پرش به محتوا

مراد از «ثار» در زیارت عاشورا: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
تمیزکاری
جزبدون خلاصۀ ویرایش
جز (تمیزکاری)
خط ۱: خط ۱:
{{شروع متن}}
{{شروع متن}}
{{سوال}}
{{سوال}}
منظور از {{متن عربی|اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یا ثارَ اللَّهِ وَابْنَ ثارِهِ}} را توضیح دهید؟
منظور از {{متن عربی|اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یا ثارَ اللَّهِ وَابْنَ ثارِه}} را توضیح دهید؟
{{پایان سوال}}
{{پایان سوال}}
{{پاسخ}}
{{پاسخ}}
{{درگاه|امام حسین}}
{{درگاه|امام حسین}}
==جایگاه عبارت در زیارت عاشورا و سایر زیارات==
این جمله در [[زیارت عاشورا]] و در بعضی از زیارت‌نامه‌های دیگر<ref>قمی، عباس، کلیات مفاتیح الجنان، ذیل زیارات وارث، عاشورا، زیارت امام حسین(ع) آمده است.</ref> آمده و بیانگر حقیقتی است که از زمان قیام [[امام حسین(ع)]] تا کنون ادامه دارد؛ می‌توان گفت که آن حقیقت، تحقق [[اسلام]] است. این [[زیارت‌نامه]] توسط [[امام محمد باقر(ع)]] به [[شیعیان]] تعلیم داده شده‌، تنها یک زیارتنامه، جهت زیارت ظاهری و عرض ادب به امام حسین(ع) و یاران ایشان نیست، بلکه منشوری است برای بیان مختصر، اما کامل از معارف [[اسلام‌شناسی]]، [[معرفت‌شناسی]]، [[امام‌شناسی]]، [[جامعه‌شناسی]] و [[انسان‌شناسی]] است.


در این زیارت می‌فرماید: سلام بر تو ای کشته‌ای که خون‌خواهی حقیقی تو به دست خداست، و سلام بر تو ای پسر کسی که خون‌خواهی او به دست خداست. واژه «ثار» در لغت به معنی طلب [[خون‌بها]] و خون خواستن است.<ref>ابوالقاسم حسین بن محمد بن فضل (راغب اصفهانی)، مفردات الفاظ قرآن، ترجمه دکتر سید غلامرضا خسروی حسینی، انتشارات کتابفروشی رضوی، ج۱، ص۳۳۱.</ref> بنابراین معنی این عبارت این است که؛ تو ای حسین، آن کسی هستی که طالب و خواستار خون تو، خداست و خداوند است که انتقام خون تو را از دشمنانت که همان دشمنان اسلام هستند، خواهد گرفت.
== مفهوم‌شناسی ثار ==
کلمه «ثار» در لغت به معنای کین‌خواهی، خون، خون ریخته‌شده قابل قصاص کردن، خون خواهی، خون‌خواه و قصاص‌کننده معنی شده است. در لغت‌نامه ها ثار را از ریشه ثَأَرَ و ثَأْر به معنی انتقام گرفتن دانسته‌اند.<ref>المنجد، ذیل واژه ثار؛ الجوهری، اسماعیل بن حماد، الصحاح، ج۲، ص۶۰۳؛ الرازی، محمد بن ابی بکر بن عبدالقادر مختار الصحاح، ص۵۱؛ ابن الاثیر، النهایه فی غریب الحدیث، ج۱، ص۱۹۹؛ طریحی، فخرالدین، مجمع البحرین، ج۱، ص۳۰۶؛ مجلسی، بحارالانوار، ج۱۰، ص۱۵۱. به نقل از سدی، حسن، کتاب بررسی و تحلیلی پیرامون زیارت عاشورا، ص۸۲.</ref>


