۱۱٬۹۱۳
ویرایش
تکفیر شیعیان توسط اهلسنت: تفاوت میان نسخه‌ها
←معیار کفر نزد اهلسنت
| خط ۸: | خط ۸: | ||
فقیهان اهلسنت معتقدند اگر کسی یکی از ضروریات اسلام را انکار کند، کافر و بیرون از دین است. بنابر این معیار، شیعه نمی‌تواند از نظر مذاهب اهلسنت کافر باشد؛ زیرا شیعیان، اصول دین از جمله اعتقاد به توحید، نبوت، قیامت و دستورات اصلی اسلام را انکار نمی‌کند. اختلافات شیعه با مذاهب دیگر از موضوعات ضروری دین نیست بلکه جزو مسایل نظری است که انکار آن، خروج از دین نیست.<ref>بررسی فتوای تکفیر در نگاه مذاهب اسلامی، رجبی، حسین، ص 27، نشر مشعر، تهران ١٣٨٨ش.</ref> | فقیهان اهلسنت معتقدند اگر کسی یکی از ضروریات اسلام را انکار کند، کافر و بیرون از دین است. بنابر این معیار، شیعه نمی‌تواند از نظر مذاهب اهلسنت کافر باشد؛ زیرا شیعیان، اصول دین از جمله اعتقاد به توحید، نبوت، قیامت و دستورات اصلی اسلام را انکار نمی‌کند. اختلافات شیعه با مذاهب دیگر از موضوعات ضروری دین نیست بلکه جزو مسایل نظری است که انکار آن، خروج از دین نیست.<ref>بررسی فتوای تکفیر در نگاه مذاهب اسلامی، رجبی، حسین، ص 27، نشر مشعر، تهران ١٣٨٨ش.</ref> | ||
نووی از عالمان اهلسنت در شرح صحیح مسلم نظر صحیح و درست در مسئله تکفیر چنین دانسته که هیچ‌یک از مسلمانان به خاطر گناه، تکفیر نمی‌شود و هرکس موردی از ضروریات دین اسلام را انکار کند، حکم به ارتداد و کفر او داده می‌شود.<ref>نووی، ابو زکریا یحیی بن شرف، صحیح مسلم بشرح النووی، ج1، ص150، بیروت، دار إحیاء التراث العربی، چ2، 1392ق.</ref> | نووی از عالمان اهلسنت در شرح صحیح مسلم نظر صحیح و درست در مسئله تکفیر را چنین دانسته که هیچ‌یک از مسلمانان به خاطر گناه، تکفیر نمی‌شود و هرکس موردی از ضروریات دین اسلام را انکار کند، حکم به ارتداد و کفر او داده می‌شود.<ref>نووی، ابو زکریا یحیی بن شرف، صحیح مسلم بشرح النووی، ج1، ص150، بیروت، دار إحیاء التراث العربی، چ2، 1392ق.</ref> روایات فراوانی در منابع اهل سنت نیز جان، مال و آبروی افرادی که به «لا إله إلا اللّه» و «محمد رسول اللّه» اعتقاد داشته باشند را محترم دانسته و اجازه کافر دانستن آن‌ها را نداده است.<ref>صحیح مسلم: ج 4 ص 1871 ح 2405 باب/ فضائل علی/ ط دار احیاء التراث، و صحیح البخاری ج 5 ص 171، و ج 5 ص 22 ط دار احیاء التراث العربی؛ برای اطلاعات بیشتر رک: الفصول المهمة فی تألیف الامة، سید عبد الحسین شرف الدین، ص 34-30، المجمع العالمی للتقریب، تهران، 1423 ق</ref> | ||
با این حال در میان کلمات علمای پیشین اهلسنت کمتر می‌توان تصریحاتی بر مسلمانبودن شیعیان یافت و نظر آنان در خصوص مسلمانبودن شیعیان را از میان دیدگاه‌های آنان در مورد تعامل با شیعیان می‌توان یافت. اما در کلمات علمای معاصر اهل سنت، تصریح به مسلمان بودن شیعیان بیشتر قابل مشاهده است. از جمله این افراد می‌توان به جاد الحق، مفتی مصر و وزیر اوقاف مصر<ref>جاد الحق، جاد الحق علی، مجموع فتاوی، ج۲، ص۸۲–۸۵، جیزه، دارالفاروق لإلستثمارات الثقافیة، 200۸م.</ref> حسن البنا، بنیانگذار اخوان‌المسلمین<ref>عماره، محمد، معالم المشروع الحضاری فی فکر البنا، ص۷۳، قاهره ـ اسکندریه، دارالسالم، 1430ق.</ref> اشاره کرد که به مسلمانبودن شیعه تصریح کردهاند. | |||
== فرقه‌ای اسلامی دانستن شیعه در میان اهلسنت == | |||
محققان معتقدند | |||
گروهی از اهلسنت معتقدند شیعه یکی از فرقه‌های اسلامی است. در آثار اهلسنت، شواهدی بر این ادعا آورده شده است: | |||
بر اساس گفته سرجانی در کتاب» الشیعه نضال ام ضالل «جمهور علمای اهلسنت معتقدند که شیعیان دوازدهامامی مسلمان هستند<ref>سرجانی، راغب، الشیعة نضال أم ضالل، ص۱۳۸، قاهره، دارالکتب المصریة، 1432ق.</ref> | |||
