پرش به محتوا

ولایت: تفاوت میان نسخه‌ها

۱٬۳۵۷ بایت اضافه‌شده ،  ‏۱۷ مهٔ ۲۰۲۳
خط ۱۱: خط ۱۱:


ولایت در مورد قرب و نزدیکی، چه نزدیکی مکانی و چه نزدیکی معنوی، به‌کار رفته است‌. این واژه به همین مناسبت در مورد دوستی، یاری، تصدی امر، تسلط و معانی دیگر از این دست استعمال شده است، چون‌ در همه این معانی نوعی مباشرت و اتصال وجود دارد.<ref>مطهری، مرتضی، ولاء‌ها و ولایت‌ها، تهران، انتشارات صدرا، ۱۳۷۷ش، ص۱۴.</ref> محققان درباره کلمه ولایت از نظر موارد استعمال می‌گویند که وِلایت به معنی نصرت است و اما وَلایت به معنی تصدی و صاحب اختیاری یک کار است. همچنین، گفته شده که معنی هر دو یکی است و حقیقت آن همان تصدی و صاحب اختیاری است.<ref>مطهری، ولاء‌ها و ولایت‌ها، ص۱۵.</ref>
ولایت در مورد قرب و نزدیکی، چه نزدیکی مکانی و چه نزدیکی معنوی، به‌کار رفته است‌. این واژه به همین مناسبت در مورد دوستی، یاری، تصدی امر، تسلط و معانی دیگر از این دست استعمال شده است، چون‌ در همه این معانی نوعی مباشرت و اتصال وجود دارد.<ref>مطهری، مرتضی، ولاء‌ها و ولایت‌ها، تهران، انتشارات صدرا، ۱۳۷۷ش، ص۱۴.</ref> محققان درباره کلمه ولایت از نظر موارد استعمال می‌گویند که وِلایت به معنی نصرت است و اما وَلایت به معنی تصدی و صاحب اختیاری یک کار است. همچنین، گفته شده که معنی هر دو یکی است و حقیقت آن همان تصدی و صاحب اختیاری است.<ref>مطهری، ولاء‌ها و ولایت‌ها، ص۱۵.</ref>
== انواع ولایت ==
ولایت به دو ولایت تکوینی و تشریعی تقسیم می‌شود:
* '''ولایت تکوینی''': ولایت تکوینی به‌معنای تصرف در نظام خلقت و قانون‌های آن است. این نوع ولایت اساساً مربوط به خداوند است که خالق هستی و نظام خلقت و قوانین حاکم بر آن است.<ref>مصباح یزدی، محمدتقی، نگاهی گذرا به نظریه ولایت فقیه، قم، مؤسسه آموزشى و پژوهشى امام خمینى، ۱۳۸۲، ص۷۹.</ref> پس ولایت تکوینی یعنی سرپرستی موجودات جهان و تصرف عینی داشتن در آنها.<ref>جوادی آملی، عبدالله، ولایت فقیه، ولایت فقاهت و عدالت، قم، مرکز نشر اسرا، ۱۳۸۵، ص۱۲۳.</ref> ولايت تكوينى كمال و واقعيتى اكتسابى است و راه كسب برخى از مراتب آن به روى همه باز است ولى  «ولايت تكوينى» يك كمال روحى و معنوى است كه در سايه عمل به نواميس خدايى و قوانين شرع، در درون انسان پديد مى‌آيد و سرچشمه مجموعه‌اى از كارهاى خارق العاده مى‌گردد.
* '''ولایت تشریعی:''' این نوع ولایت به‌معنای ولایت در محدوده تشریع است که تابع قانون الهی و نوعی ولایت در امور اعتباری و قراردادی به شمار می‌رود.<ref>جوادی آملی، ولایت فقیه ولایت فقاهت و عدالت، ص۱۲۷.</ref> این نوع ولایت به‌عنوان مقام و منصبی قراردادى، برای اداره شؤون اجتماعى، به گروه برگزيده‌اى از جانب خداوند داده مى‌شود.<ref>سبحانی، جعفر، ولايت تشريعى و تكوينى در قرآن مجيد، قم، مؤسسهٔ امام صادق( ع)، ۱۳۸۵ش، ص۱۷.</ref> مقاماتى كه در ولايت تشريعى بيان گرديده همگى موهبت خداوندى است كه پس از وجود يك سلسله زمينه‌ها جز خواست خدا چيزى در آن دخالت ندارد.
و خداوند این ولایت را به پیامبر اکرم و امامان معصوم(ع) عطا نموده است،


== ولایت خداوند ==
== ولایت خداوند ==
خط ۲۲: خط ۳۲:




==ولایت معصومان==
==ولایت پیامبر(ص) و اهل‌بیت(ع)==
«ولایت» در ولایت خدا، پیامبر و امامان معصوم(ع)، به دو ولایت تکوینی و تشریعی تقسیم می‌شود:
«ولایت» در ولایت خدا، پیامبر و امامان معصوم(ع)، به دو ولایت تکوینی و تشریعی تقسیم می‌شود:


* ولایت تکوینی به معنای تصرف در نظام خلقت و قانون مندی‌های مربوط به طبیعت است که اساساً مربوط به خدای متعال است که خالق هستی در نظام خلقت و قوانین حاکم برآن است و خداوند این ولایت را به پیامبر اکرم و امامان معصوم(ع) عطا نموده است،<ref>مصباح یزدی، محمد تقی، نگاهی گذرا به نظریه ولایت فقیه، قم:مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی ره، ۱۳۷۸، ۷۹</ref> پس ولایت تکوینی یعنی سرپرستی موجودات جهان و عالم در خارج و تصرف عینی داشتن در آنهاست.<ref>جوادی آملی، عبدالله، ولایت فقیه، ولایت فقاهت و عدالت، قم: مرکز نشر اسرا، ۱۳۸۵، ص۱۲۳</ref>
*


* ولایت تشریعی است که به معنای ولایت در محدوده تشریع و تابع قانون الهی است که این ولایت از امور اعتباری و قراردادی است.<ref>همان، ص۱۲۴</ref>
* .<ref>همان، ص۱۲۴</ref>


ولایت خداوند چه ولایت تکوینی و چه ولایت تشریعی، ولایت بالذات است زیرا خداوند مالک و صاحب اختیار تمامی هستی است و هیچ‌کس حق تصرف در چیزی را مگر با اجازه خدا ندارد. خداوند این اجازه را در امور تکوینی و تشریعی به پیامبر اکرم و امامان معصوم(ع) داده است. این ولایت تبعی و در طول ولایت خداوند متعال است.
ولایت خداوند چه ولایت تکوینی و چه ولایت تشریعی، ولایت بالذات است زیرا خداوند مالک و صاحب اختیار تمامی هستی است و هیچ‌کس حق تصرف در چیزی را مگر با اجازه خدا ندارد. خداوند این اجازه را در امور تکوینی و تشریعی به پیامبر اکرم و امامان معصوم(ع) داده است. این ولایت تبعی و در طول ولایت خداوند متعال است.
trustworthy
۷٬۳۴۶

ویرایش