|
|
| خط ۱۰: |
خط ۱۰: |
| ==جایگاه== | | ==جایگاه== |
| {{نوشتار اصلی|الگو بودن حضرت مریم(س)|زنان اسوه در قرآن}} | | {{نوشتار اصلی|الگو بودن حضرت مریم(س)|زنان اسوه در قرآن}} |
| قرآن مریم(س) را به عنوان الگو برای تمام مؤمنان معرفی شده است. در متون عرفانی،حضرت مریم(س) از جمله اولیاءالله و دارای مقام ولایت خاصه است.<ref>بازتاب مقامات حضرت مریم در متون عرفانی فارسی از قرن چهارم تا پایان قرن نهم، طاهره خوشحال دستجردی، زینب رضاپور، مجله علمی پژوهشی مطالعات عرفانی، شماره دوازدهم، ۱۳۸۹</ref> قرآن براى حضرت مريم (س) مقاماتى ارزشمند، چون اصطفا، طهارت و گفتگو با فرشتگان<ref>سوره آل عمران آیات ۴۲ تا ۴۵</ref> برمى‌شمارد.<ref>حديث پژوهى، مهريزى، مهدى، ج۱، ص۲۷۴</ref> در اصطلاح اسلامی به کسانی که نبی و رسول نیستند اما از سوی خداوند با آنان سخن گفته می‌شود همانند حضرت مریم، به آنان محدَّث گفته می‌شود.<ref>مجموعه آثار، مطهری، مرتضی، ج۴، ص۲۹۶</ref> قرآن نام مریم(س) را به عنوان یک پیغمبر نبرده است اما معجزات و خوارق عادات و الهامات و القائاتی برای مریم(س) نقل می‌کند.<ref>نبوت، مطهری، مرتضی، ج۱، ص۱۷۹</ref> | | قرآن مریم(س) را به عنوان الگو برای تمام مؤمنان معرفی شده است.<ref>سوره تحریم، آیه۱۱-۱۲.</ref> |
| | {{نقل قول|{{وَ ضَرَبَ اللَّهُ مَثَلا لِلَّذِینَ آمَنُوا ... وَ مَرْیَمَ ابْنَتَ عِمْرَانَ الَّتِی أَحْصَنَتْ فَرْجَهَا فَنَفَخْنَا فِیهِ مِنْ رُوحِنَا وَصَدَّقَتْ بِکَلِمَاتِ رَبِّهَا وَکُتُبِهِ وَ کَانَتْ مِنَ الْقَانِتِینَ{{سخ}}|ترجمه=و خداوند برای مؤمنان به مریم دختر عمران مثال زده که دامان خود را پاک نگه داشت، و ما از روح خود در آن دمیدیم، او کلمات پروردگار و کتاب‌هایش را تصدیق کرده و از مطیعان فرمان خدا بود|سوره=تحریم|آیه=۱۱-۱۲}}}} |
|
| |
|
| قرطبی، مفسر [[قرن هفتم]]،<ref>قرطبی، الجامع لأحكام القرآن، ۱۳۶۴ش، ج۴، ص۸۳.</ref> و تقی الدین سُبْکی، از فقها و محدثان اهل سنت در قرن هشتم قمری،<ref>آلوسی، روح المعانی، ۱۴۱۵ق، ج۲، ص۱۴۹.</ref> به نبوت [[حضرت مریم]] معتقد بودند؛ زیرا خداوند به واسطه [[فرشته]] به مانند دیگر پیامبران به او وحی رساند. آیه ۴۲ سوره آل عمران و ذکر نام مریم در کنار دیگر پیامبران، از دلایل نبوت مریم شمرده شده است.<ref>آلوسی، روح المعانی، ۱۴۱۵ق، ج۲، ص۱۴۹.</ref> | | در متون عرفانی،حضرت مریم(س) از جمله اولیاءالله و دارای مقام ولایت خاصه است.<ref>بازتاب مقامات حضرت مریم در متون عرفانی فارسی از قرن چهارم تا پایان قرن نهم، طاهره خوشحال دستجردی، زینب رضاپور، مجله علمی پژوهشی مطالعات عرفانی، شماره دوازدهم، ۱۳۸۹</ref> قرآن براى حضرت مريم (س) مقاماتى برگزیدن، طهارت و گفتگو با فرشتگان<ref>سوره آل عمران آیات ۴۲ تا ۴۵</ref> برمى‌شمارد.