پرش به محتوا

اقدامات ابوبکر در زمان خلافت: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۲: خط ۲:
{{شروع متن}}
{{شروع متن}}
{{سوال}}
{{سوال}}
آيا در زمان خلافت ابوبکر، کارهاي مخالف اسلام انجام شد؟
آیا در زمان خلافت ابوبکر، کارهای مخالف اسلام انجام شد؟
{{پایان سوال}}
{{پایان سوال}}
{{پاسخ}}
{{پاسخ}}


== طریقه انتخاب ابوبکر به خلافت ==
== طریقه انتخاب ابوبکر به خلافت ==
پس از رحلت پيامبر(ص) انصار در سقيفه بني ساعده براي انتخاب جانشين گرد هم آمدند تا با سعد بن عباده بيعت کنند. ابوبکر خبر يافت و به همراه عمر و ابوعبيده جراح رهسپار سقيفه شدند.<ref>يعقوبي، تاريخ، ترجمه ايتي، تهران، انتشارات علمي و فرهنگي، چاپ نهم،۱۳۸۲ش، ج۱، ص۵۲۳؛ و ابن قتيبه، الامامه و السياسه، قم، منشورات شريف رضي،ج۱، ص۵</ref> اين در حالي بود که علي(ع) مشغول غسل و کفن پيامبر بود. انصار گفتند: يک امير از ما و يک امير از شما. ابوبکر گفت: اميران از ما باشند و وزيران از شما! آنگاه ابوبکر گفت: من يکي از اين دو؛ عمر و ابو عبيده را براي شما مي پسندم. در اين هنگام عمر از جا برخاست و گفت: چه کسي راضي مي شود کسي را که پيامبر مقدم داشته، پس اندازد. اين را گفت: و با ابوبکر بيعت کرد و برخي مردم نيز بيعت کردند. در اين هنگام انصار يا بعضي از انصار گفتند ما جز با علي عليه السلام بيعت نمي کنيم.<ref>طبري، تاريخ، ترجمه: پاينده، ابوالقاسم تهران، بنياد فرهنگ ايران، ۱۳۵۲ش، ج۴، ص۱۳۲۸ و ابن الاثير، الکامل في التاريخ، بيروت، دارصادر، ۱۳۸۵ق، ج۲، ص۳۲۵.</ref>
پس از رحلت پیامبر(ص) انصار در سقیفه بنی ساعده برای انتخاب جانشین گرد هم آمدند تا با سعد بن عباده بیعت کنند. ابوبکر خبر یافت و به همراه عمر و ابوعبیده جراح رهسپار سقیفه شدند.<ref>یعقوبی، تاریخ، ترجمه ایتی، تهران، انتشارات علمی و فرهنگی، چاپ نهم،۱۳۸۲ش، ج۱، ص۵۲۳؛ و ابن قتیبه، الامامه و السیاسه، قم، منشورات شریف رضی،ج۱، ص۵</ref> این در حالی بود که علی(ع) مشغول غسل و کفن پیامبر بود. انصار گفتند: یک امیر از ما و یک امیر از شما. ابوبکر گفت: امیران از ما باشند و وزیران از شما! آنگاه ابوبکر گفت: من یکی از این دو؛ عمر و ابو عبیده را برای شما می‌پسندم. در این هنگام عمر از جا برخاست و گفت: چه کسی راضی می‌شود کسی را که پیامبر مقدم داشته، پس اندازد. این را گفت: و با ابوبکر بیعت کرد و برخی مردم نیز بیعت کردند. در این هنگام انصار یا بعضی از انصار گفتند ما جز با علی علیه السلام بیعت نمی‌کنیم.<ref>طبری، تاریخ، ترجمه: پاینده، ابوالقاسم تهران، بنیاد فرهنگ ایران، ۱۳۵۲ش، ج۴، ص۱۳۲۸ و ابن الاثیر، الکامل فی التاریخ، بیروت، دارصادر، ۱۳۸۵ق، ج۲، ص۳۲۵.</ref>


