حکومت دینی از نگاه شیعه و اهل‌سنت: تفاوت میان نسخه‌ها

حکومت دینی از نگاه شیعه و اهل‌سنت (نمایش مبدأ)

نسخهٔ ‏۷ فوریهٔ ۲۰۲۲، ساعت ۱۱:۲۴

۲٬۳۸۸ بایت حذف‌شده ، ‏۷ فوریهٔ ۲۰۲۲

بدون خلاصۀ ویرایش

A.ahmadi

automoderated

۶٬۳۴۱

ویرایش

@@ خط ۳۰: / خط ۳۰: @@
 *'''حکومت دینی''': محمدتقی جعفری، فیلسوف و متکلم شیعه، حکومت دینی را اِعمال حاکمیت الهی شمرده و منظور از حاکمیت خدا را، بروز اراده خدا به وسیله پیامبران، عقل‌ها و وجدان‌های سلیم در جوامع بشری و اجرای آن به وسیله خود انسان‌ها دانسته است.<ref>جعفری، ترجمه و تفسیر نهج البلاغه، ج۹، ص۲۲۷.</ref> به نظر مرتضی مطهری، اسلام‌پژوه شیعه، حکومت دینی در جهات مادی، معنوی، سیاسی و عقیدتی، هویتی اسلامی دارد.<ref>مطهری، مجموعه آثار، ص۴۹.</ref>
-== ضرورت حکومت ==
+== ضرورت حکومت اسلامی ==
-تشکیل حکومت در جوامع انسانی یک نیاز طبیعی و به‌حکم عقل ضروری است؛ چنان‌که امام علی نیز به این امر اشاره کرده و فرموده‌اند: «مردم ضرورتاً به زمامداری، نیک یا بد، نیازمندند».<ref>«لابُدَّ لِلنِّاسِ مِن أَمیرِ برِّ اَوْ فاجِر» (دشتی، نهج البلاغه، خ۴۰، ص۸۲).</ref> بنابراین حکومت و نظام سیاسی به عنوان یک ضرورت اجتماعی در جامعه مورد قبول همگان است. در این میان، تنها مکتب «آنارشیسم» منکر ضرورت وجود حکومت است.
-افلاطون می‌گوید: «دولت از مقتضیات طبع بشری است؛ زیرا انسان بالطبع موجودی اجتماعی است و کسی که قائل به عدم لزوم دولت است، روابط طبیعی را ویران می‌کند؛ یا انسانی است وحشی که از انسانیت به دور است، یا وجود بالاتر از انسان مانند فرشتگان است».<ref>ارسطا طالیس، السیاسه، ص۹۶.</ref>
-افلاطون می‌گوید: «تحصیل حیات بافضیلت برای افراد بشر جز به وجود دولت ممکن نیست؛ زیرا طبیعت انسان به حیات سیاسی متمایل است؛ بنابراین دولت از امور طبیعی است که انسان بی‌نیاز از آن نیست».<ref>روحانی، جمهور، ص۷۲.</ref>
-== ضرورت حکومت در اسلام ==
 {{اصلی|ضرورت حکومت دینی و حاکمیت فقیه}}
-تشکیل حکومت اسلامی، اساسی‌ترین و ضروری‌ترین اصول اسلامی است؛ زیرا:
+تشکیل حکومت اسلامی را ضروری دانسته‌اند. بر اساس قرآن و راوایات،‌ اسلام برای اجتماع اهمیت قائل شده و برخی از احکام آن مانند حج، نماز و جهاد بر اساس اجتماع وضع شده است. برگزاری اجتماعات اینچنینی، به‌ویژه مواردی مانند جهاد را بدون حکومت اسلامی، غیرممکن شمرده‌اند. همچنین بدون در دست داشتن قوه مجریه، عمل به قوانین و دستورالعمل‌های دین اسلام را امکان‌پذیر ندانسته‌اند.
-اولاً اسلام برای اجتماع اهمیت ویژه‌ای قائل شده و بر این مبنا مهم‌ترین احکام اسلامی از قبیل حج، نماز، جهاد و… بر اساس اجتماع وضع شده است.
-ثانیاً هرچند قوانین و دستورالعمل‌ها تمام راه‌های نیل به سعادت مادی و معنوی را نشان داده‌اند، اما بدون عمل نتیجه‌ای حاصل نخواهد شد و بدیهی است که بدون قوه مجریه عمل به قانون امکان‌پذیر نیست.
-ازاین‌رو خداوند متعال با فرستادن انبیا و وضع مجموعه قوانین، یک دستگاه اجرایی و حکومتی به وجود آورده و اطاعت از مجریان الهی (اولی الأمر) را جزء واجبات شمرده است.
-ثالثاً سنت و روش پیغمبر بهترین دلیل بر ضرورت حکومت است؛ زیرا رسول گرامی اسلام صلّی الله علیه و آله در اوایل ورود به مدینه حکومت تشکیل داد، نظام اسلامی را برقرار کرد نماینده به اطراف فرستاد، به قضاوت در امور مسلمانان پرداخت، سفرایی نزد پادشاهان کشورهای بزرگ اعزام کرد، با سران قوم‌ها معاهده و پیمان منعقد کرد، فرماندهی جنگ را به عهده گرفت و در یک‌کلام، تمامی کارهایی را که برای یک حکومت لازم بود انجام داد.
-رابعاً آیات قرآن بر لزوم حکومت اسلامی صراحت دارند.
-خامساً بسیاری از قوانین اسلام و احکام شرعی برای اداره نظام اجتماعی، سیاسی، نظامی، اقتصادی و فرهنگی جامعه تشریع شده است.
+کسانی که حکومت اسلامی را ضروری دانسته‌اند، معتقدند خدا با فرستادن پیامبران و وضع مجموعه قوانین، یک دستگاه اجرایی و حکومتی به وجود آورده و اطاعت از مجریان الهی (اولی الامر) را جزء واجبات شمرده است.
-سادساً روایات معتبری از معصومین(ع) بر لزوم تشکیل حکومت اسلامی دلالت دارند.
+شیوه پیامبر(ص) یکی دیگر از دلایل ضرورت حکومت اسلامی دانسته شده است؛ با این استدلال که او در مدینه حکومت تشکیل داد. استناد به قرآن و روایاتی از امامان(ع) از دیگر دلایلی است که برای لزوم تشکیل حکومت اسلامی مورد استفاده قرار گرفته است.
 == انواع حکومت ==