==خون‌خواهی خدا از خون امام حسین(ع)==
===مفاهیم مشابه ثار ===
در کتاب [[کامل الزیارات]] در زیارت امام حسین(ع) آمده: {{متن عربی|و انّکَ ثارُ اللهِ فی الأرضِ والدَّمُ الَّذی لا یُدرِکُ ثارَهُ اَحَدٌ مِنْ اَهْلِ الاْرضِ وَ لا یُدْرِکُهُ اِلّا اللهُ وَحْدَهُ|ترجمه=همانا تو خون خدا در زمین هستی و خونی که هیچ‌کس از اهل زمین نمی‌تواند از آن خون‌خواهی نموده و انتقام آن را بگیرد و جز خداوند یگانه کسی از آن خون‌خواهی نمی‌کند.}}<ref>ابن قولویه القمی، کامِلُ الزیارات، ترجمه سید محمد جواد ذهنی تهرانی، تهران، انتشارات پیام حق، ۱۳۷۷، ص۶۴۵.</ref> خون‌خواهی که در زیارت آمده غیر از خون‌خواهی شخصی است که حقوق فردی جایگاه آن است؛ زیرا بر اساس حقوق فردی، قاتل امام حسین(ع) [[شمر]]، [[یزید]] و … هستند که در این صورت [[قصاص]] و خون‌خواهی تنها بر عهده فرزند یا اقوام آن حضرت است.  
با توجه به معنای لغوی ثار، چند احتمال در ترجمه عبارت {{عربی|السلام علیک یا ثارالله و ابن ثاره}} وجود دارد:
* سلام بر تو ای کسی که انتقام گیرنده او خدا است.
* ... خون خواه او خداست.
* ... کسی که در راه خدا خون خواهی کرد.
* ... کشته‌ای که خدا، خون‌خواه توست.
* ... خون خدا.
* ... خون ریخته شده‌ای که خدا ولی آن خون است.
* ... خون ریخته شده قابل قصاص کردن از طرف ذات حق تعالی.<ref>کلینی، محمد بن یعقوب، کافی، تهران: دارالکتب الاسلامیه، ۱۴۰۷ ق، ج۵، ص۵۱۸.</ref>
 
 
== خون‌خواهی خدا از خون امام حسین(ع) ==
در کتاب [[کامل الزیارات]] در زیارت امام حسین(ع) آمده: {{متن عربی|و انّکَ ثارُ اللهِ فی الأرضِ والدَّمُ الَّذی لا یُدرِکُ ثارَهُ اَحَدٌ مِنْ اَهْلِ الاْرضِ وَ لا یُدْرِکُهُ اِلّا اللهُ وَحْدَهُ|ترجمه=همانا تو خون خدا در زمین هستی و خونی که هیچ‌کس از اهل زمین نمی‌تواند از آن خون‌خواهی نموده و انتقام آن را بگیرد و جز خداوند یگانه کسی از آن خون‌خواهی نمی‌کند.}}<ref>ابن قولویه القمی، کامِلُ الزیارات، ترجمه سید محمد جواد ذهنی تهرانی، تهران، انتشارات پیام حق، ۱۳۷۷، ص۶۴۵.</ref> خون‌خواهی که در زیارت آمده غیر از خون‌خواهی شخصی است که حقوق فردی جایگاه آن است؛ زیرا بر اساس حقوق فردی، قاتل امام حسین(ع) [[شمر]]، [[یزید]] و … هستند که در این صورت [[قصاص]] و خون‌خواهی تنها بر عهده فرزند یا اقوام آن حضرت است.


این که امام حسین(ع) خون خدا نامیده شده نشان دهنده آن است که موضوع، بسیار وسیع‌تر از حقوق فردی و تعصبات قومی و قبیله‌ای است. خون امام حسین(ع) و خون‌خواهی او تنها یک مسئله خانوادگی نیست که به چند ساعت و چند سال منحصر باشد، بلکه سخن از پیام [[انسانیت]] و [[عدالت‌خواهی]] و مبارزه با [[استثمار]] و [[استبداد]] است که بر اساس [[فطرت الهی]] حق‌پرستی، عدالت‌خواهی و ارزش‌طلبی است.
این که امام حسین(ع) خون خدا نامیده شده نشان دهنده آن است که موضوع، بسیار وسیع‌تر از حقوق فردی و تعصبات قومی و قبیله‌ای است. خون امام حسین(ع) و خون‌خواهی او تنها یک مسئله خانوادگی نیست که به چند ساعت و چند سال منحصر باشد، بلکه سخن از پیام [[انسانیت]] و [[عدالت‌خواهی]] و مبارزه با [[استثمار]] و [[استبداد]] است که بر اساس [[فطرت الهی]] حق‌پرستی، عدالت‌خواهی و ارزش‌طلبی است.


