پرش به محتوا

حق‌الله و حق‌الناس و حق‌النفس در رساله حقوق امام سجاد(ع): تفاوت میان نسخه‌ها

خط ۱۸: خط ۱۸:
== حق‌الناس ==
== حق‌الناس ==
{{همچنین ببینید|دعای بخشیده شدن حق‌الناس}}
{{همچنین ببینید|دعای بخشیده شدن حق‌الناس}}
حق الناس را حقوق متقابل تعریف کرده‌اند که روابط انسان‌ها و جوامع را در مناسبات گوناگون قانونمند می‌کند. این حقوق را که خداوند واجب گردانده برای تأمین آسایش فردی و اجتماعی و اصلاح امور و جامعه انسانی است.<ref>دائره المعارف تشیع، ج۶، ص۴۰۴.</ref>
[[حق‌الناس]] را حقوق متقابل تعریف کرده‌اند که روابط انسان‌ها و جوامع را در مناسبات گوناگون قانونمند می‌کند. این حقوق را که خداوند واجب گردانده برای تأمین آسایش فردی و اجتماعی و اصلاح امور و جامعه انسانی است.<ref>دائره المعارف تشیع، ج۶، ص۴۰۴.</ref>


مسئله حق الناس در مواردی مانند حقوق والدین، حق فرزند به والدین، حقوق زن و شوهر (حقوق خانوادگی) حقوق برادری، حقوق اجتماعی، حقوق همسایه‌داری و موارد متعدد دیگر مطرح است.  
مسئله حق الناس در مواردی مانند حقوق والدین، حق فرزند به والدین، حقوق زن و شوهر (حقوق خانوادگی) حقوق برادری، حقوق اجتماعی، حقوق همسایه‌داری و موارد متعدد دیگر مطرح است.  
خط ۳۵: خط ۳۵:
* اما حق همسایه حفظ اوست ... در هر حال عیبی از او وارسی نکنی و از بدی او کاوش منما که بفهمی و اگر بدی او را بدون تجسس و قصد فهمیدی باید برای آنچه فهمیدی چون قلعه محکم و چون پرده ضخیمی باشی، در سختی او را رها مکن و در نعمت بر او حسد مبر، و از لغزشش در گذر و از گناهش صرف نظر کن و اگر بر تو نادانی کرد بردباری کن و به مسالمت با او رفتار کن و زبان به دشنام از او بگردان.
* اما حق همسایه حفظ اوست ... در هر حال عیبی از او وارسی نکنی و از بدی او کاوش منما که بفهمی و اگر بدی او را بدون تجسس و قصد فهمیدی باید برای آنچه فهمیدی چون قلعه محکم و چون پرده ضخیمی باشی، در سختی او را رها مکن و در نعمت بر او حسد مبر، و از لغزشش در گذر و از گناهش صرف نظر کن و اگر بر تو نادانی کرد بردباری کن و به مسالمت با او رفتار کن و زبان به دشنام از او بگردان.
== حقوق‌النفس ==
== حقوق‌النفس ==
یکی از حقوق که در رساله حقوق آمده، حقوق نفس است. حق نفس و اعضاء بدن انسان به این معنا است که اگر انسان بدان‌ها توجه نکند، در واقع به خود ظلم کرده و ضررش به خودش بر می‌گردد.
یکی از حقوق که در رساله حقوق آمده، [[حق‌نفس]] است. حق نفس و اعضاء بدن انسان به این معنا است که اگر انسان بدان‌ها توجه نکند، در واقع به خود ظلم کرده و ضررش به خودش بر می‌گردد.


* حق زبانت آن است که آن را از دشنام حفظ نمایی و به سخن خوب عادتش بدهی و مؤدبش داری و آن را نگاهداری مگر در جایی که نیاز به گفتن باشد و سخن گفتن برای دنیا یا دین شما مفید باشد. و آن را از پرگویی و یاوه سرائی کم فایده حفظ کنی.
* حق زبانت آن است که آن را از دشنام حفظ نمایی و به سخن خوب عادتش بدهی و مؤدبش داری و آن را نگاهداری مگر در جایی که نیاز به گفتن باشد و سخن گفتن برای دنیا یا دین شما مفید باشد. و آن را از پرگویی و یاوه سرائی کم فایده حفظ کنی.
خط ۴۲: خط ۴۲:
* حق دو پایت این است که با آنها به جایی که روا نیست نروی و آن‌ها را به راهی که باعث سبکی راه رونده است نکشانی زیرا آنها تو را حمل می‌کنند و ترا به راه دین می‌برند و پیش می‌اندازند.
* حق دو پایت این است که با آنها به جایی که روا نیست نروی و آن‌ها را به راهی که باعث سبکی راه رونده است نکشانی زیرا آنها تو را حمل می‌کنند و ترا به راه دین می‌برند و پیش می‌اندازند.
* حق دست تو این است که آن را به ناروا دراز نکنی تا ... گرفتار عقوبت آخرت و سرزنش مردم شوی و آن را از کاری که به تو واجب کرده نبندی.  
* حق دست تو این است که آن را به ناروا دراز نکنی تا ... گرفتار عقوبت آخرت و سرزنش مردم شوی و آن را از کاری که به تو واجب کرده نبندی.  
* حق شکم تو این است که آن را ظرف ... حرام نکنی و از حلال هم به اندازه‌اش بدهی و از حد تقویت به حد شکم خوارگی و بی مروتی نرسانی، و هر گاه گرفتار گرسنگی و تشنگی شد، او را ضبط کنی زیرا سیری بی‌اندازه شکم را بیاشوبد و کسالت آورد که مایه بازماندن و دور شدن از هر کار نیک و ارجمند است.<ref>ابن شعبه حرانی، حسن، تحف العقول، همان، ص۳۶۱–۲۷۸.</ref>
* حق شکم تو این است که آن را ظرف ... حرام نکنی و از حلال هم به اندازه‌اش بدهی و از حد تقویت به حد شکم خوارگی و بی مروتی نرسانی، و هر گاه گرفتار گرسنگی و تشنگی شد، او را ضبط کنی زیرا سیری بی‌اندازه شکم را بیاشوبد و کسالت آورد که مایه بازماندن و دور شدن از هر کار نیک و ارجمند است.<ref>ابن‌شعبه حرانی، تحف‌العقول، ص۳۶۱–۲۷۸.</ref>


== منابع ==
== منابع ==
۱۱٬۸۸۰

ویرایش