trustworthy
۷٬۳۴۶
ویرایش
ولایت فقیه از نگاه شیخ مفید: تفاوت میان نسخه‌ها
←وظایف ولی فقیه
| خط ۲۰: | خط ۲۰: | ||
* '''اجرای حدود و قصاص:''' شیخ مفید مجری حدود، ديات، قصاص و تعزيرات را سلطان عادل می‌داند. مقصود او از سلطان عادل امامان معصوم(ع) و كسانی هستند كه از جانب آنان به ولايت نصب شده‌اند. فقهای شيعه از جانب امامان(ع) ولايت دارند كه، در صورت نبود ضرر و وجود شرايط، به اقامه آن بپردازند. شیخ مفید ولايت بر قصاص را نيز از حقوق حكومت فقها می‌داند و ديگران، حتی اوليای دم مقتول، صاحب این ولایت نمی‌داند.<ref>یاوری، «اندیشه سیاسی شیخ مفید با تأکید بر کتاب المقنعه»، ص۱۰۸.</ref> | * '''اجرای حدود و قصاص:''' شیخ مفید مجری حدود، ديات، قصاص و تعزيرات را سلطان عادل می‌داند. مقصود او از سلطان عادل امامان معصوم(ع) و كسانی هستند كه از جانب آنان به ولايت نصب شده‌اند. فقهای شيعه از جانب امامان(ع) ولايت دارند كه، در صورت نبود ضرر و وجود شرايط، به اقامه آن بپردازند. شیخ مفید ولايت بر قصاص را نيز از حقوق حكومت فقها می‌داند و ديگران، حتی اوليای دم مقتول، صاحب این ولایت نمی‌داند.<ref>یاوری، «اندیشه سیاسی شیخ مفید با تأکید بر کتاب المقنعه»، ص۱۰۸.</ref> | ||
* '''امر به معروف و نهی از منکر''': شیخ مفید امر به معروف و نهی از منكر را تكليف اجتماعی مسلمانام می‌داند و، در برخی موارد، آن را واجب كفایی می‌خواند. از نظر او زمانی كه مردم در مرحله زبانی قادر به امر به معروف و نهی از منکر نیستند، تعزير و پیگيری جرائم متخلفان بر عهده سلطان اسلام است.<ref>یاوری، «اندیشه سیاسی شیخ مفید با تأکید بر کتاب المقنعه»، ص۱۰۸.</ref> | * '''امر به معروف و نهی از منکر''': شیخ مفید امر به معروف و نهی از منكر را تكليف اجتماعی مسلمانام می‌داند و، در برخی موارد، آن را واجب كفایی می‌خواند. از نظر او زمانی كه مردم در مرحله زبانی قادر به امر به معروف و نهی از منکر نیستند، تعزير و پیگيری جرائم متخلفان بر عهده سلطان اسلام است.<ref>یاوری، «اندیشه سیاسی شیخ مفید با تأکید بر کتاب المقنعه»، ص۱۰۸.</ref> | ||
از دیگر وظایف ولی فقیه از نظر شیخ مفید | از دیگر وظایف ولی فقیه از نظر شیخ مفید می‌توان به موارد دیگری نیز اشاره کرد؛ از جمله، جلوگیری از احتکار، اجرای تعزیرات، تعیین مقدار و مورد مصرف جزیه، تسلط بر اراضی موات، ولایت بر سفیهان و یتیمان، دریافت و مصرف خمس و زکات، حکمیت بین زوجین، پیگیری امور اشیاء پیداشده و رفع نزاع در وصیت.<ref>یاوری، «اندیشه سیاسی شیخ مفید با تأکید بر کتاب المقنعه»، ص۱۰۸-۱۱۲.</ref> | ||
== گستره ولایت فقیه == | == گستره ولایت فقیه == | ||
محققان با تکیه بر بخش دیگری از المقنعه معتقدند که شیخ مفید گستره وسیعی برای ولایت فقیه قائل بوده است.<ref>جعفر پیش‌فرد، مصطفی، پیشینه نظریه ولایت فقیه، قم، دبیر خانه مجلس خبرگان، ۱۳۸۰ش، ص۶۲.</ref> آنان این برداشت خود را متکی به جملاتی از شیخ مفید می‌دانند که می‌گوید: زمانی که سلطان عادل و امام معصوم(ع) برای اجرای احکام باب وصیت حضور نداشته باشند، بر فقیهان شیعه عادل که صاحب رأی و عقل و فضل هستند لازم است که آنچه را سلطان عادل متولی آن بود بپذیرند. اگر آنان بر اجرای آن توانایی نداشته باشند پس خیری از آنها برای جامعه اسلامی متصور نیست.<ref>مفید، المقنعه، ص۶۷۵.</ref> | |||
محققان معتقدند: از آنجا که ویژگی خاصی در ابواب وصیت نسبت به سایر ابواب فقهی وجود ندارد و از آنجا که شیخ مفید به ولایت فقیه در بحث حدود، قصاص، نماز، جهاد، امر به معروف و نهی از منکر و تنفیذ احکام به‌صراحت پرداخته است، عمومیت این ولایت که در باب وصیت به آن حکم داده است در تمامی ابواب استفاده ثابت می‌شود.<ref>جعفر پیش‌فرد، پیشینه نظریه ولایت فقیه، ص۶۲-۶۳.</ref> | |||
== منابع == | == منابع == | ||