پرش به محتوا

فضایل امام علی(ع) در کلام اهل‌سنت: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۹: خط ۹:


== مفسران اهل‌سنت و فضایل امام علی(ع) در قرآن ==
== مفسران اهل‌سنت و فضایل امام علی(ع) در قرآن ==
مفسران اهل‌سنت آیات متعددی را در مدح امام علی(ع) دانسته‌اند:
مفسران اهل‌سنت، آیات متعددی را در فضیلت امام علی(ع) دانسته‌اند:
* زمانی که آیه {{قرآن||ترجمه=خداوند، جبرئیل و (آن) مؤمن شایسته، یاور او هستند.|سوره=تحریم|آیه=۴}} نازل شد، پیامبر(ص) فرمودند: صالح المومنین علی(ع) است.<ref>ابن المغازلی، مناقب علی بن ابی طالب، ص۲۶۹، ح۳۱۶، تهران، نشر مکتبه الاسلامیه، ۱۴۰۲ هـ.ق.</ref>
* [[پیامبر اسلام(ص)]] تمام آیاتی که درباره کرامت را است را شامل علی(ع) دانست.<ref>محمد صالح حسینی ترمذی، مناقب مرتضوی، ص۱۹، چاپ بمبئی، ۱۳۲۱ هـ.ق.</ref>
* پیامبر(ص) فرمودند: «در قرآن آیه‌ای درباره کرامت نیست؛ مگر آنکه علی(ع) سرکرده آن باشد.»<ref>محمد صالح حسینی ترمذی، مناقب مرتضوی، ص۱۹، چاپ بمبئی، ۱۳۲۱ هـ.ق.</ref>
*زمانی که آیه {{قرآن||ترجمه=خداوند، جبرئیل و (آن) مؤمن شایسته، یاور او هستند.|سوره=تحریم|آیه=۴}} نازل شد، پیامبر(ص) فرمودند: صالح المومنین علی(ع) است.<ref>ابن المغازلی، مناقب علی بن ابی طالب، ص۲۶۹، ح۳۱۶، تهران، نشر مکتبه الاسلامیه، ۱۴۰۲ هـ.ق.</ref>
* پیامبر(ص) در تفسیر آیه {{قرآن||ترجمه=ای مؤمنان! از خداوند پروا کنید و با راستگویان باشید.|سوره=توبه|آیه=۱۱۹}} فرمود: یعنی با علی(ع) و اصحابش باشید.<ref>حاکم الحسکانی، شواهد التنزیل، ج۲، ص۳۴۱، تهران، انتشارات ارشاد اسلامی، ۱۴۱۱ هـ.ق.</ref>
* پیامبر(ص)، آیه‌ای که به مومنان سفارش می کند با راستگویان باشند<ref>سوره توبه، آیه۱۱۹.</ref> را همراهی با علی(ع) و اصحابش تفسیر کرد.<ref>حاکم الحسکانی، شواهد التنزیل، ج۲، ص۳۴۱، تهران، انتشارات ارشاد اسلامی، ۱۴۱۱ هـ.ق.</ref>
* زمانی که آیه {{قرآن||ترجمه=تو فقط بیم دهنده‌ای! و برای هر گروهی هدایت کننده‌ای است|سوره=رعد|آیه=۷}} نازل شد، پیامبر اسلام دست بر سینه گذاشت و خود بیم‌دهنده امت دانست. سپس با دست به‌ شانه علی(ع) اشاره کرده و او را هادی امت خواند که بعد از من بوسیله تو هدایت می‌یابند.<ref>ابن شیرویه دیلمی، فردوس الاخبار، ج۱، ص۷۵، نشر دارالکتب العربی، ۱۴۰۷.</ref>
* زمانی که آیه {{قرآن||ترجمه=تو فقط بیم دهنده‌ای! و برای هر گروهی هدایت کننده‌ای است|سوره=رعد|آیه=۷}} نازل شد، پیامبر اسلام دست بر سینه گذاشت و خود را بیم‌دهنده امت دانست. سپس با دست به‌ علی(ع) اشاره کرده و او را هدایت‌کننده امت خواند.<ref>ابن شیرویه دیلمی، فردوس الاخبار، ج۱، ص۷۵، نشر دارالکتب العربی، ۱۴۰۷.</ref>
