trustworthy
۲٬۵۶۵
ویرایش
دنیا زندان مومن است: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
تکمیل پاورقی‌ها
جز (←منابع) |
جز (تکمیل پاورقی‌ها) |
||
| خط ۹: | خط ۹: | ||
== سند روایت == | == سند روایت == | ||
حدیث دنیا زندان مؤمن است از پیامبر خدا(ص) در منابع روایی [[شیعه]] و [[اهل سنت|اهل‌سنت]] نقل شده و مورد استدلال قرار گرفته است.<ref>محمدباقر | حدیث دنیا زندان مؤمن است از پیامبر خدا(ص) در منابع روایی [[شیعه]] و [[اهل سنت|اهل‌سنت]] نقل شده و مورد استدلال قرار گرفته است.<ref>مجلسی، محمدباقر بن محمد تقی، مرآة العقول فی شرح اخبار آل رسول، تهران، دار الکتب الاسلامیه، ج ۹، ص ۳۱۵.</ref> | ||
در منابع روایی شیعه، این حدیث اولین بار در کتاب المؤمن [[حسین بن سعید کوفی اهوازی]]، از اصحاب [[امام رضا(ع)]] و [[امام جواد(ع)]] و [[امام هادی(ع)]] آمده است.<ref> | در منابع روایی شیعه، این حدیث اولین بار در کتاب المؤمن [[حسین بن سعید کوفی اهوازی]]، از اصحاب [[امام رضا(ع)]] و [[امام جواد(ع)]] و [[امام هادی(ع)]] آمده است.<ref>کوفی اهوازی، حسین بن سعید، المؤمن، قم، مؤسسة الامام المهدی علیه السلام، ص ۲۶.</ref> همچنین، این روایت در بسیاری از منابع اصلی و معتبر شیعه، مانند [[الکافی]]<ref>کبینی، محمد بن یعقوب، الکافی، قم، دارالحدیث، ج ۳، ص ۶۳۰.</ref> و [[کتاب من لایحضره الفقیه]]،<ref>ابن بابویه، محمد بن علی، کتاب من لایحضره الفقیه، تحقیق علی اکبر الغفاری، قم، مؤسسة النشر الاسلامی، ج ۴، ص ۳۶۳.</ref> آمده است. در این منابع، این روایت از طریق [[امام موسی کاظم(ع)]] و [[امام جعفر صادق(ع)]] از طریق پدرانشان به نقل از رسول خدا(ص) روایت شده است. | ||
{{جعبه نقل قول|قاضی قضاعی: مؤمن خواهد که شرایط ایمان بجا آورد ناچار رنجور بود و با مشقّت و از لذّات و شهوات نفس خود را شکسته دارد، و چون در کاری شود ترسان بود که نباید که گناهی بکند که از آن طاعت باطل شود؛ و کافر از این جمله خالی بود. و دیگر اگر چه مؤمن در دنیا در لذت و راحت و نعمت باشد و با حرمت و حشمت باشد و عیشی به‌مراد، در جنب آنکه خدای تعالی وی را وعده کرده است به بهشت از حور و قصور و نعیم و ولدان مخلّدون، گوئی که وی در زندان است. و کافر اگر چه در دنیا تنگ‌روزی و بیمار تن و با محنت باشد، در جنب آنکه حق تعالی وی را وعید کرده است به دوزخ از نکال و عذاب و سلاسل و أغلال، گوئی که وی اینجا در بهشت است.<ref>نویسندهٔ ناشناس، شرح فارسی شهاب الأخبار، تصحیح جلال‌الدین محدث ارموی، تهران، انتشارات علمی و فرهنگی، ص ۵۱.</ref>}} | {{جعبه نقل قول|قاضی قضاعی: مؤمن خواهد که شرایط ایمان بجا آورد ناچار رنجور بود و با مشقّت و از لذّات و شهوات نفس خود را شکسته دارد، و چون در کاری شود ترسان بود که نباید که گناهی بکند که از آن طاعت باطل شود؛ و کافر از این جمله خالی بود. و دیگر اگر چه مؤمن در دنیا در لذت و راحت و نعمت باشد و با حرمت و حشمت باشد و عیشی به‌مراد، در جنب آنکه خدای تعالی وی را وعده کرده است به بهشت از حور و قصور و نعیم و ولدان مخلّدون، گوئی که وی در زندان است. و کافر اگر چه در دنیا تنگ‌روزی و بیمار تن و با محنت باشد، در جنب آنکه حق تعالی وی را وعید کرده است به دوزخ از نکال و عذاب و سلاسل و أغلال، گوئی که وی اینجا در بهشت است.<ref>نویسندهٔ ناشناس، شرح فارسی شهاب الأخبار، تصحیح جلال‌الدین محدث ارموی، تهران، انتشارات علمی و فرهنگی، ص ۵۱.</ref>}} | ||
این حدیث در برخی از معتبرترین منابع روایی اهل‌سنت نیز نقل شده است: | این حدیث در برخی از معتبرترین منابع روایی اهل‌سنت نیز نقل شده است: | ||
* در [[صحیح مسلم]] از ابوهریره به نقل از رسول خدا(ص).<ref>مسلم بن | * در [[صحیح مسلم]] از ابوهریره به نقل از رسول خدا(ص).<ref>نیسابوری، مسلم بن الحجاج، صحیح مسلم، بیروت، دار ابن حزم، ج ۴، ص ۱۷۹۷.</ref> | ||
