automoderated، ناظمان (CommentStreams)
۱۵٬۲۵۸
ویرایش
ثواب افطاری دادن در ماه رمضان: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
A.rezapour (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
A.rezapour (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۵۵: | خط ۵۵: | ||
در دورهٔ قاجار هنگام افطار در دربار، وزرا، امرا، اشراف و اعیان در محضر شاه، افطار می‌کردند. همچنین بیشتر اعیان در همهٔ شبهای ماه رمضان افطاری می‌دادند، بدین‌ترتیب که در بیرونی خانه ۵ الی ۱۵ نفر حاشیه، سپس خدمهٔ منزل افطار می‌کردند و کسانی که توانایی این‌گونه اطعامها را نداشتند، در مسجد میان روزه‌داران خرما خیرات می‌کردند و خرمای نذری را همهٔ روزه‌داران در مسجد می‌پذیرفتند، زیرا به روایتی منقول از حضرت رسول(ص) بر این باور بودند که هم خود و هم فرد نذرکننده به ثواب می‌رسند. تمایل به درک این ثواب چندان بود که آشنایان گاه بی‌دعوت بر سر افطار یکدیگر وارد می‌شده‌اند و همچون اهل خانه افطار می‌کردند. همچنین هنگام افطار مستمندی یافت نمی‌شد که کسی داوطلب دادن افطاری به او نباشد. به‌طورکلی برپایی ضیافتهای افطار در این دوره بسیار مرسوم بود.<ref>عظیمی‌پور، نسیم، «افطاری»، دانشنامه فرهنگ مردم ایران، مرکز دائرة المعارف بزرگ اسلامی، ج۱، ذیل مدخل.</ref> | در دورهٔ قاجار هنگام افطار در دربار، وزرا، امرا، اشراف و اعیان در محضر شاه، افطار می‌کردند. همچنین بیشتر اعیان در همهٔ شبهای ماه رمضان افطاری می‌دادند، بدین‌ترتیب که در بیرونی خانه ۵ الی ۱۵ نفر حاشیه، سپس خدمهٔ منزل افطار می‌کردند و کسانی که توانایی این‌گونه اطعامها را نداشتند، در مسجد میان روزه‌داران خرما خیرات می‌کردند و خرمای نذری را همهٔ روزه‌داران در مسجد می‌پذیرفتند، زیرا به روایتی منقول از حضرت رسول(ص) بر این باور بودند که هم خود و هم فرد نذرکننده به ثواب می‌رسند. تمایل به درک این ثواب چندان بود که آشنایان گاه بی‌دعوت بر سر افطار یکدیگر وارد می‌شده‌اند و همچون اهل خانه افطار می‌کردند. همچنین هنگام افطار مستمندی یافت نمی‌شد که کسی داوطلب دادن افطاری به او نباشد. به‌طورکلی برپایی ضیافتهای افطار در این دوره بسیار مرسوم بود.<ref>عظیمی‌پور، نسیم، «افطاری»، دانشنامه فرهنگ مردم ایران، مرکز دائرة المعارف بزرگ اسلامی، ج۱، ذیل مدخل.</ref> | ||
یکی از موضوعات قابل توجه در ماه رمضان، سفره ها و مهمانیهای سحری و افطاری است. تقریبآ در همه ادوار اسلامی این رسم رایج بوده که امرا و خلفا و همچنین کسانی که نذوراتی داشتند، در مساجد یا مکانهایی خاص، سفره های افطاری و گاه سحری می گسترده اند (← یعقوبی، ج ۲، ص ۲۹۱؛ ابن طُوَیر، ص ۲۱۱ـ۲۱۲؛ قلقشندی، ج ۳، ص ۵۲۳)، به همین دلیل، در برخی از مساجد آشپزخانه هایی برای پخت غذا در ماه رمضان وجود داشت (← ازدی، ص ۲۴۸) یا برخی از فرمانروایان در آغاز رمضان، مکانهایی را برای تهیه غذاهای افطاری و سحری درنظر می گرفتند (← سیوطی، ج ۲، ص ۹۶). در مصرِ دوره فاطمی، «دارالفطرة» مکانی بود که در آنجا، انواع غذاها و شیرینیها و نیز ارزاق و مایحتاج موردنیاز مردم در ماه رمضان فراهم و میان مردم تقسیم می شد (← ابن طویر، ص ۱۴۳ـ۱۴۶؛ قلقشندی، ج ۳، ص ۵۲۴ـ۵۲۵). ابن طُوَیر (ص ۲۱۲) مبلغی را که برای سفره های ماه رمضان، در این دوره هزینه می شد، سه هزار دینار ذکر کرده است. | |||
قائل بودن به ثواب بسیار در افطاری دادن طبق توصیه های مؤکد دینی و باور عمومی مبنی بر اینکه با این عمل ثواب روزه مهمانان به میزبان نیز می رسد، باعث می شد که بسیاری از اغنیا و مردمی که توانایی مالی بیشتر داشتند افطاری بدهند (← ویلز، ۱۳۶۸ش، ص ۳۲۸؛ همو، ۱۳۶۳ش، ص ۲۵۹؛ وکیلیان، ج ۱، ص ۷۹ـ۸۱). ابن بطوطه در سفر به دمشق (ج ۱، ص ۱۲۰ـ ۱۲۱)، از امرا و قضات و بزرگانی یاد می کند که گروه کثیری از مردم را برای سفره های افطاری دعوت می کردند، چنان که هیچ فردی در شبهای رمضان به تنهایی افطار نمی کرد.<ref>رحیمی، فاطمه، «رمضان»، دانشنامه جهان اسلام، بنیاد دایره المعارف اسلامی، ج۲۰، ذیل مدخل.</ref> | |||
== منابع == | == منابع == | ||