پرش به محتوا

برخورد عالمان دینی با رضاشاه: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱۷: خط ۱۷:
در جریان انتخابات مجلس پنجم، رضا خان با اعمال قدرت غیرقانونی مقام ریاست الوزرایی را به دست گرفت. از پس این انتخاب تلاش کرد تا با تغییر حکومت سلطنتی به جمهوری راه رسیدن به قدرت مطلق را برای خود هموار کند. جمهوری‌خواهی رضا خان با مقاومت مدرس در مجلس با شکست رو به رو شد و مدرس در جریان این مقاومت از سوی نمایندگان طرفدار رضا خان مضروب شد.<ref>دوانی، علی، نهضت روحانیون ایران، بی‌جا، بنیاد فرهنگی امام رضا(ع)، بی‌تا، ج۲، ص۱۲۰-۱۲۹.</ref> کتک‌خوردن مدرس موجب شد تا نمایندگان دیگری هم به فراکسیون اقلیت مجلس به رهبری مدرس بپیوندند و با طرح جمهوری مخالفت کنند. با این همراهی عملاً طرح جمهوری رضاخانی منتفی شد.<ref>مکی، تاریخ بیست‌ساله ایران، ج۲، ص۴۸۲-۴۸۳.</ref> درگیری مدرس با رضا خان در این دوره به درخواست استیضاح رضا خان از سوی مدرس و همراهانش در مجلس منجر شد. سوء سیاست داخلی و خارجی، اقدام علیه قانون اساسی و حکومت مشروطه و امتناع از تسلیم اموال مقصران به دولت از سوی رضا خان موجب شد تا مدرس و همراهانش درخواست استیضاح رضاخان را، در تاریخ هفتم مرداد ۱۳۰۴ش، به مجلس تقدیم کنند. طرحی که با اعمال نفوذ و تهدید جانی نمایندگان استیضاح کننده توسط رضا خان به شکست انجامید.<ref>مکی، تاریخ بیست‌ساله ایران، ج۳، ص۱۲۵-۱۵۲.</ref>   
در جریان انتخابات مجلس پنجم، رضا خان با اعمال قدرت غیرقانونی مقام ریاست الوزرایی را به دست گرفت. از پس این انتخاب تلاش کرد تا با تغییر حکومت سلطنتی به جمهوری راه رسیدن به قدرت مطلق را برای خود هموار کند. جمهوری‌خواهی رضا خان با مقاومت مدرس در مجلس با شکست رو به رو شد و مدرس در جریان این مقاومت از سوی نمایندگان طرفدار رضا خان مضروب شد.<ref>دوانی، علی، نهضت روحانیون ایران، بی‌جا، بنیاد فرهنگی امام رضا(ع)، بی‌تا، ج۲، ص۱۲۰-۱۲۹.</ref> کتک‌خوردن مدرس موجب شد تا نمایندگان دیگری هم به فراکسیون اقلیت مجلس به رهبری مدرس بپیوندند و با طرح جمهوری مخالفت کنند. با این همراهی عملاً طرح جمهوری رضاخانی منتفی شد.<ref>مکی، تاریخ بیست‌ساله ایران، ج۲، ص۴۸۲-۴۸۳.</ref> درگیری مدرس با رضا خان در این دوره به درخواست استیضاح رضا خان از سوی مدرس و همراهانش در مجلس منجر شد. سوء سیاست داخلی و خارجی، اقدام علیه قانون اساسی و حکومت مشروطه و امتناع از تسلیم اموال مقصران به دولت از سوی رضا خان موجب شد تا مدرس و همراهانش درخواست استیضاح رضاخان را، در تاریخ هفتم مرداد ۱۳۰۴ش، به مجلس تقدیم کنند. طرحی که با اعمال نفوذ و تهدید جانی نمایندگان استیضاح کننده توسط رضا خان به شکست انجامید.<ref>مکی، تاریخ بیست‌ساله ایران، ج۳، ص۱۲۵-۱۵۲.</ref>   


پس از انقراض قاجاریه و بر تخت‌نشستن پهلوی، زمان انتقام از مخالفت‌های پیشین مدرس برای رضا شاه رسیده بود. همین موجب برنامه‌ریزی ترور مدرس از سوی رضا خان شد؛ تروری که با هوشمندی مدرس با شکست مواجه می‌شود.<ref>دوانی، نهضت روحانیون ایران، ج۲، ص۱۳۵-۱۳۶.</ref> رضا شاه برای برخورد نهایی و دستگیری مدرس منتظر اتمام مجلس ششم و سلب مصونیت سیاسی مدرس بود. این موضوع با همراهی مدرس با قیام آقا نورالله اصفهانی همراه شد
پس از انقراض قاجاریه و بر تخت‌نشستن پهلوی، زمان انتقام از مخالفت‌های پیشین مدرس برای رضا شاه رسیده بود. همین موجب برنامه‌ریزی ترور مدرس از سوی رضا خان شد؛ تروری که با هوشمندی مدرس با شکست مواجه می‌شود.<ref>دوانی، نهضت روحانیون ایران، ج۲، ص۱۳۵-۱۳۶.</ref> رضا شاه برای برخورد نهایی و دستگیری مدرس منتظر اتمام مجلس ششم و سلب مصونیت سیاسی مدرس بود.<ref>مکی، تاریخ بیست‌ساله ایران، ج۴، ص۳۹۶.</ref> پس از اتمام مجلس ششم، تأیید و همراهی مدرس با قیام آقا نورالله اصفهانی بهانه ای به دست رضا خان برای برخورد با مدرس داد.   


«اختلاف من با رضاخان بر سر کلاه و عمامه و این مسائل جزئی از قبیل نظام اجباری نیست من در حقیقت با سیاست انگلستان که رضاخان را عامل اجرای مقاصد استعماری خود در ایران قرار داده مخالفم من با سیاستهایی که آزادی و استقلال ملت ایران و جهان اسلام را تهدید می‌کند مبارزه می‌کنم راه و هدف خود را می‌شناسم در این مبارزه هم پشت سر خود را نگاه نمی‌کنم»<ref>عبدالعلی باقی، مدرس مجاهدی شکست ناپذیز، تهران:نشر فکر، ۱۳۷۰، ص۹۷</ref>
«اختلاف من با رضاخان بر سر کلاه و عمامه و این مسائل جزئی از قبیل نظام اجباری نیست من در حقیقت با سیاست انگلستان که رضاخان را عامل اجرای مقاصد استعماری خود در ایران قرار داده مخالفم من با سیاستهایی که آزادی و استقلال ملت ایران و جهان اسلام را تهدید می‌کند مبارزه می‌کنم راه و هدف خود را می‌شناسم در این مبارزه هم پشت سر خود را نگاه نمی‌کنم»<ref>عبدالعلی باقی، مدرس مجاهدی شکست ناپذیز، تهران:نشر فکر، ۱۳۷۰، ص۹۷</ref>
trustworthy
۷٬۳۴۶

ویرایش