پرش به محتوا

روزه از نگاه مولانا: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱۵: خط ۱۵:


در احوال مولانا نوشته‌اند که مردی لاغر و زردروی بود. این حالت نزاری هم به سبب کم‌خوری او بوده است. شمس تبریزی او را از خواندن و چله‌نشینی منع کرد و به موارد دیگری سفارش کرد که در آن بهتر می‌توانی خدا را بیابی و روزه یکی از همین موارد بوده است.<ref>سروش، «شرح غزلیات شمس»، جلسه شانزدهم، ص۲-۳.</ref>
در احوال مولانا نوشته‌اند که مردی لاغر و زردروی بود. این حالت نزاری هم به سبب کم‌خوری او بوده است. شمس تبریزی او را از خواندن و چله‌نشینی منع کرد و به موارد دیگری سفارش کرد که در آن بهتر می‌توانی خدا را بیابی و روزه یکی از همین موارد بوده است.<ref>سروش، «شرح غزلیات شمس»، جلسه شانزدهم، ص۲-۳.</ref>
مولانا در مثنوی بیشتر دربارهٔ جوع عارفانه یا گرسنگی اختیاری سخن گفته است و فریضهٔ روزه را نیز در مطاوی آن آورده است. او بیشتر ایام سال را به روزه می گذرانیده و به افطار نیز به اندک مایه‌ای بسنده می‌کرده است. با وجود این طعام ناچیز، به چالاکی چرخ می‌زده و رقص و سماع‌های طولانی و بس سنگین ترتیب می‌داده است به نحوی که کسی نمی‌توانست با او همراهی کند. وی معتقد بود که: «قوت جبریل از مطبخ نبود» از این رو اندامی نحیف و استخوانی داشت. نقل است که روزی به حمام درآمد وبه جسم لاغر خود نگاهی کرد و گفت: در تمام عمر خود از کسی شرمسار نشدم مگر امروز که از این جسم خجالت می‌کشم. اما چه کنم که آسایش من در رنج اوست.<ref>[http://merati.blogfa.com/post/88 روزه در مثنوی]، سایت چکاوک، تاریخ درج مطلب: ۱۳۹۰، تاریخ بازدید: ۱۴۰۱.</ref>
مولانا در یک شعر، مصرعی را چنین سروده است: «دوهزار خشک لب بین به کناز حوض کوثر». در تفسیر این بیت آورده‌اند که مومنان دور حوض کوثر جمع می‌شوند و از دست ساقی کوثر جرعه می‌گیرند. بنابر این مصرع، آن جرعه را به خشک لب‌ها می‌دهند یعنی به کسانی که تشنگی کشیده‌اند نه افرادی که از نعمت‌ها استفاده کرده جای دیگر تشنگی خود را رفع کرده‌اند و این مطلب در روایت نیز آمده است.<ref>سروش، «شرح غزلیات شمس»، جلسه شانزدهم، ص۳.</ref>
== روزه در قالب تشبیه ==
== روزه در قالب تشبیه ==
جنبه مذهبی واقعی شعر مولانا در تلمیحات و اشارات بی‌شمار او به روزه آشکار می‌شود، و پاره‌ای از این اشعار در ستایش روزه [[ماه مبارک رمضان]] است.<ref>شیمل، آنِماری، من بادم و تو آتش، ترجمه فریدون بدره‌ای، تهران، توس، ۱۴۰۰، ص۱۶۲ و ۱۶۳.</ref>
جنبه مذهبی واقعی شعر مولانا در تلمیحات و اشارات بی‌شمار او به روزه آشکار می‌شود، و پاره‌ای از این اشعار در ستایش روزه [[ماه مبارک رمضان]] است.<ref>شیمل، آنِماری، من بادم و تو آتش، ترجمه فریدون بدره‌ای، تهران، توس، ۱۴۰۰، ص۱۶۲ و ۱۶۳.</ref>
خط ۷۳: خط ۷۷:


چند شب‌ها خواب را گشتی اسیر / یک شبی بیدار شو دولت بگیر»''<ref>[http://merati.blogfa.com/post/88 روزه در مثنوی]، سایت چکاوک، تاریخ درج مطلب: ۱۳۹۰، تاریخ بازدید: ۱۴۰۱.</ref>''
چند شب‌ها خواب را گشتی اسیر / یک شبی بیدار شو دولت بگیر»''<ref>[http://merati.blogfa.com/post/88 روزه در مثنوی]، سایت چکاوک، تاریخ درج مطلب: ۱۳۹۰، تاریخ بازدید: ۱۴۰۱.</ref>''
=== روزه‌داری مولانا ===
مولانا در مثنوی بیشتر دربارهٔ جوع عارفانه یا گرسنگی اختیاری سخن گفته است و فریضهٔ روزه را نیز در مطاوی آن آورده است. او بیشتر ایام سال را به روزه می گذرانیده و به افطار نیز به اندک مایه‌ای بسنده می‌کرده است. با وجود این طعام ناچیز، به چالاکی چرخ می‌زده و رقص و سماع‌های طولانی و بس سنگین ترتیب می‌داده است به نحوی که کسی نمی‌توانست با او همراهی کند. وی معتقد بود که: «قوت جبریل از مطبخ نبود» از این رو اندامی نحیف و استخوانی داشت. نقل است که روزی به حمام درآمد وبه جسم لاغر خود نگاهی کرد و گفت: در تمام عمر خود از کسی شرمسار نشدم مگر امروز که از این جسم خجالت می‌کشم. اما چه کنم که آسایش من در رنج اوست.<ref>[http://merati.blogfa.com/post/88 روزه در مثنوی]، سایت چکاوک، تاریخ درج مطلب: ۱۳۹۰، تاریخ بازدید: ۱۴۰۱.</ref>
== منابع ==
== منابع ==
{{پانویس|۲}}
{{پانویس|۲}}
۱۱٬۸۹۲

ویرایش