|
|
| خط ۹: |
خط ۹: |
| انواع خودشناسی چیست؟ | | انواع خودشناسی چیست؟ |
| {{پایان سوال}} | | {{پایان سوال}} |
| {{پاسخ}} | | {{پاسخ}}برای خودشناسی، انواع گوناگونی ذکر شده که برخی از آنها چنین‌اند: |
| | |
| == انواع خودشناسی ==
| |
| ۱. خودشناسی نوعی (فلسفی):<ref>سادات، محمدعلی، اخلاق اسلامی، انتشارات، سمت، ۱۳۶۸، چ ۶، ص۲۴۳.</ref> به معنای شناخت حقیقتِ نفس انسانی، که در مباحث مربوط به[[معرفت نفس]] مورد بحث قرار گرفته است.
| |
| | |
| ۲. خودشناسی اخلاقی:<ref>سادات، محمدعلی، اخلاق اسلامی، انتشارات، سمت، ۱۳۶۸، چ ۶، ص۲۴۳.</ref> شناخت خود از نظر ویژگی‌ها، استعدادها و ملکات اخلاقی است.
| |
| | |
| ۳. خودشناسی جنسیتی:<ref>سادات، محمدعلی، اخلاق اسلامی، انتشارات، سمت، ۱۳۶۸، چ ۶، ص۲۴۳.</ref> شناخت خود از نظر استعدادهای خاصی که به هر یک از دو جنس مرد و زن اختصاص دارد.
| |
| | |
| ۴. خودشناسی فطری (علم حضوری):<ref>آموزش و پرورش، جلوه‌های معلمی استاد مطهری، انتشارات مدرسه، ص۲۲۳.</ref> انسان به ذات خود آگاه است؛ جوهر ذات انسان، آگاهی است؛ پیدایش «من» انسان عین پیدایش آگاهی به خود است؛ در آن مرحله فرد آگاه، آگاهی و شیء به آگاهی درآمده یکی است. (علم حضوری قبل از خودسازی و ریاضت‌ها)
| |
| | |
| ۵. خودشناسی انسانی:<ref>آموزش و پرورش، جلوه‌های معلمی استاد مطهری، انتشارات مدرسه، ص۲۲۳.</ref> آگاهی به خود در رابطه با همه انسان‌ها؛ خودآگاهی انسانی بر این اصل و فلسفه استوار است که انسان‌ها مجموعاً یک واحد واقعی به شمار می‌روند و از یک وجدان مشترک انسانی بهره مندند. احساس انسان دوستی و انسان گرایی در همه افراد انسان موجود است اگر این نوع خودآگاهی در فردی پیدا شود دردش درد انسان و آرزوهایش آرزوهای انسان می‌شود.
| |
| | |
| # خودشناسی عارفانه: خود آگاهی عارفانه آگاهی به خود است در رابطه او با ذات حق (او اصل است و ما فرع)؛ روح و جان ما مظهری از خداست خود آگاهی واقعی وقتی است که انسان از خود فانی شود و تعیّنات را در هم شکند (پس از ریاضت‌ها و عبادت‌ها حاصل می‌شود) (علم حضوری پس از خودسازی).
| |
| # خودشناسی فیزیولوژی: شناخت اندام‌های بدن و چگونگی کار آنها که کار علم فیزیولوژی است.
| |
| # خودشناسی روان شناختی: شناخت روان و نیروهای درونی انسان و احساسات و فعل و انفعالات روانی است.
| |
| # خودشناسی حقوقی- عبادی
| |
| == خودشناسی اخلاقی ==
| |
| {{اصلی|تعریف خودشناسی}}
| |
| حال از بین خودشناسی‌هایی که ذکر شد به بحث خودشناسی اخلاقی می‌پردازیم «خودشناسی اخلاقی یعنی شناخت انسان از آن نظر که دارای استعدادها و نیروهایی برای تکامل انسانی است.»<ref>به سوی خودسازی، ص۱۹.</ref> خودشناسی یعنی شناختن استعدادها، گرایش‌ها، بینش‌ها، سرمایه‌ها، امانت‌ها و ودیعه‌هایی که خداوند متعال در اختیار انسان گذاشته است. خودشناسی به این مقوله می‌پردازد که چه بوده‌ایم، چه شده‌ایم و چه باید بشویم.
