پرش به محتوا

اعتبار کتب اربعه شیعه: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۸: خط ۸:


==معیار اعتبار روایت==
==معیار اعتبار روایت==
اعتبارسنجی کتاب‌های حدیثی نزد علمای شیعه دارای معیارهای خاصی است. یکی از مهم‌ترین معیار‌های اعتبار، اتصال روایات در کتاب‌های روایی به امامان معصوم(ع) است. به اعتقاد شیعه و برخی از اهل سنت، اولین شخصیتی که در زمان [[پیامبر(ص)]] گفته‌های ایشان را جمع‌آوری نمود [[امام علی(ع)]] بود که در کتابی به نام [[الصحیفه الجامعه]] گردآوری و هم‌چنین افرادی چون [[ابورافع]]، [[سلمان فارسی]] و [[ابوذر]] نیز دارای کتاب‌هایی مشتمل بر سخنان پیامبر(ص) بودند.<ref>حر العاملی، محمد بن الحسن، وسائل الشیعه، بیروت، داراحیاء التراث العربی، چاپ چهارم، ۱۳۹۱، ج۱، ص۶.</ref> اما در زمان [[خلفا]] تا زمان [[عمربن عبدالعزیز]] نقل حدیث ممنوع اعلام و بسیاری احادیث از بین برده شد و به دلیل این تفکر نابود کننده منابع روایی، کتاب‌های روایی بسیاری که توسط [[صحابه پیامبر]] جمع‌آوری شده بود، در دسترس مردم قرار نگرفت.<ref>طباطبایی، سید محمدحسین، شیعه در اسلام، قم، دارالتبلیغ اسلامی، ۱۳۴۸ش، ص۱۱.</ref>
اعتبارسنجی کتاب‌های حدیثی نزد علمای شیعه دارای معیارهای خاصی است. یکی از مهم‌ترین معیار‌های اعتبار، اتصال روایات در کتاب‌های روایی به امامان معصوم(ع) است. به اعتقاد شیعه و برخی از اهل سنت، اولین شخصیتی که در زمان [[پیامبر(ص)]] گفته‌های ایشان را جمع‌آوری نمود [[امام علی(ع)]] بود که در کتابی به نام الصحیفه الجامعه گردآوری و هم‌چنین افرادی چون [[ابورافع]]، [[سلمان فارسی]] و [[ابوذر]] نیز دارای کتاب‌هایی مشتمل بر سخنان پیامبر(ص) بودند.<ref>الحر العاملی، محمد بن الحسن، وسائل الشیعه، بیروت، داراحیاء التراث العربی، ۱۳۹۱ق، (مقدمهٔ تحقیق) ج۱، ص۶.</ref> اما در زمان [[خلفا]] تا زمان [[عمربن عبدالعزیز]] نقل حدیث ممنوع اعلام و بسیاری احادیث از بین برده شد و به دلیل این تفکر نابود کننده منابع روایی، کتاب‌های روایی بسیاری که توسط [[صحابه پیامبر]] جمع‌آوری شده بود، در دسترس مردم قرار نگرفت.<ref>طباطبایی، سید محمدحسین، شیعه در اسلام، قم، دارالتبلیغ اسلامی، ۱۳۴۸ش، ص۱۱.</ref>