کار خلافت و جانشيني پيامبر(ص) در سقيفه خاتمه يافت در حالي که جنازه پيامبر سه روز ميان عترت پيامبر(ص) و دوستان ايشان روي زمين بود و آنها در اطراف بدن مطهر رسول خدا اشک حسرت مي ريختند، ابوبکر و طرفدارانش سه روز دور از جنازه پيامبر؛ سرگرم تحکيم پايه هاي حکومت خود بودند.  
کار خلافت و جانشینی پیامبر(ص) در سقیفه خاتمه یافت در حالی که جنازه پیامبر سه روز میان عترت پیامبر(ص) و دوستان ایشان روی زمین بود و آنها در اطراف بدن مطهر رسول خدا اشک حسرت می‌ریختند، ابوبکر و طرفدارانش سه روز دور از جنازه پیامبر؛ سرگرم تحکیم پایه‌های حکومت خود بودند.


== اقدامات پس از خلافت ==
== اقدامات پس از خلافت ==
در زمان خيلفه اول کارهاي زيادي مخالف اسلام صورت گرفت، که اکثر اين ها از سوي خود خليفه انجام گرفت:
در زمان خیلفه اول کارهای زیادی مخالف اسلام صورت گرفت، که اکثر این‌ها از سوی خود خلیفه انجام گرفت:


=== غصب خلافت اميرمؤمنان(ع) ===
=== غصب خلافت امیرمؤمنان(ع) ===
اولين کار مخالف اسلام و فرموده پيامبر(ص)، از سوي ابوبکر، غصب خلافت و جانشيني امام علي(ع) است. پيامبر(ص) در موارد زيادي علي(ع) را به عنوان جانشين بعد از خود معرفي نمود.<ref>رک: علامه شرف الدين موسوي، المراجعات، ترجمه مروّج خراساني، قم، بنياد معارف اسلامي، چاپ هفتم، ۱۳۸۳ش،ص۱۲۵-۲۵۰.</ref> اميرمؤمنان(ع) و فاطمه زهرا(س) تلاش هاي زيادي براي بازگرداندن امر خلافت از ابوبکر و بيعت با امام علي(ع) کردند؛ اما تلاش آنان ثمري نبخشيد.
اولین کار مخالف اسلام و فرموده پیامبر(ص)، از سوی ابوبکر، غصب خلافت و جانشینی امام علی(ع) است. پیامبر(ص) در موارد زیادی علی(ع) را به عنوان جانشین بعد از خود معرفی نمود.<ref>رک: علامه شرف الدین موسوی، المراجعات، ترجمه مروّج خراسانی، قم، بنیاد معارف اسلامی، چاپ هفتم، ۱۳۸۳ش،ص۱۲۵-۲۵۰.</ref> امیرمؤمنان(ع) و فاطمه زهرا(س) تلاش‌های زیادی برای بازگرداندن امر خلافت از ابوبکر و بیعت با امام علی(ع) کردند؛ اما تلاش آنان ثمری نبخشید.


=== جنگ و کشتار کساني که از پرداخت زکات به ابوبکر کوتاهي کردند ===
=== جنگ و کشتار کسانی که از پرداخت زکات به ابوبکر کوتاهی کردند ===
اين عده کساني بودند که چون در منصب جانشيني ابوبکر نسبت به پيامبر(ص) ترديد داشتند از پرداخت زکات به ابوبکر کوتاهي نمودند.ابوبکر تصميم گرفت با آنان بجنگد ولي عمر که متوجه عواقب سوء اين تصميم بود گفت: چگونه با کساني که پيامبر(ص) درباره آنها فرمود: «مأمور شده ام با مردم پيکار کنم تا معتقد شوند که خدائي جز خداوند يکتا نيست و محمد فرستاده اوست و هرکس اعتراف کرد مال و خونش مصون است». جنگ مي کني؟! اما ابوبکر بر خلاف نص صريح پيامبر با آنان جنگ نمود. <ref>علامه شرف الدين موسوي، اجتهاد در مقابل نص، ترجمه علي دواني، تهران، انتشارات غدير، ص۱۲۸؛ و ابن کثير، البدايه و النهايه، بيروت، مکتبه المعارف، الطبعه السادسه، ۱۴۰۹ﻫ ﻕ، ج۶، ص۳۱۱.</ref>
این عده کسانی بودند که چون در منصب جانشینی ابوبکر نسبت به پیامبر(ص) تردید داشتند از پرداخت زکات به ابوبکر کوتاهی نمودند.ابوبکر تصمیم گرفت با آنان بجنگد ولی عمر که متوجه عواقب سوء این تصمیم بود گفت: چگونه با کسانی که پیامبر(ص) درباره آنها فرمود: «مأمور شده‌ام با مردم پیکار کنم تا معتقد شوند که خدائی جز خداوند یکتا نیست و محمد فرستاده اوست و هرکس اعتراف کرد مال و خونش مصون است». جنگ می‌کنی؟! اما ابوبکر بر خلاف نص صریح پیامبر با آنان جنگ نمود. <ref>علامه شرف الدین موسوی، اجتهاد در مقابل نص، ترجمه علی دوانی، تهران، انتشارات غدیر، ص۱۲۸؛ و ابن کثیر، البدایه و النهایه، بیروت، مکتبه المعارف، الطبعه السادسه، ۱۴۰۹ه ق، ج۶، ص۳۱۱.</ref>


