پرش به محتوا

مقام محمود: تفاوت میان نسخه‌ها

۹۰ بایت حذف‌شده ،  ‏۴ اکتبر ۲۰۲۲
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۵: خط ۵:
{{پاسخ}}
{{پاسخ}}
'''مقام محمود'''، مقامی است که [[قرآن]] به [[پیامبر اسلام]] وعده داده و از شرائط رسیدن به آن‌را تهجد و شب زنده‌داری دانسته است. این مقام دارای مراتب و درجات مختلفی است که یکی از جلوه‌های آن [[شفاعت کبری]] است. تعبیر مقام محمود در [[زیارت عاشورا]] نیز آمده و اشاره به مقام پیامبر(ص) است. از روایات استفاده می‌شود که [[امامان معصوم(ع)]] و مؤمنان نیز در حد و مراتب خود به این مقام می‌رسند.
'''مقام محمود'''، مقامی است که [[قرآن]] به [[پیامبر اسلام]] وعده داده و از شرائط رسیدن به آن‌را تهجد و شب زنده‌داری دانسته است. این مقام دارای مراتب و درجات مختلفی است که یکی از جلوه‌های آن [[شفاعت کبری]] است. تعبیر مقام محمود در [[زیارت عاشورا]] نیز آمده و اشاره به مقام پیامبر(ص) است. از روایات استفاده می‌شود که [[امامان معصوم(ع)]] و مؤمنان نیز در حد و مراتب خود به این مقام می‌رسند.
==مفهوم‌شناسی==
==تفسیر مقام محمود در قرآن==
واژه «محمود» به معنای «ستایش شده» است.<ref>راغب اصفهانی، حسین، مفردات الفاظ القرآن، بیروت، دارالعلم، اول، ۱۴۱۲ق، ص۲۵۶.</ref>  مقام محمود در قرآن از جمله مقاماتی که برای پیامبر(ص) وعده داده شده است:{{قرآن|وَمِنَ اللَّيْلِ فَتَهَجَّدْ بِهِ نَافِلَةً لَكَ عَسَىٰ أَنْ يَبْعَثَكَ رَبُّكَ مَقَامًا مَحْمُودًا|ترجمه=و پاسی از شب را برای عبادت و بندگی بیدار باش که این افزون [بر واجب،] ویژه توست، امید است پروردگارت تو را [به سبب این عبادت ویژه] به جایگاهی ستوده برانگیزد|سوره=اسراء|آیه=۷۹}}.
واژه «محمود» به معنای «ستایش شده» است.<ref>راغب اصفهانی، حسین، مفردات الفاظ القرآن، بیروت، دارالعلم، اول، ۱۴۱۲ق، ص۲۵۶.</ref>  مقام محمود در قرآن از جمله مقاماتی که برای پیامبر(ص) وعده داده شده است:{{قرآن|وَمِنَ اللَّيْلِ فَتَهَجَّدْ بِهِ نَافِلَةً لَكَ عَسَىٰ أَنْ يَبْعَثَكَ رَبُّكَ مَقَامًا مَحْمُودًا|ترجمه=و پاسی از شب را برای عبادت و بندگی بیدار باش که این افزون [بر واجب،] ویژه توست، امید است پروردگارت تو را [به سبب این عبادت ویژه] به جایگاهی ستوده برانگیزد|سوره=اسراء|آیه=۷۹}}.