<ref>حديث پژوهى، مهريزى، مهدى، ج۱، ص۲۷۴</ref> در قرآن نام هیچ زنی جز مریم برده نشده است. بر اساس آیات قرآن، فرشتگان با مریم سخن گفتند و او را به عیسی(ع) مژده دادند. آیه ۴۲ سوره آل‌عمران از برگزیدن حضرت مریم خبر می‌دهد.{{نقل قول|{{قرآن|يَا مَرْيَمُ إِنَّ اللَّهَ اصْطَفَاكِ وَطَهَّرَكِ وَاصْطَفَاكِ عَلَىٰ نِسَاءِ الْعَالَمِينَ|ترجمه={{سخ}}(فرشتگان): اى مريم، خداوند تو را برگزيده، پاک ساخته و تو را بر زنان جهان برترى داده است|سوره=آل‌عمران|آیه=۴۲}}}}قرطبی، مفسر [[قرن هفتم]]،<ref>قرطبی، الجامع لأحكام القرآن، ۱۳۶۴ش، ج۴، ص۸۳.</ref> و تقی الدین سُبْکی، از فقها و محدثان اهل سنت در قرن هشتم قمری،<ref>آلوسی، روح المعانی، ۱۴۱۵ق، ج۲، ص۱۴۹.</ref> به نبوت [[حضرت مریم]] معتقد بودند؛ زیرا خداوند به واسطه [[فرشته]] به مانند دیگر پیامبران به او وحی رساند. آیه ۴۲ سوره آل عمران و ذکر نام مریم در کنار دیگر پیامبران، از دلایل نبوت مریم شمرده شده است.<ref>آلوسی، روح المعانی، ۱۴۱۵ق، ج۲، ص۱۴۹.</ref> |
|
| |
|
| مریم، دختر عمران و مادر [[حضرت عیسی(ع)]] به عنوان الگو و اسوه زنان معرفی شده است.
| | در دو جای قرآن خداوند به عفت و پاکدامنی حضرت مریم تصریح دارد.<ref>سورهٔ تحریم، آیهٔ ۱۲ و سورهٔ انبیاء، آیهٔ ۹۱.</ref> و همچنین او را صدیقه<ref>سوره مائده، آیه۷۵.</ref> به معنای بسیار راستگو، معرفی می‌کند.<ref>حضرت مریم(س)، نماد نیایش، ناهید طیبی، فرهنگ کوثر 1377 شماره 22</ref> |
| | خداوند در قرآن به حضرت مریم دستور به عبادت می‌دهد<ref>سوره آل عمران، آیهٔ ۴۳.</ref>و او را از قانتین می‌شمارد<ref>سوره تحریم آیه ۱۲</ref> قانتین را به معنای فرمانبردار و یا اهل قنوت و طاعت. مفسران در شرح قانتین گفته‌اند مریم پیوسته در طاعت خدا بود.<ref>تفسير احسن الحديث، علی اکبر قرشی، ج۱۱، ص: ۲۴۵</ref> |
|
| |
|
| {{نقل قول|وَ ضَرَبَ اللَّهُ مَثَلا لِلَّذِینَ آمَنُوا ... وَ مَرْیَمَ ابْنَتَ عِمْرَانَ الَّتِی أَحْصَنَتْ فَرْجَهَا فَنَفَخْنَا فِیهِ مِنْ رُوحِنَا وَصَدَّقَتْ بِکَلِمَاتِ رَبِّهَا وَکُتُبِهِ وَ کَانَتْ مِنَ الْقَانِتِینَ{{سخ}} و خداوند برای مؤمنان به مریم دختر عمران مثال زده که دامان خود را پاک نگه داشت، و ما از روح خود در آن دمیدیم، او کلمات پروردگار و کتاب‌هایش را تصدیق کرده و از مطیعان فرمان خدا بود.|ارجاع=سوره تحریم، آیه۱۲.}}
| |
|
| |
| در قرآن نام هیچ زنی جز مریم برده نشده است. بر اساس آیات قرآن، فرشتگان با مریم سخن گفتند و او را به عیسی(ع) مژده دادند. آیه ۴۲ سوره آل‌عمران از برگزیدن حضرت مریم خبر می‌دهد. در آیات دیگری آمده که حضرت مریم، دامان خود را حفظ کرده، خداوند از روح خود بر او دمید، او تصدیق کننده کلمات و کتاب خداوند و مطیع خداوند بود.<ref>آیه ۱۲ سوره تحریم</ref> کفیل حضرت مریم، به امر خداوند، [[زکریا]] بود.<ref>آیه ۳۷ سوره آل عمران</ref>
| |
| ===عفت و پاکدامنی===
| |