=== کشتن «مالک بن نويره» ===
=== کشتن «مالک بن نویره» ===
مالک رئيس قبيله بني تميم و شخصي بی پاک و شجاع بود؛ جرم وي خودداري از پرداخت زکات به حکومت ابوبکر بود. و اين هنگامي بود که او سرگرم بررسي به منظور تعيين تکليف خود بود. خالد بن وليد با دستور ابوبکر يکباره به وي حمله برد و او را کشت و همان شب با زن او همبستر شد.<ref>علامه اميني، الغدير، ترجمه: ثبوت، اکبر، تهران، بنياد بعثت، چاپ چهارم، ۱۳۶۹ش، ج۱۳ ، ص۳۲۰؛ ابن کثير، همان، ج۶، ص۳۲۱.</ref> وقتي که برخي از جمله عمر به ابوبکر گفتند او را بايد به خاطر زنا و کشتن مرد مسلمان، بکشند، ابوبکر در پاسخ گفت: بس است، خالد حکم خدا را تاويل کرداجتهاد کردو اشتباه نمود، زبان از نکوهش او باز داريد. بنابراين، اين رأي ابوبکر در مورد خالد يکي از مخالفت هاي او در مقابل قرآن و سنت پيامبر(ص) است.<ref>ابن الاثير، پيسين ، ج۲، ص۳۵۸.</ref>
مالک رئیس قبیله بنی تمیم و شخصی بی پاک و شجاع بود؛ جرم وی خودداری از پرداخت زکات به حکومت ابوبکر بود. و این هنگامی بود که او سرگرم بررسی به منظور تعیین تکلیف خود بود. خالد بن ولید با دستور ابوبکر یکباره به وی حمله برد و او را کشت و همان شب با زن او همبستر شد.<ref>علامه امینی، الغدیر، ترجمه: ثبوت، اکبر، تهران، بنیاد بعثت، چاپ چهارم، ۱۳۶۹ش، ج۱۳ ، ص۳۲۰؛ ابن کثیر، همان، ج۶، ص۳۲۱.</ref> وقتی که برخی از جمله عمر به ابوبکر گفتند او را باید به خاطر زنا و کشتن مرد مسلمان، بکشند، ابوبکر در پاسخ گفت: بس است، خالد حکم خدا را تاویل کرداجتهاد کردو اشتباه نمود، زبان از نکوهش او بازدارید. بنابراین، این رأی ابوبکر در مورد خالد یکی از مخالفت‌های او در مقابل قرآن و سنت پیامبر(ص) است.<ref>ابن الاثیر، پیسین ، ج۲، ص۳۵۸.</ref>