* از [[رسول اکرم(ص)]] نقل شده که مراد آیه {{قرآن||ترجمه=کسانی که ایمان آوردند و اعمال صالح انجام دادند، بهترین مخلوقات خداوند هستند.|سوره=بینه|آیه=۷}}، علی(ع) و [[شیعه|شیعیان]] او هستند.<ref>شواهد التنزیل، ج۲، ص۴۵۹.</ref>
* از [[رسول اکرم(ص)]] نقل شده که مراد آیه {{قرآن||ترجمه=کسانی که ایمان آوردند و اعمال صالح انجام دادند، بهترین مخلوقات خداوند هستند.|سوره=بینه|آیه=۷}}، علی(ع) و [[شیعه|شیعیان]] او هستند.<ref>شواهد التنزیل، ج۲، ص۴۵۹.</ref>
* وقتی آیه {{قرآن||ترجمه=نورشان پیش‌رو و در سمت راستشان به‌سرعت حرکت می‌کند.|سوره=حدید|آیه=۱۲}}<ref>حدید/۱۲.</ref> و {{قرآن||ترجمه=و از آفریدگان ما دسته‌ای هستند که به حقّ رهنمون می‌شوند و به حقّ داد می‌ورزند.|سوره=اعراف|آیه=۱۸۱}} نازل شدند، پیامبر(ص) فرمودند: مراد از آن جماعت هدایت یافته، علی(ع) و شیعیان او هستند.<ref>سلیمان بن ابراهیم قندوزی حنفی، ینابیع المودّه، ج۱، ص۱۲۸، قم، انتشارات شریف رضی، ۱۴۱۳ هـ.ق.</ref>
* وقتی آیه {{قرآن||ترجمه=نورشان پیش‌رو و در سمت راستشان به‌سرعت حرکت می‌کند.|سوره=حدید|آیه=۱۲}}<ref>حدید/۱۲.</ref> و {{قرآن||ترجمه=و از آفریدگان ما دسته‌ای هستند که به حقّ رهنمون می‌شوند و به حقّ داد می‌ورزند.|سوره=اعراف|آیه=۱۸۱}} نازل شدند، پیامبر(ص) فرمودند: مراد از آن جماعت هدایت یافته، علی(ع) و شیعیان او هستند.<ref>سلیمان بن ابراهیم قندوزی حنفی، ینابیع المودّه، ج۱، ص۱۲۸، قم، انتشارات شریف رضی، ۱۴۱۳ هـ.ق.</ref>
* پس از نزول آیه {{قرآن|وَالسَّابِقُونَ السَّابِقُونَ، أُولئِک الْمُقَرَّبُونَ|ترجمه=پیشتازان پیشتاز. * آنانند که نزدیکان (به خداوند) اند. * در بهشت‌های پرنعمت|سوره=واقعه|آیه=۱۰–۱۲}} پیامبر از جبرئیل نقل کرد که مراد از آن علی(ع) و شیعیان او هستند که به‌ سوی [[بهشت|به‌شت]] سبقت می‌گیرند و به‌[[خدا]] نزدیک می‌شوند.<ref>سبط بن الجوزی، تذکره الخواص، ص۱۷، تهران، انتشارات نینوی.</ref>
* پس از نزول آیه {{قرآن|وَالسَّابِقُونَ السَّابِقُونَ، أُولئِک الْمُقَرَّبُونَ|ترجمه=پیشتازان پیشتاز. * آنانند که نزدیکان (به خداوند) اند. * در بهشت‌های پرنعمت|سوره=واقعه|آیه=۱۰–۱۲}} پیامبر از جبرئیل نقل کرد که مراد از آن علی(ع) و شیعیان او هستند که به‌ سوی [[بهشت]] سبقت می‌گیرند و به‌[[خدا]] نزدیک می‌شوند.<ref>سبط بن الجوزی، تذکره الخواص، ص۱۷، تهران، انتشارات نینوی.</ref>
* آیات دیگری مانند [[آیه اکمال]]، [[آیه لیلة المبیت]]، [[خاتم بخشی امام علی(ع)|آیه خاتم بخشی]]، [[آیه مباهله]] و … نیز در شأن امام علی نازل شده است.
* آیات دیگری مانند [[آیه اکمال]]، [[آیه لیلة المبیت]]، [[خاتم بخشی امام علی(ع)|آیه خاتم بخشی]]، [[آیه مباهله]] و … نیز در شأن امام علی نازل شده است.


