پرش به محتوا

عقاید اخباری‌گری: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۲۹: خط ۲۹:
* '''عدم جواز تقلید:''' اخباریان عقیده دارند که تقلیدکردن از مجتهدان، جایز نیست. و بر مردم لازم است که از ائمّه معصوم(ع) پیروی کنند؛ یعنی در زمان غیبت، مردم باید به محکمات کتاب و احادیث ائمّه معصوم(ع) مراجعه کنند، و مردمی که خود نمی‌توانند از آیات محکم و احادیث امامان معصوم(ع) بر حکم شرعی استدلال کنند، باید به عالم و فقیهی مراجعه کنند که فقط به محکمات و احادیث ائمّه(ع) تمسّک می‌کند و با ادلّه عقلیه و اجماع و رأی و نظر خود، حکمی را استنباط نمی‌کند. این نظر را استرابادی به شیخ صدوق و کلینی نسبت می‌دهد.<ref>الفوائد المدنیة، ص ۴۰، به نقل از اخباریگری، تاریخ و عقاید، بهشتی، ابراهیم، ج۱، ص۳۸۰.</ref>
* '''عدم جواز تقلید:''' اخباریان عقیده دارند که تقلیدکردن از مجتهدان، جایز نیست. و بر مردم لازم است که از ائمّه معصوم(ع) پیروی کنند؛ یعنی در زمان غیبت، مردم باید به محکمات کتاب و احادیث ائمّه معصوم(ع) مراجعه کنند، و مردمی که خود نمی‌توانند از آیات محکم و احادیث امامان معصوم(ع) بر حکم شرعی استدلال کنند، باید به عالم و فقیهی مراجعه کنند که فقط به محکمات و احادیث ائمّه(ع) تمسّک می‌کند و با ادلّه عقلیه و اجماع و رأی و نظر خود، حکمی را استنباط نمی‌کند. این نظر را استرابادی به شیخ صدوق و کلینی نسبت می‌دهد.<ref>الفوائد المدنیة، ص ۴۰، به نقل از اخباریگری، تاریخ و عقاید، بهشتی، ابراهیم، ج۱، ص۳۸۰.</ref>
* '''حرمت اجتهاد:''' اخباریان هر نوع اجتهادی را حرام می‌دانند و برخی در تفسیر آن گفته‌اند اجتهادی که در مقابل اجتهاد ائمه باشد.<ref>ادوار فقه (فارسی)، شهابی، محمود، ج۲، ص۲۸۷.</ref> اصولیون ارمغان تفکر اخباری‌گری را بسته شدن باب اجتهاد می‌دانند.<ref>کلیات فقه اسلامی، علی نوری، علیرضا، ج۱، ص۴۷.</ref>
* '''حرمت اجتهاد:''' اخباریان هر نوع اجتهادی را حرام می‌دانند و برخی در تفسیر آن گفته‌اند اجتهادی که در مقابل اجتهاد ائمه باشد.<ref>ادوار فقه (فارسی)، شهابی، محمود، ج۲، ص۲۸۷.</ref> اصولیون ارمغان تفکر اخباری‌گری را بسته شدن باب اجتهاد می‌دانند.<ref>کلیات فقه اسلامی، علی نوری، علیرضا، ج۱، ص۴۷.</ref>
* '''لزوم احتیاط:''' به باور اخباری‌ها، درباره موضوعاتی که برای آن روایتی در کتب اربعه نیست، باید [[احتیاط]] شود (واجب احتمالی انجام شود و حرام احتمالی ترک شود). شعار عملی اخباریون احتیاط گرایی است. آنها معتقدند در تمامی موارد مشکوک و مردد باید حکم به احتیاط داد.<ref>پیدایش، سیر تطور و تداوم اخباری‌گری، فائز قاسم، شریفی محمد، دوفصلنامه کتاب قیم، پاییز و زمستان ۱۳۹۳، دوره ۴، شماره ۱۱ (ویژه علوم قرآن و حدیث)</ref> اصولیان اصل برائت و اخباریان اصل احتیاط را جاری می‌دانند.<ref>فرهنگ فقه فارسی، مؤسسه دائرة المعارف الفقه الاسلامی، ج۱، ص۵۴۸.</ref>