| |
|
| |
|
| | * '''خودشناسی نوعی''' (فلسفی)؛<ref>سادات، محمدعلی، اخلاق اسلامی، انتشارات، سمت، ۱۳۶۸، چ ۶، ص۲۴۳.</ref> به معنای شناخت حقیقتِ [[نفس|نَفْس]]ِ انسانی، که در مباحث مربوط به [[معرفت نفس]] مورد بحث قرار گرفته است. |
| | * '''خودشناسی اخلاقی'''؛<ref>سادات، محمدعلی، اخلاق اسلامی، انتشارات، سمت، ۱۳۶۸، چ ۶، ص۲۴۳.</ref> به معنای شناخت خود از نظر استعدادها و ویژگی‌های اخلاقی است. |
| | * '''خودشناسی جنسیتی'''؛<ref>سادات، محمدعلی، اخلاق اسلامی، انتشارات، سمت، ۱۳۶۸، چ ۶، ص۲۴۳.</ref> به معنای شناخت خود از نظر استعدادهای خاصی که به هر یک از دو جنس مرد و زن اختصاص دارد. |
| | * '''خودشناسی فطری''' ([[علم حضوری]])؛<ref>آموزش و پرورش، جلوه‌های معلمی استاد مطهری، انتشارات مدرسه، ص۲۲۳.</ref> به معنای آگاهی انسان نسبت به ذات خود که از جنس علم حضوری بوده و مقدمه خودسازی است. |
| | * '''خودشناسی انسانی'''؛<ref>آموزش و پرورش، جلوه‌های معلمی استاد مطهری، انتشارات مدرسه، ص۲۲۳.</ref> که به معنای آگاهی به خود در رابطه با همه انسان‌ها است. خودآگاهی انسانی بر این اصل استوار است که انسان‌ها یک واحد واقعی به شمار می‌روند و از یک وجدان مشترک انسانی بهره‌مندند. این خودشناسی باعث می‌شود درد بشریت درد انسان شود. |
| | * '''خودشناسی عارفانه'''؛ که آگاهی به خود، در رابطه انسان با ذات خدا دانسته شده است. رسیدن به این شناخت که خداوند اصل و انسان‌ها فرع او هستند و روح انسان‌ها مظهری از او است. از دیدگاه عرفان، انسان وقتی به خودشناسی می‌رسد که از خود فانی شده و دلبستگی‌های دنیایی را از بین ببرد. |
| | * '''خودشناسی فیزیولوژی'''؛ به معنای شناخت اندام‌های بدن و چگونگی کار آنها که کار علم فیزیولوژی است. |
| | * '''خودشناسی روان شناختی'''؛ که شناخت روان و نیروهای درونی انسان و احساسات و فعل و انفعالات روانی است. |
| | * '''خودشناسی حقوقی-عبادی'''. |
| {{مطالعه بیشتر}} | | {{مطالعه بیشتر}} |
|
| |
|
| == مطالعه بیشتر == | | == مطالعه بیشتر == |
| # به سوی خودسازی، استاد محمدتقی مصباح یزدی، قم مؤسسه امام خمینی.
| | * به سوی خودسازی، استاد محمدتقی مصباح یزدی، قم مؤسسه امام خمینی. |
| # خودشناسی برای خودسازی، استاد مصباح یزدی، مؤسسه در راه حق.
| | * خودشناسی برای خودسازی، استاد مصباح یزدی، مؤسسه در راه حق. |
| # عوامل کنترل غرائز، آیت الله حسین مظاهری، تهران مؤسسه نشر و تحقیقات ذکر.
| |
| # خلاصه معراج السعاده، (اثر شیخ عباس قمی) مؤسسه در راه حق.
| |
| # اصول و روش‌های تربیت در اسلام، دکتر سیداحمد احمدی، مؤسسه انتشارات جهاد دانشگاهی (ماجد).
| |
| == منابع == | | == منابع == |
| {{پانویس|۲}} | | {{پانویس|۲}} |