خط ۲۲: خط ۲۲:
منابع اهل‌سنت، روایاتی را در فضیلت امام علی(ع) نقل کرده‌اند:
منابع اهل‌سنت، روایاتی را در فضیلت امام علی(ع) نقل کرده‌اند:
* پیامبر اسلام(ص): «نسبت علی(ع) به‌ من؛ نسبت سر است به‌ بدن»<ref>ابوبکر احمد بن علی الخطیب البغدادی، ج۷، ص۱۲، تاریخ بغداد، بیروت، درالکتب العلمیه.</ref>
* پیامبر اسلام(ص): «نسبت علی(ع) به‌ من؛ نسبت سر است به‌ بدن»<ref>ابوبکر احمد بن علی الخطیب البغدادی، ج۷، ص۱۲، تاریخ بغداد، بیروت، درالکتب العلمیه.</ref>
* پیامبر(ص): «علی به‌ترین انسان است، و هر کس او را نپذیرد کافر است.»<ref>فردوس الاخبار، ج۳، ص۸۹.</ref>
* پیامبر(ص) در روایتی علی(ع) را بهترین انسان دانست که هر کس او را نپذیرد کافر است.<ref>فردوس الاخبار، ج۳، ص۸۹.</ref>
* حضرت محمد(ص) در [[جنگ تبوک]] خطاب به‌ امام علی(ع) او را برای خود به‌‌منزله هارون برای موسی دانست، جز اینکه بعد از پیامبر اسلام، پیامبر دیگری نخواهد بود.<ref>تاریخ بغداد، ج۱۱، ص۴۳۲.</ref>
* حضرت محمد(ص) در [[جنگ تبوک]] خطاب به‌ امام علی(ع)، او را برای خود به‌‌منزله هارون برای موسی دانست، جز اینکه بعد از پیامبر اسلام، پیامبر دیگری نخواهد بود.<ref>تاریخ بغداد، ج۱۱، ص۴۳۲.</ref>
* انس بن مالک نقل می‌کند که نزد پیامبر بود که علی(ع) وارد شد. پیامبر(ص) فرمودند: «من و علی در روز قیامت حجت بر امت هستیم.»<ref>تاریخ بغداد، ج۲، ص۸۸.</ref>
* انس بن مالک نقل می‌کند که نزد پیامبر بود و علی(ع) وارد شد. پیامبر(ص) فرمودند: «من و علی در روز قیامت حجت بر امت هستیم.»<ref>تاریخ بغداد، ج۲، ص۸۸.</ref>
* [[ام سلمه]] می‌گوید: رسول خدا(ص) فرمودند: «هر کسی به‌ علی(ع) دشنام دهد مرا دشنام داده است؛ و هر کسی مرا دشنام دهد یقیناً خدا را دشنام داده است.»<ref>ابن حسام الدین هندی، کنز العمال، ج۱۱، ص۶۰۲، ح۳۲۹۰۳، بیروت، نشر مؤسسه الرساله، ۱۴۱۳ هـ.ق.</ref>
* [[ام سلمه|ام‌سلمه]] همسر پیامبر از رسول خدا(ص) نقل کرده: «هر کسی به‌ علی(ع) دشنام دهد مرا دشنام داده است؛ و هر کسی مرا دشنام دهد یقیناً خدا را دشنام داده است.»<ref>ابن حسام الدین هندی، کنز العمال، ج۱۱، ص۶۰۲، ح۳۲۹۰۳، بیروت، نشر مؤسسه الرساله، ۱۴۱۳ هـ.ق.</ref>
* ابن عباس از رسول خدا(ص) نقل می‌کند که حضرت فرمودند: «محبت علی(ع) گناهان را از بین می‌برد، چنان‌که آتش هیزم را از بین می‌برد.»<ref>تاریخ بغداد، ج۴، ص۱۹۵.</ref>
* ابن عباس از رسول خدا(ص) نقل می‌کند که حضرت فرمودند: «محبت علی(ع) گناهان را از بین می‌برد، چنان‌که آتش هیزم را از بین می‌برد.»<ref>تاریخ بغداد، ج۴، ص۱۹۵.</ref>
* ابن عباس روایت کرده که پیامبر(ص) فرمودند: «اگر درختان قلم شوند و دریاها مرکب شوند و جنیان حساب کننده شوند و آدمیان نویسنده شوند، نمی‌توانند فضائل علی بن ابی طالب(ع) را بشمارند.»<ref>ینابیع المودّه، ج۱، ص۱۴۳.</ref>