* در [[مسند احمد بن حنبل]] از عبدالله بن عمرو به نقل از پیامبر(ص).<ref>احمد بن حنبل، مسند الامام احمد بن حنبل، تحقیق احمد معبد عبدالکریم، جده، | * در [[مسند احمد بن حنبل]] از عبدالله بن عمرو به نقل از پیامبر(ص).<ref>احمد بن حنبل، مسند الامام احمد بن حنبل، تحقیق احمد معبد عبدالکریم، جده، ج۲، ص۶۳۵.</ref> | ||
== معنای روایت == | == معنای روایت == | ||
در شرح روایت دنیا زندان مومن است گفته شده که [[مؤمن]] در دنیا محدود به دستورات الهی است و همین موجب تنگی دنیا برای او می‌شود. همچنین، او به وسیله عذاب خداوند ترسانیده شده و با شهوات و آرزوها امتحان می‌شود و به مصائب گرفتار می‌آید. بر خلاف کافر که بر خود قیدی نمی‌بیند و در برخورداری از لذت‌های حرام، خیالی راحت دارد. به هر آنچه که [[شیطان]] بر او زیبا می‌نماید میل پیدا می‌کند.<ref>محمدباقر | در شرح روایت دنیا زندان مومن است گفته شده که [[مؤمن]] در دنیا محدود به دستورات الهی است و همین موجب تنگی دنیا برای او می‌شود. همچنین، او به وسیله عذاب خداوند ترسانیده شده و با شهوات و آرزوها امتحان می‌شود و به مصائب گرفتار می‌آید. بر خلاف کافر که بر خود قیدی نمی‌بیند و در برخورداری از لذت‌های حرام، خیالی راحت دارد. به هر آنچه که [[شیطان]] بر او زیبا می‌نماید میل پیدا می‌کند.<ref>مجلسی، محمدباقر بن محمد تقی، بحارالانوار الجامعة لدرر اخبار الائمة الاطهار، بیروت، مؤسسة الوفاء، ج ۶۵، ص ۲۲۰.</ref> | ||
[[جایگاه علامه مجلسی|علامه مجلسی]] در توضیح این روایت اضافه کرده که مؤمن در دنیا نسبت به زندگی اخروی که در انتظار اوست و در مقایسه با نعمت‌هایی که خداوند در بهشت به او می‌دهد گویا در زندان است، اگرچه نسبت به اهل دنیا از رفاه و آسایش بیشتری بهره‌مند باشد. اما بهره‌مندی [[کافر]] از نعمت، منحصر در دنیا است و در آخرت فقط عذاب الهی در انتظار اوست، اگرچه در دنیا هم در سختی زندگی کرده باشد.<ref>محمدباقر | [[جایگاه علامه مجلسی|علامه مجلسی]] در توضیح این روایت اضافه کرده که مؤمن در دنیا نسبت به زندگی اخروی که در انتظار اوست و در مقایسه با نعمت‌هایی که خداوند در بهشت به او می‌دهد گویا در زندان است، اگرچه نسبت به اهل دنیا از رفاه و آسایش بیشتری بهره‌مند باشد. اما بهره‌مندی [[کافر]] از نعمت، منحصر در دنیا است و در آخرت فقط عذاب الهی در انتظار اوست، اگرچه در دنیا هم در سختی زندگی کرده باشد.<ref>مجلسی، محمدباقر بن محمد تقی، بحارالانوار الجامعة لدرر اخبار الائمة الاطهار، بیروت، مؤسسة الوفاء، ج ۶۵، ص ۲۲۱. جمال‌الدین محمد خوانساری، شرح بر غررالحکم و درر الکلم آمدی، تحقیق سید جلال‌الدین محدث ارموی، تهران، دانشگاه تهران، ج۲، ص۶۶.</ref> | ||
محتوای این روایت موجب شده است تا به آن در متون اخلاقی، صوفیانه و عرفانی توجه شود و به‌طور گسترده مورد نقل، تفسیر و استفاده قرار گیرد.<ref> | محتوای این روایت موجب شده است تا به آن در متون اخلاقی، صوفیانه و عرفانی توجه شود و به‌طور گسترده مورد نقل، تفسیر و استفاده قرار گیرد.<ref>سلمی، محمد بن الحسین، طبقات الصوفیه، تحقیق مصطفی عبدالقادر عطا، بیروت، دارالکتب العلمیة، ص ۲۸. ابونعیم الاصبهانی، احمد بن عبدالله، حلیة الاولیاء و طبقات الاصفیاء، القاهره، دار ام القری للطباعة و النشر، ج۱، ص۱۹۸. مولانا جلال الدین بلخی، دیوان شمس، تصحیح بدیع الزمان فروزانفر، نشر طلایه، ص ۱۲۱۴.</ref> در این متون معنای این روایت، دچار گستردگی و عمق شده است.<ref>عین القضات الهمدانی، شرح کلمات باباطاهر العریان، تحقیق عاصم ابراهیم الکیالی الحسینی الشاذلی الدرقاوی، بیروت، دارالکتب العلمیة، ص۵۳.</ref> در برخی کتاب‌ها، زندان بودن دنیا نه به خاطر سختی پذیرش طاعت، بلکه به دلیل فراق از خداوند، به عنوان محبوب و معشوق حقیقی، تبیین شده است.<ref>غزالی، محمد بن محمد، احیاء علوم الدین، ترجمهٔ مؤیدالدین خوارزمی، به کوشش حسین خدیوجم، انتشارات علمی و فرهنگی، ج ۴، ص ۲۲۴. دیلمی، علی بن محمد، کتاب عطف الالف المألوف علی اللام المعطوف، تحقیق ج.ک. فادیه، القاهره، مطبعة المعهد العلمی الفرنسی للآثار الشرقیة، ص۹۲.</ref> | ||
== منابع == | == منابع == | ||