=== عدم پرداخت سهم ذي القربي ===
=== عدم پرداخت سهم ذی القربی ===
همه مسلمانان اتفاق دارند که سهمي از خمس به پيامبر خداو سهم ديگري به خويشان آن حضرت تعلق مي گرفته است و تا پيامبر در قيد حيات بود اين برنامه جريان داشت. ولي بعد از آن که ابوبکر به خلافت رسيد، آيه خمس را تاويل کرد و پيامبر و خويشان او را پس از رحلت آن حضرت طرد نمود و از اداي حق بني هاشم امتناع ورزيد.<ref>علامه شرف الدين موسوي، اجتهاد در مقابل نص، پيشين، ص۸۱.</ref>
همه مسلمانان اتفاق دارند که سهمی از خمس به پیامبر خداو سهم دیگری به خویشان آن حضرت تعلق می‌گرفته است و تا پیامبر در قید حیات بود این برنامه جریان داشت. ولی بعد از آن که ابوبکر به خلافت رسید، آیه خمس را تاویل کرد و پیامبر و خویشان او را پس از رحلت آن حضرت طرد نمود و از ادای حق بنی هاشم امتناع ورزید.<ref>علامه شرف الدین موسوی، اجتهاد در مقابل نص، پیشین، ص۸۱.</ref>


=== عدم پرداخت ارث فاطمه زهرا(س) ===
=== عدم پرداخت ارث فاطمه زهرا(س) ===
از ديگر اقدامات مخالف اسلام، در حکومت ابوبکر، ندادن ارث حضرت زهرا بود. که اين عمل خلاف نص صريح قرآن بود: «للرجال نصيب مما ترک...»<ref>نساء / ۷.</ref>؛ براي مردان از آنچه پدر و مادر و خويشاوندان گذاشته اند بهره اي هست، براي زنان نيز از آنچه پدران و مادران و خويشان باقي گذاشته، کم يا زياد، بهره اي مقرر شده است. اين آيه به معني عام هم شامل پيامبر و ساير افراد بشر مي شود. اما وقتي فاطمهعليها السلاماز ابوبکر ارث پدرش را طلب نمود، ابوبکر گفت: پيامبر فرموده: ما ارث نمي گذاريم و آنچه از ما مي ماند صدقه است و به ساير افراد مسلمين مي رسد. اين حديث را فاطمه(س) و امامان(ع) مردود دانسته اند.<ref>علامه شرف الدين موسوي، اجتهاد در مقابل نص، پيشين، ص۸۸.</ref>
از دیگر اقدامات مخالف اسلام، در حکومت ابوبکر، ندادن ارث حضرت زهرا بود. که این عمل خلاف نص صریح قرآن بود: «للرجال نصیب مما ترک...»<ref>نساء / ۷.</ref>؛ برای مردان از آنچه پدر و مادر و خویشاوندان گذاشته‌اند بهره ای هست، برای زنان نیز از آنچه پدران و مادران و خویشان باقی گذاشته، کم یا زیاد، بهره ای مقرر شده است. این آیه به معنی عام هم شامل پیامبر و سایر افراد بشر می‌شود. اما وقتی فاطمهعلیها السلاماز ابوبکر ارث پدرش را طلب نمود، ابوبکر گفت: پیامبر فرموده: ما ارث نمی‌گذاریم و آنچه از ما می‌ماند صدقه است و به سایر افراد مسلمین می‌رسد. این حدیث را فاطمه(س) و امامان(ع) مردود دانسته‌اند.<ref>علامه شرف الدین موسوی، اجتهاد در مقابل نص، پیشین، ص۸۸.</ref>


=== غصب فدک ملک دختر پيامبر(ص) ===
=== غصب فدک ملک دختر پیامبر(ص) ===
وقتي آيه «و آت ذي القربي حقه»؛ حق خويشان خود را به آنها بده، نازل شد پيامبر(ص) فدک را به فاطمه(س) بخشيد و هم چنان در دست آن حضرت بود تا اينکه ابوبکر آن را از وي گرفت. اين همان حقي بود که زهرا(س) بعد از پدرش آن را مطالبه کرد و خليفه و طرفدارانش را به محاکمه کشيد.<ref>همان، ص۹۸.</ref>
وقتی آیه «و آت ذی القربی حقه»؛ حق خویشان خود را به آنها بده، نازل شد پیامبر(ص) فدک را به فاطمه(س) بخشید و هم چنان در دست آن حضرت بود تا اینکه ابوبکر آن را از وی گرفت. این همان حقی بود که زهرا(س) بعد از پدرش آن را مطالبه کرد و خلیفه و طرفدارانش را به محاکمه کشید.<ref>همان، ص۹۸.</ref>