* ابن عباس روایت کرده که پیامبر(ص) فرمودند: «اگر درختان قلم شوند و دریاها مرکب شوند و جنیان حساب کننده شوند و آدمیان نویسنده شوند، نمی‌توانند فضائل علی بن ابی طالب(ع) را بشمارند.»<ref>ینابیع المودّه، ج۱، ص۱۴۳.</ref>
* پیامبر(ص) در روایت دیگری فرموده‌اند: «امیرالمؤمنین(ع) با حق است و حق با اوست، این دو از هم جدا نخواهند شد تا اینکه نزد [[حوض کوثر]] حضور یابند.»<ref>ابن ابی بکر هیثمی، مجمع الزوائد، ج۹، ص۱۳۴، بیروت، نشر دارالکتب العربی، ۱۴۰۲ هـ.ق.</ref>
* پیامبر(ص) در روایت دیگری فرموده‌اند: «امیرالمؤمنین(ع) با حق است و حق با اوست، این دو از هم جدا نخواهند شد تا اینکه نزد [[حوض کوثر]] حضور یابند.»<ref>ابن ابی بکر هیثمی، مجمع الزوائد، ج۹، ص۱۳۴، بیروت، نشر دارالکتب العربی، ۱۴۰۲ هـ.ق.</ref>
* رسول خدا(ص) فرمودند: «هر که بخواهد مانند من زندگی کند و مانند من بمیرد و در به‌شت عدن ساکن شود باید که با علی(ع) دوستی کند، و از او و [[امامان]] بعد از او متابعت کند. اگر بعد از من تکذیب ایشان کنند، صله مرا با ایشان قطع کرده‌اند و خداوند [[شفاعت]] مرا به‌ ایشان (تکذیب کنندگان) نرساند.<ref>حلیه الاولیاء، ج۱، ص۸۶.</ref>
* رسول خدا(ص) فرمودند: «هر که بخواهد مانند من زندگی کند و مانند من بمیرد و در به‌شت عدن ساکن شود باید که با علی(ع) دوستی کند، و از او و [[امامان]] بعد از او متابعت کند. اگر بعد از من تکذیب ایشان کنند، صله مرا با ایشان قطع کرده‌اند و خداوند [[شفاعت]] مرا به‌ ایشان (تکذیب کنندگان) نرساند.<ref>حلیه الاولیاء، ج۱، ص۸۶.</ref>
== روایات وصایت امام علی(ع) در روایات اهل سنت ==
* رسول اکرم(ص) به‌ فرمان خدا، اولین بار در [[واقعه یوم الدار]]، به‌ صورت آشکار مردم را به‌ جانشینی امام علی(ع) آگاه کردند و فرمودند: «انت وصییی و خلیفتی من بعدی»<ref>فخر رازی، تفسیر فخر رازی، ج۵، ص۲۲۱، بیروت، نشر دارالفکر، ۱۴۱۰ هـ.ق.</ref> به‌ این امر اشاره کرده‌اند.
* رسول اکرم(ص) کراراً در [[غزوات پیامبر(ص)|غزوات]] بر مسئله جانشینی و وصایت اشاره کرده‌اند، حضرت می‌فرمایند: «انت منّی بمنزله هارون من موسی الا انه لا نبی بعدی».<ref>محمد بن عیسی بن سوره، سنن ترمذی، ج۵، ص۵۹۹، ح۳۷۳۰، بیروت، نشر دارالفکر.</ref>
* [[واقعه غدیر خم]] از مهمترین دلائل وصایت امام علی(ع) است، که رسول اکرم(ص) دست امیر المومنین(ع) را گرفته و فرمودند: (من کنت مولاه فعلی مولاه، اللهم وال من والاه و عاد من عاداه»<ref>ابن عبدالله حاکم نیشابوری، مستدرک علی الصحیحین، ج۳، ص۱۴۴، ح۴۶۵۲، بیروت، نشر دارالکتب العلمیّه، ۱۴۱۱ هـ.ق.</ref>


{{مطالعه بیشتر}}
{{مطالعه بیشتر}}
۱۱٬۸۹۲

ویرایش