در زمان عمربن عبدالعزیز، [[شاگردان امام صادق(ع)]] احادیث زیادی را جمع‌آوری نمودند که در مجموعه چهارصد کتاب به نام «[[الاصول]]» گردآوری شده بود.<ref>الحر العاملی، وسائل الشیعه، ج۱، ص</ref> [[محمدبن مسلم]] کتابی به نام [[اربعماه]]، چهارصد مسئله و [[جابربن یزید جعفی]] هشت کتاب<ref>پیشوایی، مهدی، سیره پیشوایان، قم، مؤسسه اما صادق(ع)، چاپ دوم، ۱۳۷۴، ص۳۳۲–۳۳۳.</ref> و [[ابان بن تغلب]] سی هزار حدیث نقل نموده‌اند. در زمان [[امام رضا(ع)]] نیز احادیث جدیدی در «[[جوامع]]» تهیه شد. در اوائل قرن چهارم، عده‌ای از بزرگان شیعه از احادیث موجود در این اصول و جوامع، [[کتب اربعه]] یاد شده و [[مدینه العلم ابی جعفر صدوق]] را، تألیف کردند.<ref>وسائل الشیعه، ج۱، ص۵ به بعد (مقدمه).</ref>
در زمان عمربن عبدالعزیز، [[شاگردان امام صادق(ع)]] احادیث زیادی را جمع‌آوری نمودند که در مجموعه چهارصد کتاب به نام اصول اربعمائه گردآوری شده بود.<ref>البحرانی، یوسف بن احمد، الحدائق الناضرة فی احکام العترة الطاهرة، قم، مؤسسة النشر الاسلامی. ۱۴۰۹ق، ج۱، ص۱۷-۲۱.</ref> [[محمدبن مسلم]] کتابی به نام [[اربعماه]]، چهارصد مسئله و [[جابربن یزید جعفی]] هشت کتاب<ref>پیشوایی، مهدی، سیره پیشوایان، قم، مؤسسه امام صادق(ع)، ۱۳۷۴ش، ص۳۳۲–۳۳۳.</ref> و [[ابان بن تغلب]] سی هزار حدیث نقل نموده‌اند. در زمان [[امام رضا(ع)]] نیز احادیث جدیدی در «[[جوامع]]» تهیه شد. در اوائل قرن چهارم، عده‌ای از بزرگان شیعه از احادیث موجود در این اصول و جوامع، [[کتب اربعه]] یاد شده و مدینه العلم ابی جعفر صدوق را، تألیف کردند.<ref>الحر العاملی، وسائل الشیعه، (مقدمهٔ تحقیق) ج۱، ص۶-۲۰.</ref>


==مشخصات کتب اربعه==
==مشخصات کتب اربعه==
خط ۲۳: خط ۲۳:
* [[الاستبصار]]، شیخ طوسی.
* [[الاستبصار]]، شیخ طوسی.


این چهار کتاب از قدیمی‌ترین و اولین کتاب‌های روایی موضوع‌بندی شده و دارای باب و فصل‌بندی هستند؛ علت اصلی اعتبار آن‌ها این است که از [[اصول اربعمأه]] گرفته شده‌اند و ائمه(ع) از جمله امام رضا(ع) آن اصول را ملاحظه و عین روایات به صورت دسته‌بندی شده و با ذکر سند در کتب اربعه منعکس شده‌ است.
این چهار کتاب از قدیمی‌ترین و اولین کتاب‌های روایی موضوع‌بندی شده و دارای باب و فصل‌بندی هستند؛ علت اصلی اعتبار آن‌ها این است که از [[اصول اربعمأه]] گرفته شده‌اند و ائمه(ع) از جمله امام رضا(ع) آن اصول را ملاحظه و عین روایات به صورت دسته‌بندی شده و با ذکر سند در کتب اربعه منعکس شده‌ است. امتیاز دیگر کتب اربعه این است که غالب روایات آن دارای سند صحیح یا لااقل ممدوح و موثق هستند؛ برخی [[اخباریون]] نیز تمام آن را صحیح می‌دانند. در این کتاب‌ها تمام راویان یا عادل و امامی، یا بعضی از راویان آن موثق یا ممدوح هستند. شیخ صدوق در آغاز کتاب «من لا یحضره الفقیه» چنین بیان می‌کند: بینی و بین‌الله روایاتی را در اینجا نقل می‌کنم که بدان‌ها عمل می‌کنم.<ref>الصدوق، محمد بن علی، کتاب من لایحضره الفقیه، بیروت، دارالاضواء، ۱۴۱۳ق، ج۱، ص۹۰.</ref>
 
امتیاز دیگر کتب اربعه این است که غالب روایات آن دارای سند صحیح یا لااقل ممدوح و موثق هستند؛ برخی [[اخباریون]] نیز تمام آن را صحیح می‌دانند. در این کتاب‌ها تمام راویان یا عادل و امامی، یا بعضی از راویان آن موثق یا ممدوح هستند. شیخ صدوق در آغاز کتاب «من لا یحضره الفقیه» چنین بیان می‌کند: بینی و بین‌الله روایاتی را در اینجا نقل می‌کنم که بدان‌ها عمل می‌کنم.<ref>ابی‌جعفر الصدوق، من لایحضره الفقیه، بیروت، دارالاضواء، چاپ دوّم، ۱۴۱۳، ج۹۰.</ref>
{{پایان پاسخ}}


== مطالعه بیشتر ==
== مطالعه بیشتر ==
۶٬۸۹۸

ویرایش