=== آزار و کتک زدن حضرت زهرا(س) ===
=== آزار و کتک زدن حضرت زهرا(س) ===
آزردن زهراعليها السلامدختر پيامبر(ص) مخالف صريح گفتار رسول خدا است. همانا پيامبر(ص) فرمود: خشنودي فاطمه(س) خشنودي من و خشم فاطمه، خشم من است. امّا ابوبکر و هوادارانش به فرموده پيامبر(ص) بي اعتنايي نمودند و فاطمه عليها السلام را در جريان بيعت و هجوم به خانه علي(ع) بين در و ديوار قرار داده و پهلويش را شکستند.<ref>علامه مجلسي، جلاء العيون، تحقيق: اماميان، سيد علي، قم سرور، چاپ دهم، ۱۳۸۳ش، ص۲۵۱-۲۶۲.</ref>
آزردن زهراعلیها السلامدختر پیامبر(ص) مخالف صریح گفتار رسول خدا است. همانا پیامبر(ص) فرمود: خشنودی فاطمه(س) خشنودی من و خشم فاطمه، خشم من است. امّا ابوبکر و هوادارانش به فرموده پیامبر(ص) بی اعتنایی نمودند و فاطمه علیها السلام را در جریان بیعت و هجوم به خانه علی(ع) بین در و دیوار قرار داده و پهلویش را شکستند.<ref>علامه مجلسی، جلاء العیون، تحقیق: امامیان، سید علی، قم سرور، چاپ دهم، ۱۳۸۳ش، ص۲۵۱-۲۶۲.</ref>


=== منع از نوشتن احاديث پيامبر(ص) ===
=== منع از نوشتن احادیث پیامبر(ص) ===
به توجه به اين که کتابت و ضبط احاديث پيامبر(ص) موجب بقاي سيره و سنت نبوي است و حتي آن حضرت به اين عمل ضبط و حفظ احاديث تاکيد نموده بود. در زمان ابوبکر، احاديث آن حضرت به آتش کشيده شد. ابوبکر در ايام خلافتش دستور داد پانصد حديث پيامبر را جمع آوري کردند، يک شب که خوابيده بود سخت منقلب شد، صبح آن روز همه آنها را آتش زد.<ref>علامه شرف الدين، اجتهاد در مقابل نص، ص۱۵۷.</ref>
به توجه به این که کتابت و ضبط احادیث پیامبر(ص) موجب بقای سیره و سنت نبوی است و حتی آن حضرت به این عمل ضبط و حفظ احادیث تاکید نموده بود. در زمان ابوبکر، احادیث آن حضرت به آتش کشیده شد. ابوبکر در ایام خلافتش دستور داد پانصد حدیث پیامبر را جمع آوری کردند، یک شب که خوابیده بود سخت منقلب شد، صبح آن روز همه آنها را آتش زد.<ref>علامه شرف الدین، اجتهاد در مقابل نص، ص۱۵۷.</ref>