عبارت مقام محمود همچنین در [[زیارت عاشورا]] و [[زیارت جامعه کبیره]] هم ذکر شده است:
* در زیارت عاشورا درباره [[امام حسین(ع)]] آمده است: {{عربی|و أَسْأَلُهُ أَنْ یُبَلِّغَنِی الْمَقَامَ الْمَحْمُودَ لَکُمْ عِنْدَ اللَّهِ|ترجمه=و از خدا درخواست می‌کنم که مرا به مقام ستوده‌ای که برای شما نزد خداست، برساند}}.<ref>كامل الزيارات، النص، ص ۱۷۷.</ref>
* در زیارت جامعه کبیره درباره همه معصومین(ع) آمده است: {{عربی|وَلَكُمُ الْمَوَدَّةُ الْواجِبَةُ، وَالدَّرَجاتُ الرَّفِيعَةُ، وَالْمَقامُ الْمَحْمُودُ، وَالْمَكانُ الْمَعْلُومُ عِنْدَاللّٰهِ عَزَّوَجَلّ|ترجمه=و برای شماست مودّت واجب و درجات بلند و مقام پسندیده و جایگاه معلوم نزد خدای عزّوجل}}.<ref>شیخ صدوق، من لا یحضره الفقیه، قم، جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، چاپ دوم، ۱۴۱۳ق، ج‏۲، ص۶۱۶.</ref>
==تفسیر مقام محمود در قرآن==
خداوند در قرآن، محمود بودن مقام پیامبر را مطلق آورده و به هیچ قیدی مقید نکرده است. از این اطلاق برداشت شده است که مقام مذکور، مقامی است که هر کسی آن را می‌پسندد و همگان آن را ستایش می‌کنند. به همین جهت آن مقام را به مقامی [[تفسیر]] کرده‌اند که همه مخلوقات، صاحب آن مقام را ستایش می‌کنند و آن مقام شفاعت کبرای [[رسول خدا(ص)]] است که [[روز قیامت]] در آن مقام قرار می‌گیرد. روایات وارد شده در تفسیر این آیه از طریق [[شیعه]] و [[سنی]] همه بر این معنا دلالت دارند.<ref>طباطبایی، محمد حسین، ‏المیزان فی تفسیر القرآن، ‏ قم‏، دفتر انتشارات اسلامی، چاپ پنجم، ‏۱۴۱۷ ق، ج‏۱۳، ص۱۷۶؛ مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، تهران، دارالکتب الاسلامیه، چاپ اول، ۱۳۷۴، ج‏۱۲، ص۲۲۵؛ طبرسی، فضل، مجمع البیان، تهران، ناصر خسرو، چاپ سوم، ۱۳۷۲ش، ج۶، ص۶۷۱. جهت اطلاع بیشتر از روایات پیرامون این موضوع به تفسیر نورالثقلین، جلد۳، صفحه ۲۰۴ به بعد مراجعه نمایید.</ref>
خداوند در قرآن، محمود بودن مقام پیامبر را مطلق آورده و به هیچ قیدی مقید نکرده است. از این اطلاق برداشت شده است که مقام مذکور، مقامی است که هر کسی آن را می‌پسندد و همگان آن را ستایش می‌کنند. به همین جهت آن مقام را به مقامی [[تفسیر]] کرده‌اند که همه مخلوقات، صاحب آن مقام را ستایش می‌کنند و آن مقام شفاعت کبرای [[رسول خدا(ص)]] است که [[روز قیامت]] در آن مقام قرار می‌گیرد. روایات وارد شده در تفسیر این آیه از طریق [[شیعه]] و [[سنی]] همه بر این معنا دلالت دارند.<ref>طباطبایی، محمد حسین، ‏المیزان فی تفسیر القرآن، ‏ قم‏، دفتر انتشارات اسلامی، چاپ پنجم، ‏۱۴۱۷ ق، ج‏۱۳، ص۱۷۶؛ مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، تهران، دارالکتب الاسلامیه، چاپ اول، ۱۳۷۴، ج‏۱۲، ص۲۲۵؛ طبرسی، فضل، مجمع البیان، تهران، ناصر خسرو، چاپ سوم، ۱۳۷۲ش، ج۶، ص۶۷۱. جهت اطلاع بیشتر از روایات پیرامون این موضوع به تفسیر نورالثقلین، جلد۳، صفحه ۲۰۴ به بعد مراجعه نمایید.</ref>


خط ۱۸: خط ۱۳:


==مقام محمود در زیارت عاشورا و زیارت جامعه==
==مقام محمود در زیارت عاشورا و زیارت جامعه==
عبارت مقام محمود همچنین در [[زیارت عاشورا]] و [[زیارت جامعه کبیره]] نیز ذکر شده است:
* در زیارت عاشورا آمده: {{عربی|و أَسْأَلُهُ أَنْ یُبَلِّغَنِی الْمَقَامَ الْمَحْمُودَ لَکُمْ عِنْدَ اللَّهِ|ترجمه=و از خدا درخواست می‌کنم که مرا به مقام محمودی که برای شما نزد خداست، برساند}}.<ref>كامل الزيارات، النص، ص ۱۷۷.</ref>
* در زیارت جامعه کبیره درباره همه معصومان(ع) آمده است: {{عربی|وَلَكُمُ الْمَوَدَّةُ الْواجِبَةُ، وَالدَّرَجاتُ الرَّفِيعَةُ، وَالْمَقامُ الْمَحْمُودُ، وَالْمَكانُ الْمَعْلُومُ عِنْدَاللّٰهِ عَزَّوَجَلّ|ترجمه=و برای شماست مودّت واجب و درجات بلند و مقام محمود و جایگاه معلوم نزد خداوند.}}.<ref>شیخ صدوق، من لا یحضره الفقیه، قم، جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، چاپ دوم، ۱۴۱۳ق، ج‏۲، ص۶۱۶.</ref>
اشاره به مقام محمود در زیارت عاشورا و زیارت جامعه و انتساب آن به [[اهل بیت]] پیامبر و امامان شیعه نیز همان اشاره به مقام محمود پیامبر است. مقام محمود دارای مراتب مختلف و درجات گوناگون است.<ref>طهرانی، ابوالفضل، شفاء الصدور فی شرح زیاره العاشور، قم، اسوه، چاپ دوم، ۱۳۸۷ش، ص۳۳۳.</ref> رسول‌الله مظهر تام و تمام اسماء و صفات الهی و اشرف مخلوقات عالم است و در اوج قله آن قرار دارد و به استناد برخی از روایات، امامان معصوم(ع) و حضرت زهرا(س) در این مقام همراه و همدوش پیامبر اسلام هستند.
اشاره به مقام محمود در زیارت عاشورا و زیارت جامعه و انتساب آن به [[اهل بیت]] پیامبر و امامان شیعه نیز همان اشاره به مقام محمود پیامبر است. مقام محمود دارای مراتب مختلف و درجات گوناگون است.<ref>طهرانی، ابوالفضل، شفاء الصدور فی شرح زیاره العاشور، قم، اسوه، چاپ دوم، ۱۳۸۷ش، ص۳۳۳.</ref> رسول‌الله مظهر تام و تمام اسماء و صفات الهی و اشرف مخلوقات عالم است و در اوج قله آن قرار دارد و به استناد برخی از روایات، امامان معصوم(ع) و حضرت زهرا(س) در این مقام همراه و همدوش پیامبر اسلام هستند.


۱۱٬۹۱۳

ویرایش