکابی برای دفع تجاوز یا خطر ضرورت داشته باشد. | |||
ب- دفاع مستند به قرائن معقول یا خوف عقلایی باشد. | |||
پ- خطر و تجاوز به سبب اقدام آگاهانه یا تجاوز خود فرد و دفاع دیگری صورت نگرفته باشد. | |||
ت- توسل به قوای دولتی بدون فوت وقت عملاً ممکن نباشد یا مداخله آنان در دفع تجاوز و خطر موثر واقع نشود...» | |||
تبصره ۱- دفاع از نفس، ناموس، عرض، مال و آزادی تن دیگری در صورتی جایز است که او از نزدیکان دفاع کننده بوده یا مسوولیت دفاع از وی برعهده دفاع کننده باشد یا ناتوان از دفاع بوده یا تقاضای کمک نماید یا در وضعیتی باشد که امکان استمداد نداشته باشد. | |||
تبصره ۲- هرگاه اصل دفاع محرز باشد ولی رعایت شرایط آن محرز نباشد اثبات عدم رعایت شرایط دفاع برعهده مهاجم است. | |||
تبصره ۳- در موارد دفاع مشروع دیه نیز ساقط است جز درمورد دفاع در مقابل تهاجم دیوانه که دیه از بیت المال پرداخت می شود.دفاع در برابر ضرب و جرح و هر گونه تجاوز دیگر دارای شرایطی است: | |||
الف) تناسب دفاع با تجاوز و خطر؛ | الف) تناسب دفاع با تجاوز و خطر؛ | ||