=== عدم پرداخت سهم مولفه قلوبهم ===
=== عدم پرداخت سهم مولفه قلوبهم ===
<nowiki>خداوند براي افرادي که بايد دل هاي آنها را به سوي اسلام جلب کرد سهمي در زکات قرار داده است؛ {{قرآن|انما الصدقات... و المولفه قلوبهم</nowiki><ref>توبه / ۶۰</ref> پيامبر(ص) اين سهم از زکات را به افرادي که لازم بود دلهاي آنان را به سوي اسلام جلب کرد، مي داد ولي هنگامي که ابوبکر روي کار آمد، اين دسته از افراد براي سهم خود مانند زمان پيامبر(ص) نزد وي رفتند ابوبکر نيز فرماني نوشت که آنها سهم خود را دريافت دارند. آنها نيز فرمان ابوبکر را به عمر نشان دادند تا آن را گواهي کند ولي عمر فرمان ابوبکر را پاره کرد و گفت: ما به شما نيازي نداريم. آنها نزد ابوبکر برگشتند و گفتند آيا تو خليفه اي يا عمر؟ به خواست خدا او خليفه است و بدين گونه عمل عمر را تأييد و امضا نمود<ref>علامه شرف الدين، اجتهاد در مقابل نص، پيشين، ص۷۳.</ref>.
<nowiki>خداوند برای افرادی که باید دل های آنها را به سوی اسلام جلب کرد سهمی در زکات قرار داده است؛ {{قرآن|انما الصدقات... و المولفه قلوبهم</nowiki><ref>توبه / ۶۰</ref> پیامبر(ص) این سهم از زکات را به افرادی که لازم بود دلهای آنان را به سوی اسلام جلب کرد، می‌داد ولی هنگامی که ابوبکر روی کار آمد، این دسته از افراد برای سهم خود مانند زمان پیامبر(ص) نزد وی رفتند ابوبکر نیز فرمانی نوشت که آنها سهم خود را دریافت دارند. آنها نیز فرمان ابوبکر را به عمر نشان دادند تا آن را گواهی کند ولی عمر فرمان ابوبکر را پاره کرد و گفت: ما به شما نیازی نداریم. آنها نزد ابوبکر برگشتند و گفتند آیا تو خلیفه ای یا عمر؟ به خواست خدا او خلیفه است و بدین گونه عمل عمر را تأیید و امضا نمود<ref>علامه شرف الدین، اجتهاد در مقابل نص، پیشین، ص۷۳.</ref>.


=== انتخاب عمر به جانشینی ===
=== انتخاب عمر به جانشینی ===
از ديگر احکام خلاف اسلامي که ابوبکر در زمان خلافت خود مرتکب شد اين بود که هنگام وفاتش وصيت نمود که بعد از او عمر خليفه باشد، در حالي که انتخاب وي برخلاف بيانات صريح پيامبر(ص) بود.<ref>مسعودي، مروج الذهب، بيروت، دارالمعرفه، ج۲، ص۳۰۷.</ref>
از دیگر احکام خلاف اسلامی که ابوبکر در زمان خلافت خود مرتکب شد این بود که هنگام وفاتش وصیت نمود که بعد از او عمر خلیفه باشد، در حالی که انتخاب وی برخلاف بیانات صریح پیامبر(ص) بود.<ref>مسعودی، مروج الذهب، بیروت، دارالمعرفه، ج۲، ص۳۰۷.</ref>
{{پایان پاسخ}}
{{پایان پاسخ}}
{{مطالعه بیشتر}}
{{مطالعه بیشتر}}
==معرفی منابع جهت مطالعه بیشتر:==
==معرفی منابع جهت مطالعه بیشتر:==


۱ـ اجتهاد در مقابل نص، علامه سيد عبدالحسين شرف الدين، ترجمه علي دواني.
۱ـ اجتهاد در مقابل نص، علامه سید عبدالحسین شرف الدین، ترجمه علی دوانی.


۲ـ الغدير، علامه اميني، ج۱۳، ترجمه اکبر ثبوت  
۲ـ الغدیر، علامه امینی، ج۱۳، ترجمه اکبر ثبوت
{{پایان مطالعه بیشتر}}
{{پایان مطالعه بیشتر}}


خط ۵۸: خط ۵۸:
| شاخه فرعی۱ = حکومت‌های پس از پیامبر(ص)
| شاخه فرعی۱ = حکومت‌های پس از پیامبر(ص)
| شاخه فرعی۲ = خلفا
| شاخه فرعی۲ = خلفا
| شاخه فرعی۳ =  
| شاخه فرعی۳ =
}}
}}
{{تکمیل مقاله
{{تکمیل مقاله
  | شناسه =  
  | شناسه =
  | تیترها =  
  | تیترها =
  | ویرایش =  
  | ویرایش =
  | لینک‌دهی =  
  | لینک‌دهی =
  | ناوبری =  
  | ناوبری =
  | نمایه =  
  | نمایه =
  | تغییر مسیر =  
  | تغییر مسیر =
  | ارجاعات =  
  | ارجاعات =
  | بازبینی =  
  | بازبینی =
  | تکمیل =  
  | تکمیل =
  | اولویت =  
  | اولویت =
  | کیفیت =  
  | کیفیت =
}}
}}
{{پایان متن}}
{{پایان متن}}
۶۰۲

ویرایش