این خون‌خواهی که توسط خداوند انجام می‌شود، مطابق برخی روایات و نیز تفسیر و توضیح فرازهایی از زیارت عاشورا و سایر زیارات و ادعیه، به زمان [[ظهور امام زمان(ع)]] موکول شده‌ است و آن حضرت از طرف خداوند مأمور به خون‌خواهی جد خویش می‌شود؛ بنابراین در [[دعای ندبه]] از [[امام زمان(ع)]] به عنوان {{متن عربی|اَیْنَ الطّالِبُ بِدَمِ المَقتوُلِ بِکربلا|ترجمه=کجاست طلب کننده خون کشته در کربلا}} تعبیر شده‌است. در نتیجه معنای {{متن عربی|ثارَاللَّهِ}} این است که خداوند، ولی دم آن حضرت است و خون آن بزرگوار را از دشمنانش طلب می‌کند.
این خون‌خواهی که توسط خداوند انجام می‌شود، مطابق برخی روایات و نیز تفسیر و توضیح فرازهایی از زیارت عاشورا و سایر زیارات و ادعیه، به زمان [[ظهور امام زمان(ع)]] موکول شده است و آن حضرت از طرف خداوند مأمور به خون‌خواهی جد خویش می‌شود؛ بنابراین در [[دعای ندبه]] از [[امام زمان(ع)]] به عنوان {{متن عربی|اَیْنَ الطّالِبُ بِدَمِ المَقتوُلِ بِکربلا|ترجمه=کجاست طلب کننده خون کشته در کربلا}} تعبیر شده‌است. در نتیجه معنای {{متن عربی|ثارَاللَّهِ}} این است که خداوند، ولی دم آن حضرت است و خون آن بزرگوار را از دشمنانش طلب می‌کند.
{{پایان پاسخ}}
{{پایان پاسخ}}
{{مطالعه بیشتر}}
{{مطالعه بیشتر}}


== برای مطالعه بیشتر ==
==مطالعه بیشتر==
* پیامهای عاشورا. اثر جواد محدثی، انتشارات پژوهشکده تحقیقات اسلامی.
* پیامهای عاشورا. اثر جواد محدثی، انتشارات پژوهشکده تحقیقات اسلامی.
* شرح زیارت عاشورا، اثر علی اصغر عزیزی تهرانی، انتشارات دارالثقلین.
* شرح زیارت عاشورا، اثر علی اصغر عزیزی تهرانی، انتشارات دارالثقلین.
* زیارت عاشورا و آثار معجزه‌آسای آن، اثر ناصر رستمی لاهیجانی، انتشارات مجمع ذخائر اسلامی.
* زیارت عاشورا و آثار معجزه‌آسای آن، اثر ناصر رستمی لاهیجانی، انتشارات مجمع ذخائر اسلامی.
{{پایان مطالعه بیشتر}}
{{پایان مطالعه بیشتر}}


== منابع ==
== منابع ==
{{پانویس}}
{{پانویس}}
{{شاخه
{{شاخه
  | شاخه اصلی = حدیث
  | شاخه اصلی = حدیث
خط ۳۶: خط ۴۴:
}}
}}
{{تکمیل مقاله
{{تکمیل مقاله
  | شناسه =-
  | شناسه =
  | تیترها =شد
  | تیترها =شد
  | ویرایش =شد
  | ویرایش =
  | لینک‌دهی =شد
  | لینک‌دهی =شد
  | ناوبری =
  | ناوبری =
خط ۴۶: خط ۵۴:
  | بازبینی =
  | بازبینی =
  | تکمیل =
  | تکمیل =
  | اولویت =ج
  | اولویت =
  | کیفیت =ج
  | کیفیت =د
}}
}}
{{پایان متن}}
{{پایان متن}}
۷٬۲۳۰

ویرایش