| در دو جای قرآن خداوند به عفت و پاکدامنی حضرت مریم تصریح دارد:{{قرآن|أَحْصَنَتْ فَرْجَهَا...|ترجمه=دامان خود را پاک نگه داشت.}}<ref>سورهٔ تحریم، آیهٔ ۱۲ و سورهٔ انبیاء، آیهٔ ۹۱.</ref> در اين آيه به مقام مريم و عظمت و احترام او و فرزندش حضرت مسيح (ع) اشاره شده است.<ref>برگزيده تفسير نمونه، مكارم شيرازى، ناصر، ج۳، ص۱۸۷</ref> از حضرت مریم در دو جا نقل شده است که دست بشری به من نرسیده است.<ref>سورهٔ مریم، آیهٔ ۲۰ و سورهٔ آل عمران، آیهٔ ۴۷.</ref> از دیدگاه عرفا، کرامات مریم(س) نتیجه دوری از شهوت و غضب و غلبه بر نفسانیت و نشانه صدق او بود.<ref>بازتاب مقامات حضرت مریم در متون عرفانی فارسی از قرن چهارم تا پایان قرن نهم، طاهره خوشحال دستجردی، زینب رضاپور، مجله علمی پژوهشی مطالعات عرفانی، شماره دوازدهم، ۱۳۸۹</ref>
| |
| ===صداقت===
| |
| از ویژگی‌هاى بارز مریم صداقت اوست. قرآن حضرت مریم را صدیقه معرفی می‌کند{{قرآن|وَأُمُّهُ صِدِّيقَةٌ|ترجمه=و مادرش زنى بسيار راستگو بود.|سوره=مائده|آیه=۷۵}} صدیقه صیغه مبالغه است به معنای بسیار راستگو. برخی آن را به معنای تصدیق‌کننده حق دانسته اند.<ref>حضرت مریم(س)، نماد نیایش، ناهید طیبی، فرهنگ کوثر 1377 شماره 22</ref>
| |
| === طهارت===
| |
| {{نقل قول|{{قرآن|يَا مَرْيَمُ إِنَّ اللَّهَ اصْطَفَاكِ وَطَهَّرَكِ وَاصْطَفَاكِ عَلَىٰ نِسَاءِ الْعَالَمِينَ|ترجمه={{سخ}}(فرشتگان): اى مريم، خداوند تو را برگزيده، پاک ساخته و تو را بر زنان جهان برترى داده است|سوره=آل‌عمران|آیه=۴۲}}}}
| |
| مطهر بودن از خصایل حضرت مریم است. خداوند در قرآن می‌فرماید مریم را پاک و مطهر ساختیم: {{قرآن|وَإِذْ قَالَتِ الْمَلَائِكَةُ يَا مَرْيَمُ إِنَّ اللَّهَ اصْطَفَاكِ وَطَهَّرَكِ وَاصْطَفَاكِ عَلَىٰ نِسَاءِ الْعَالَمِينَ|ترجمه=و [ياد كن] هنگامى را كه فرشتگان گفتند: «اى مريم، خداوند تو را برگزيده و پاك ساخته و تو را بر زنان جهان برترى داده است.»|سوره=آل عمران|آیه=۴۲}} مفسران تطهیر در آیه را به معنای عصمت گرفته‌اند.<ref>ترجمه تفسیر المیزان، علامه طباطبایی، ج۳، ص۲۹۵</ref> مریم(س) در اثر حفظ عفت و پاکدامنى و در اثر ارتباط با روح غیبى به مقام «مصدقین» و «قانتین» رسید.<ref>حضرت مریم(س)، نماد نیایش، ناهید طیبی، فرهنگ کوثر 1377 شماره 22</ref>
| |
|
| |
| ===عبادت===
| |
| خداوند در قرآن به حضرت مریم دستور به عبادت می‌دهد<ref>سوره آل عمران، آیهٔ ۴۳.</ref> در قرآن مریم(س) را از قانتین معرفی می‌کند<ref>سوره تحریم آیه ۱۲</ref> که هم به معنای فرمانبردار است و هم به معنای اهل قنوت و طاعت. مفسران در شرح قانتین گفته‌اند مریم پیوسته در طاعت خدا بود.<ref>تفسير احسن الحديث، علی اکبر قرشی، ج۱۱، ص: ۲۴۵</ref>
| |
| == بارداری و فرزندی به نام عیسی(ع) == | | == بارداری و فرزندی به نام عیسی(ع) == |
| {{نوشتار اصلی|مدت بارداری حضرت مریم(س)|باردار شدن حضرت مریم(س)}} | | {{نوشتار اصلی|مدت بارداری حضرت مریم(س)|باردار شدن حضرت مریم(س)}} |