* '''لزوم احتیاط:''' به باور اخباری‌ها، درباره موضوعاتی که برای آن روایتی در کتب اربعه نیست، باید [[احتیاط]] شود (واجب احتمالی انجام شود و حرام احتمالی ترک شود). شعار عملی اخباریون احتیاط گرایی است. آنها معتقدند در تمامی موارد مشکوک و مردد باید حکم به احتیاط داد.<ref>پیدایش، سیر تطور و تداوم اخباری‌گری، فائز قاسم، شریفی محمد، دوفصلنامه کتاب قیم، پاییز و زمستان ۱۳۹۳، دوره ۴، شماره ۱۱ (ویژه علوم قرآن و حدیث)</ref> اصولیان اصل برائت و اخباریان اصل احتیاط را جاری می‌دانند.<ref>فرهنگ فقه فارسی، مؤسسه دائرة المعارف الفقه الاسلامی، ج۱، ص۵۴۸.</ref> روحیه احتیاط گرایی پیش از اخباری‌گری کم‌رنگ بود اما پس از اخباریان این روحیه تقویت شده است.<ref>وجوب احتیاط از منظر اخباریون، عزیزه نادران کلوانق، سید مصطفی حسینی،                                    رهیافت های نوین در مطالعات اسلامی سال سوم بهار 1400 شماره 6.</ref>
* '''انکار حجت ظنون معتبر:''' اخباری‌ها حجیت هر گمانی حتی [[ظنون معتبره]] را نفی کرده‌اند. آنها برای این نظر، به آیات و روایات نهی کننده از عمل به گمان استناد کرده‌اند. ملّا محمّد امین استرآبادی، در کتاب [[الفوائد المدنیة]]، به تفصیل، اجتهاد و تمسّک به استنباطات ظنّی را رد می‌کند.<ref>الفوائد المدنیة، به نقل از تاریخ حدیث شیعه در سده‌های دوازدهم و سیزدهم هجری، صفره، حسین، ج۱، ص۳۶.</ref>
* '''انکار حجت ظنون معتبر:''' اخباری‌ها حجیت هر گمانی حتی [[ظنون معتبره]] را نفی کرده‌اند. آنها برای این نظر، به آیات و روایات نهی کننده از عمل به گمان استناد کرده‌اند. ملّا محمّد امین استرآبادی، در کتاب [[الفوائد المدنیة]]، به تفصیل، اجتهاد و تمسّک به استنباطات ظنّی را رد می‌کند.<ref>الفوائد المدنیة، به نقل از تاریخ حدیث شیعه در سده‌های دوازدهم و سیزدهم هجری، صفره، حسین، ج۱، ص۳۶.</ref>
* '''عدم اعتبار اجماع:''' اخباریان معتقد هستند اجماع دلیل شرعی برگرفته از اهل سنّت است و نمی‌تواند به عنوان دلیل حکم شرعی قرار گیرد. اگر همه فقیهان بر حکم مسئله‌ای اجماع کنند آن نظریه حجت نخواهد بود؛ زیرا هیچ‌یک از آنان معصوم نیستند. پس، بود و نبود اجماع یکسان خواهد بود.<ref>تاریخ حدیث شیعه، طباطبایی، محمد کاظم، ج۱، ص۲۲۲</ref>
* '''عدم اعتبار اجماع:''' اخباریان معتقد هستند اجماع دلیل شرعی برگرفته از اهل سنّت است و نمی‌تواند به عنوان دلیل حکم شرعی قرار گیرد. اگر همه فقیهان بر حکم مسئله‌ای اجماع کنند آن نظریه حجت نخواهد بود؛ زیرا هیچ‌یک از آنان معصوم نیستند. پس، بود و نبود اجماع یکسان خواهد بود.<ref>تاریخ حدیث شیعه، طباطبایی، محمد کاظم، ج۱، ص۲۲۲</ref>
automoderated، ناظمان (CommentStreams)، trustworthy
۱۶٬۰۱۱

ویرایش