۲ -در مبحث شهادت، علمای اهلسنت اعتقاد دارند که شهادت کافر پذیرفته نیست. افرادی مانند ابویوسف قاضی<ref>خطیب بغدادی، احمد بن علی، الکفایة فی علم الدرایة، ص۱۲۶، مدینه، المکتبة العلمیة، بیتا.</ref> و شافعی<ref>خطیب بغدادی، احمد بن علی، الکفایة فی علم الدرایة، ص۱۲۰.</ref> شهادت شیعیان را پذیرفتهاند و این بدین معناست که آنان شیعیان را جزو مسلمانان میدانستهاند. البته برخی دیگر از فقهای اهلسنت، تصریح دارند که شهادت شیعیان پذیرفته نیست اما همان‌طور که ابنعابدین حنفی گفته است، دلیل رد شهادت شیعیان نه به خاطر شیعهبودنشان بلکه به خاطر متهمبودن آنان به دروغ است.<ref>ابنعابدین، محمدامین بن عمر، رد المحتار علی الدر المختار، ج۵، ص۴۷۲، بیروت، دارالفکر، 1412ق.</ref> | ۲ -در مبحث شهادت، علمای اهلسنت اعتقاد دارند که شهادت کافر پذیرفته نیست. افرادی مانند ابویوسف قاضی<ref>خطیب بغدادی، احمد بن علی، الکفایة فی علم الدرایة، ص۱۲۶، مدینه، المکتبة العلمیة، بیتا.</ref> و شافعی<ref>خطیب بغدادی، احمد بن علی، الکفایة فی علم الدرایة، ص۱۲۰.</ref> شهادت شیعیان را پذیرفتهاند و این بدین معناست که آنان شیعیان را جزو مسلمانان میدانستهاند. البته برخی دیگر از فقهای اهلسنت، تصریح دارند که شهادت شیعیان پذیرفته نیست اما همان‌طور که ابنعابدین حنفی گفته است، دلیل رد شهادت شیعیان نه به خاطر شیعهبودنشان بلکه به خاطر متهمبودن آنان به دروغ است.<ref>ابنعابدین، محمدامین بن عمر، رد المحتار علی الدر المختار، ج۵، ص۴۷۲، بیروت، دارالفکر، 1412ق.</ref> | ||
۳ -ابن‌تیمیه در» دقائق التفسیر «می‌نویسد:» بسیاری از مسلمانان اهلبدعت مانند رافضه و جهمیه و… به بالد کفر رفتهاند و به دست آنان جمع فراوانی مسلمان شدند و از | ۳ -ابن‌تیمیه در» دقائق التفسیر «می‌نویسد:» بسیاری از مسلمانان اهلبدعت مانند رافضه و جهمیه و… به بالد کفر رفتهاند و به دست آنان جمع فراوانی مسلمان شدند و از اسلام خود بهرهمند گشتند و مسلمان اهلبدعت گردیدند و اینکه آنان مسلمان اهلبدعت باشند بهتر از این است که کافر باشند «<ref>ابن‌تیمیه، دقائق التفسیر، ج۲، ص۱۴۴، دمشق، مؤسسة القرآن، 1404ق.</ref> | ||
۴ -اشعری نیز در» مقاالت االسالمیین «شیعه را یکی از اصناف مسلمانان ذکر می‌کند.<ref>اشعری، علی بن اسماعیل، مقالات الاسلامیین، ص۵، آلمان، ویسبادن، فرانس شتاینر، 1400ق</ref> | ۴ -اشعری نیز در» مقاالت االسالمیین «شیعه را یکی از اصناف مسلمانان ذکر می‌کند.<ref>اشعری، علی بن اسماعیل، مقالات الاسلامیین، ص۵، آلمان، ویسبادن، فرانس شتاینر، 1400ق</ref> | ||
| خط ۲۹: | خط ۲۸: | ||
== فرقه‌ای اسلامی دانستن شیعه به همراه اجازه تقلید از آنان == | == فرقه‌ای اسلامی دانستن شیعه به همراه اجازه تقلید از آنان == | ||
معتقدند که شیعه یکی از فرقه‌های | معتقدند که شیعه یکی از فرقه‌های اسلامی است که تقلید از مذهب فقهی آن نیز جایز است. تفاوت این گروه با گروه اول این است که گروه اول تقلید از مذهب فقهی شیعه را جایز نمی‌دانستند و اما این گروه تقلید از مذهب شیعه را جایز می‌دانند. این نظریه در دوره معاصر مطرح شده است و پیشتاز آن شلتوت است. وی در فتوایی چنین بیان داشت:» مکتب جعفری، معروف به مذهب امامی اثنیعشری، مکتبی است که شرعاً پیروی از آن مانند پیروی از مکتبهای اهلسنت جایز است. «این متن برای نخستین بار در مجله رساله االسالم وابسته به دارالتقریب مصر منتشر شد. زمان صدور این فتوا ۱۷ ربیع االول ۱۳۷۸ق. و زمان انتشار این فتوا ۳ محرم ۱۳۷۹ق است. | ||
== تکفیر شیعیان == | == تکفیر شیعیان == | ||