آیه «و إن یکاد»: تفاوت میان نسخه‌ها

آیا آیه و إن یکاد برای رفع چشم زخم است؟

{{پاسخ}}آیه ۵۱ و ۵۲ [[سوره قلم]] به آیه «و إن یکاد» مشهور است. طبق باور عموم مردم، خواندن و داشتن این آیه برای رفع [[چشم زخم]] بکار برده می‌شود. در شأن نزول و مفهوم این آیه بین مفسران اختلاف است. عده‌ای عبارت «لیزلقونک بابصارهم» را اینطور معنا کرده‌اند که با چشمانشان تو را از پا درمی‌آورند و بعضی معنا کرده‌اند که تو را چشم می‌زنند. بیشتر مفسران قائل به این هستند که این آیه درباره چشم زخم است و معنای آیه این است که کافران نزدیک بود پیامبر(ص) را چشم بزنند. از همین جهت به وجود چشم زخم اذعان کرده‌اند. اما روایتی که این آیه را برای رفع چشم زخم مفید می‌داند معتبر نیست و از لحاظ سندی ضعیف شمرده می‌شود.

در تفسیر این آیه نظرات گوناگونی داده‌اند، اما بیشتر مفسران این آیه را دلیلی بر وجود چشم زخم دانسته‌اند:

# منظور این است که دشمنان به هنگامی که آیات با عظمت قرآن را از تو می‌شنوند، به قدری خشمگین و ناراحت می‌شوند، و با عداوت به تو نگاه می‌کنند که گویی می‌خواهند تو را با چشمهای خود بر زمین افکنند و نابود کنند! و در توضیح این معنی جمعی افزوده‌اند که آنها می‌خواهند از طریق چشم زدن که بسیاری از مردم به آن عقیده دارند و می‌گویند در بعضی از چشمها اثر مرموزی نهفته است که با یک نگاه مخصوص ممکن است طرف را بیمار یا هلاک کند، تو را از بین ببرند.

#تفسیر دیگری برای این آیه این است که قرآن می‌خواهد تضاد عجیبی را که در میان گفته‌های دشمنان اسلام وجود داشت با این بیان ظاهر سازد و آن اینکه: آنها وقتی آیات قرآن را می‌شنوند آن قدر مجذوب می‌شوند و در برابر آن اعجاب می‌کنند که می‌خواهند تو را چشم بزنند (زیرا چشم زدن معمولاً در برابر اموری است که بسیار اعجاب‌انگیز می‌باشد) اما در عین حال می‌گویند: تو دیوانه‌ای‏.<ref>تفسیر نمونه، ج۲۴، ص۴۲۵</ref>

" لَیُزْلِقُونَکَ‏" از ماده "زلق" به معنی لغزیدن و بر زمین افتادن است و کنایه از هلاکت و نابودی می‌باشد.<ref>تفسیر نمونه، ج‏24، ص: 425</ref>

 

علامه طباطبایی می‌گوید: «کلمه «زلق» به معنای زلل و لغزش است، و «ازلاق» به معنای ازلال، یعنی صرع است، و کنایه است از کشتن و هلاک کردن.»<ref>ترجمه تفسیر المیزان، ج‏19، ص: 648</ref>