۱۱٬۸۸۰
ویرایش
جز (Rezapour صفحهٔ حق الله و حقالناس و حقالنفس در رساله حقوق امام سجاد(ع) را به حقالله و حقالناس و حقالنفس در رساله حقوق امام سجاد(ع) منتقل کرد) |
|||
خط ۱۸: | خط ۱۸: | ||
== حقالناس == | == حقالناس == | ||
{{همچنین ببینید|دعای بخشیده شدن حقالناس}} | {{همچنین ببینید|دعای بخشیده شدن حقالناس}} | ||
[[حقالناس]] را حقوق متقابل تعریف کردهاند که روابط انسانها و جوامع را در مناسبات گوناگون قانونمند میکند. این حقوق را که خداوند واجب گردانده برای تأمین آسایش فردی و اجتماعی و اصلاح امور و جامعه انسانی است.<ref>دائره المعارف تشیع، ج۶، ص۴۰۴.</ref> | |||
مسئله حق الناس در مواردی مانند حقوق والدین، حق فرزند به والدین، حقوق زن و شوهر (حقوق خانوادگی) حقوق برادری، حقوق اجتماعی، حقوق همسایهداری و موارد متعدد دیگر مطرح است. | مسئله حق الناس در مواردی مانند حقوق والدین، حق فرزند به والدین، حقوق زن و شوهر (حقوق خانوادگی) حقوق برادری، حقوق اجتماعی، حقوق همسایهداری و موارد متعدد دیگر مطرح است. | ||
خط ۳۵: | خط ۳۵: | ||
* اما حق همسایه حفظ اوست ... در هر حال عیبی از او وارسی نکنی و از بدی او کاوش منما که بفهمی و اگر بدی او را بدون تجسس و قصد فهمیدی باید برای آنچه فهمیدی چون قلعه محکم و چون پرده ضخیمی باشی، در سختی او را رها مکن و در نعمت بر او حسد مبر، و از لغزشش در گذر و از گناهش صرف نظر کن و اگر بر تو نادانی کرد بردباری کن و به مسالمت با او رفتار کن و زبان به دشنام از او بگردان. | * اما حق همسایه حفظ اوست ... در هر حال عیبی از او وارسی نکنی و از بدی او کاوش منما که بفهمی و اگر بدی او را بدون تجسس و قصد فهمیدی باید برای آنچه فهمیدی چون قلعه محکم و چون پرده ضخیمی باشی، در سختی او را رها مکن و در نعمت بر او حسد مبر، و از لغزشش در گذر و از گناهش صرف نظر کن و اگر بر تو نادانی کرد بردباری کن و به مسالمت با او رفتار کن و زبان به دشنام از او بگردان. | ||
== حقوقالنفس == | == حقوقالنفس == | ||
یکی از حقوق که در رساله حقوق آمده، | یکی از حقوق که در رساله حقوق آمده، [[حقنفس]] است. حق نفس و اعضاء بدن انسان به این معنا است که اگر انسان بدانها توجه نکند، در واقع به خود ظلم کرده و ضررش به خودش بر میگردد. | ||
* حق زبانت آن است که آن را از دشنام حفظ نمایی و به سخن خوب عادتش بدهی و مؤدبش داری و آن را نگاهداری مگر در جایی که نیاز به گفتن باشد و سخن گفتن برای دنیا یا دین شما مفید باشد. و آن را از پرگویی و یاوه سرائی کم فایده حفظ کنی. | * حق زبانت آن است که آن را از دشنام حفظ نمایی و به سخن خوب عادتش بدهی و مؤدبش داری و آن را نگاهداری مگر در جایی که نیاز به گفتن باشد و سخن گفتن برای دنیا یا دین شما مفید باشد. و آن را از پرگویی و یاوه سرائی کم فایده حفظ کنی. | ||
خط ۴۲: | خط ۴۲: | ||
* حق دو پایت این است که با آنها به جایی که روا نیست نروی و آنها را به راهی که باعث سبکی راه رونده است نکشانی زیرا آنها تو را حمل میکنند و ترا به راه دین میبرند و پیش میاندازند. | * حق دو پایت این است که با آنها به جایی که روا نیست نروی و آنها را به راهی که باعث سبکی راه رونده است نکشانی زیرا آنها تو را حمل میکنند و ترا به راه دین میبرند و پیش میاندازند. | ||
* حق دست تو این است که آن را به ناروا دراز نکنی تا ... گرفتار عقوبت آخرت و سرزنش مردم شوی و آن را از کاری که به تو واجب کرده نبندی. | * حق دست تو این است که آن را به ناروا دراز نکنی تا ... گرفتار عقوبت آخرت و سرزنش مردم شوی و آن را از کاری که به تو واجب کرده نبندی. | ||
* حق شکم تو این است که آن را ظرف ... حرام نکنی و از حلال هم به اندازهاش بدهی و از حد تقویت به حد شکم خوارگی و بی مروتی نرسانی، و هر گاه گرفتار گرسنگی و تشنگی شد، او را ضبط کنی زیرا سیری بیاندازه شکم را بیاشوبد و کسالت آورد که مایه بازماندن و دور شدن از هر کار نیک و ارجمند است.<ref> | * حق شکم تو این است که آن را ظرف ... حرام نکنی و از حلال هم به اندازهاش بدهی و از حد تقویت به حد شکم خوارگی و بی مروتی نرسانی، و هر گاه گرفتار گرسنگی و تشنگی شد، او را ضبط کنی زیرا سیری بیاندازه شکم را بیاشوبد و کسالت آورد که مایه بازماندن و دور شدن از هر کار نیک و ارجمند است.<ref>ابنشعبه حرانی، تحفالعقول، ص۳۶۱–۲۷۸.</ref> | ||
== منابع == | == منابع == |