پرش به محتوا

مصحف فاطمه(س): تفاوت میان نسخه‌ها

۳۹۴ بایت اضافه‌شده ،  ‏۶ اکتبر ۲۰۲۲
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
برچسب: ویرایش مبدأ ۲۰۱۷
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۲: خط ۲:
{{شروع متن}}
{{شروع متن}}
{{سوال}}
{{سوال}}
صحیفه فاطمیه چه کتابی است؟ آیا این کتاب به نام خواهر قرآن نیز مشهور است؟
مصحف فاطمه(س) چه کتابی است؟ آیا این کتاب به نام خواهر قرآن نیز مشهور است؟
{{پایان سوال}}
{{پایان سوال}}
{{اشتباه نشود|صحیفه فاطمیه}}
{{اشتباه نشود|صحیفه فاطمیه}}
{{پاسخ}}
{{پاسخ}}
{{درگاه|فاطمی}}
{{درگاه|فاطمی}}
مصحف فاطمه(س)، مطابق برخی روایات اهل بیت(ع)، کتاب حضرت فاطمه(س) است. این کتاب را جبرئيل پس از وفات رسول خدا(ص) بر آن حضرت املا کرده و حضرت علی(ع) آن را جمع آوری و تدوین کرده است.   
'''مصحف فاطمه(س)'''، مطابق برخی روایات اهل بیت(ع)، کتاب حضرت فاطمه(س) است. این کتاب را جبرئيل پس از وفات رسول خدا(ص) بر آن حضرت املا کرده و حضرت علی(ع) آن را جمع آوری و تدوین کرده است. در منابع اطلاعی درباره اینکه این کتاب خواهر قرآن خوانده شده باشد وجود ندارد.   


==ویژگی‌های کتاب==
==برخی ویژگی‌های مصحف==
[[منابع روایی شیعه]] صحیفه فاطمه را به نام «[[مصحف فاطمه(س)]]» بیان نموده و به این نام مشهور است. [[امام صادق(ع)]] مصحف فاطمه(س) را مشتمل بر تمامی حوادث و رویدادها مرتبط با [[پیامبر(ص)]] و فرزندان او و نیز اسامی همه بزرگان اسلام تا روز قیامت بیان می‌کند.<ref>مجلسی، محمد باقر، بحارالانوار، تهران، چاپ اسلامیه، ۱۳۷۶ق، ج۲۶، ص۱۸.</ref> در روایتی از امام صادق(ع) چگونگی جمع‌آوری مصحف فاطمه(س) این گونه بیان شده است:
در روایات اهل بیت(ع) از مجموعه‌ای با عنوان مصحف فاطمه(س) یاد شده است. محققان معتقدند که اختلاف در محتوا این روایات و گاهی تعارض ظاهری آنها موجب شده تا داوری‌ها درباره این کتاب یکسان نباشد.<ref>محمدعلی مهدوی‌راد، «مصحف فاطمه(س)»، دانشنامه فاطمی، زیرنظر علی‌اکبر رشاد، تهران، انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، ج ۳، ص ۶۵.</ref>  


امام صادق(ع) در جواب سؤال از مصحف بعد از سکوتی طولانی فرمودند: شما از آنچه می‌خواهید و نمی‌خواهید کاوش می‌کنید. همانا [[فاطمه(س)]] بعد از رسول خدا هفتاد و پنج روز ماند و (در این مدت) به خاطر از دست دادن پدرش اندوه بسیاری بر او وارد شد. [[جبرئیل]] (در این مدت) می‌آمد و او را نیکو تسلیت می‌داد و شادمانش می‌کرد و از پدرش و محل او در بهشت اطلاع می‌داد و از آنچه بعد از او برای فرزندانش پیش خواهد آمد، آگاه می‌نمود و [[امام علی(ع)]] آن را می‌نوشت. پس این مصحف فاطمه است.<ref>همان، ص۴۲. اهل بیت در قرآن و حدیث، محمدی ری شهری، ترجمه حمید رضا شیخی و حمید رضا آژیر، قم، دار الحدیث، ج۱ ص۳۲۳ ح ۵۰۳.</ref>
روایات مربوط به وجود این کتاب در قدیمی‌ترین منابع روایی شیعه، چون بصائر الدرجات الکبری<ref>محمد بن الحسن الصفار القمی، بصائر الدرجات في فضائل آل محمّد صلّى الله عليهم، محسن بن عباسعلی کوچه‌باغی، قم، مكتبة آية الله المرعشي النجفي‏، ص ۱۷۰-۱۸۱.</ref> و الکافی<ref>محمد بن یعقوب الکلینی، الکافی، قم، دارالحدیث، ج ۱، ص ۵۹۲-۶۰۲.</ref>، آمده است. بیشترین روایات مربوط به مصحف فاطمه(س) را علامه مجلسی در باب‌های مربوط به علوم اهل بیت(ع) آورده است.<ref>محمدباقر المجلسی، بحارالانوار الجامعة لدرر اخبار الائمة الاطهار، بیروت، مؤسسة الوفاء، ج ۲۶، ص ۴۹.</ref>  برخی از روایاتی که در آنها از مصحف فاطمه(س) سخن رفته است سندهای قابل اتکا و صحیحی دارند. به همین دلیل، در اصل وجود چنین کتابی نمی‌توان تردید کرد.<ref>محمدعلی مهدوی‌راد، «مصحف فاطمه(س)»، دانشنامه فاطمی، زیرنظر علی‌اکبر رشاد، تهران، انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، ج ۳، ص</ref> از جمله این روایات صحیح می‌توان به نقل ابوعبیده از امام صادق‌(ع) اشاره کرد. در این روایت، امام صادق(ع) در پاسخ به سؤال یکی از شیعیان درباره مصحف فاطمه(س) جزئیاتی ارائه کرده است. از جمله اینکه این مصحف در دوران هفتاد و پنج روزه حیات حضرت فاطمه(س) پس از رسول خدا(ص) به حضرت زهرا(س) املا شده است.<ref>محمد بن یعقوب الکلینی، الکافی، قم، دارالحدیث، ج ۱، ص ۵۹۹-۶۰۰.</ref>      


==املا کننده و کاتب مصحف==
==املا کننده و کاتب مصحف==
خواهر قرآن به [[صحیفه سجادیه]] گفته می‌شود. این اصطلاحی است که اهل ذوق و ادب به مناسبت مؤنث بودن لفظ صحیفه برای آن استفاده کرده‌اند. عبارت عربی «اخت القرآن» است و اخ و اخت به معنای «شریک» هم به کار می‌رود.<ref>راغب اصفهانی، مفردات الفاظ القرآن، ماده اخ؛ معلوف لویس، المنجد فی اللغه، ماده اخو.</ref> چنین بیان شده است که وجه اشتراک صحیفه سجادیه با قرآن در این است که دیگران نمی‌توانند مانند آن را بوجود آورند.


==محتوای مصحف==
==محتوای مصحف==
trustworthy
۷٬۳۴۶

ویرایش