شرایط شفاعت‌شوندگان: تفاوت میان نسخه‌ها

کلمه شفاعت از ریشه شفع به معنی جفت و ضمیمه کردن چیزی به مثل خودش گرفته شده است. مفهوم شفاعت بر محور دگرگونی و تغییر موضوع به شفاعت شونده دور می‌زند یعنی شخص شفاعت شونده موجباتی فراهم می‌سازد که از یک وضع نامطلوب و درخور کیفر بیرون آمده و به وسیله ارتباط با شفیع، خود را در وضع مطلوبی قرار دهد که شایسته و مستحق بخشودگی گردد. آیات شفاعت به خوبی نشان می‌دهد که مسئله شفاعت از نظر منطق اسلام یک موضوع بی قید و شرط نیست بلکه قیود و شرایطی دارد مثلاً از نظر جرمی که درباره آن شفاعت می‌شود شرایطی هست و از طرفی، شخص شفاعت شونده و شخص شفاعت کننده هم باید شرایطی داشته باشند.

کسانی که معتقد به اصل شفاعت هستند، باید شرایط آن را فراهم سازند. مثلا از گناهانی مانند ظلم که به‌طور کلّی از دایره شفاعت بیرون شمرده شده بپرهیزند زیرا طبق قرآن {{قرآن|مَا لِلظَّالِمِینَ مِنْ حَمِیمٍ وَلَا شَفِیعٍ یُطَاعُ|ترجمه=برای ستمکاران دوستی وجود ندارد، و نه شفاعت کننده‌ای که شفاعتش پذیرفته شود.|سوره=غافر|آیه=۱۸}}، و برنامه خود را از یک دگرگونی عمیق و همه‌جانبه در وضع خویش شروع کنند و برای رسیدن به مقام ارتضاء و برقرار ساختن عهد الهی از گناه توبه کنند. یا حداقل در آستانه توبه قرار گیرند، خلافکاری و شکستن قوانین الهی را متوقف سازند یا لااقل تقلیل دهند و ایمان به خدا و دادگاه بزرگ رستاخیز را در خود زنده نگهدارند و قوانین و مقرّرات او را محترم بشمارند و از طرفی برای برقرار ساختن پیوند میان خود و شفاعت کننده، از صفات او اقتباس کنند و یک نوع سنخیت هر چند ضعیف میان خود و او برقرار سازند.<ref>مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ۱/۲۳۶، دار الکتب الإسلامیه ۱۳۷۴.</ref>

 

شفاعت در قیامت تنها در عذاب دوزخ مؤثر است. اما کمک پیامبر(ص) و ائمه(ع) در ناگواری‌های پیش از آن، مانند قبض روح و برزخ و سؤال قبر، ربطی به شفاعت ندارد، بلکه اختیار و امکانی است که خدا به ایشان داده است.<ref>طباطبائی، محمد حسین، المیزان، ترجمه محمد باقر موسوی همدانی ۱/۲۶۳، دفتر انتشارات اسلامی جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، ۱۳۷۴ش.</ref>