پرش به محتوا

آیات قرآن مربوط به سیاست و اداره جامعه دینی: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (ابرابزار)
جزبدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
{{شروع متن}}
{{شروع متن}}


سؤال: کدام یک از آیات و سوره‌های قرآن مربوط به سیاست و علم اداره جامعه می‌شود. هم چنین آیا در این مورد سخنی از پیامبراکرم(ص) یا امامان معصوم(ع) داریم و اگر داریم منابع آنها چیست؟
{{سوال}}
 
کدام یک از آیات و سوره‌های قرآن مربوط به سیاست و علم اداره جامعه می‌شود؟
پاسخ: جامعیت و خاتمیت دین اسلام ایجاب می‌کند که به تمام ابعاد مادی، معنوی، فردی و اجتماعی انسان توجه داشته باشد و برای آن برنامه روشنی ارائه دهد بر این اساس، قرآن به عنوان برنامه زندگی انسان‌ها و کتابی که برای هدایت همه انسان‌ها نازل شده است<ref>«هدی للناس» سوره بقره، آیه ۱۸۵</ref> همه ابعاد زندگی انسان‌ها را مورد توجه قرار داده و برای آن برنامه و راه مشخصی ارایه نموده است و همانگونه که خداوند متعال می فر ماید: «و نزلنا علیک الکتاب تبیاناً لکل شی»<ref>سوره نحل، آیه ۸۹</ref> «و ما این کتاب را بر تو نازل کردیم که بیانگر همه چیز است» و «ما فرطنا فی الکتاب من شی»<ref>سوره انعام، آیه ۳۸</ref> «ما هیچ چیز را در این کتاب فرو گذار نکردیم» هر چیزی که انسان‌ها برای هدایت و دستیابی به سعادت دنیوی و اخروی بدان نیاز دارند در قرآن کر یم بیان شده است و از هیچ چیز در این زمینه فرو گذار نگردیده است و از آنجا که انسان موجودی اجتماعی است و مسایل سیاسی و امور مربوط به اداره جامعه یکی از ابعاد مهم زندگی او را تشکیل می‌دهد، قرآن کریم نمی‌تواند نسبت به این بعد از زندگی انسان بی‌توجه باشد و برای آن برنامه ای ارائه نداده باشد.
{{پایان سوال}}
{{پاسخ}}
{{درگاه|حکومت دینی}}
جامعیت و خاتمیت دین اسلام ایجاب می‌کند که به تمام ابعاد مادی، معنوی، فردی و اجتماعی انسان توجه داشته باشد و برای آن برنامه روشنی ارائه دهد بر این اساس، قرآن به عنوان برنامه زندگی انسان‌ها و کتابی که برای هدایت همه انسان‌ها نازل شده است<ref>«هدی للناس» سوره بقره، آیه ۱۸۵</ref> همه ابعاد زندگی انسان‌ها را مورد توجه قرار داده و برای آن برنامه و راه مشخصی ارایه نموده است و همانگونه که خداوند متعال می فر ماید: «و نزلنا علیک الکتاب تبیاناً لکل شی»<ref>سوره نحل، آیه ۸۹</ref> «و ما این کتاب را بر تو نازل کردیم که بیانگر همه چیز است» و «ما فرطنا فی الکتاب من شی»<ref>سوره انعام، آیه ۳۸</ref> «ما هیچ چیز را در این کتاب فرو گذار نکردیم» هر چیزی که انسان‌ها برای هدایت و دستیابی به سعادت دنیوی و اخروی بدان نیاز دارند در قرآن کر یم بیان شده است و از هیچ چیز در این زمینه فرو گذار نگردیده است و از آنجا که انسان موجودی اجتماعی است و مسایل سیاسی و امور مربوط به اداره جامعه یکی از ابعاد مهم زندگی او را تشکیل می‌دهد، قرآن کریم نمی‌تواند نسبت به این بعد از زندگی انسان بی‌توجه باشد و برای آن برنامه ای ارائه نداده باشد.


نگاهی گذرا به آیات قرآن کریم به خوبی گویای این نکته است که «قرآن کریم همان گونه که دستورهای عبادی مانند «اقیموا الصلوه»<ref>سوره بقره، آیه ۴۳</ref> و «کتب علیکم الصیام»<ref>سوره بقره، آیه ۱۸۳</ref> و دستورهای اخلاقی مانند «لایسخر قوم من قوم»<ref>سوره حجرات، آیه ۱۱</ref> و «لایغتب بعضکم بعضاً»<ref>سوره حجرات، آیه ۱۲</ref> دارد، فرامین اجتماعی همچون «انما المؤمنون اخوه»<ref>سوره حجرات، آیه ۱۰</ref> و «اعتصموا بحبل الله»<ref>سوره آل عمران، آیه ۱۰۳</ref> و دستور حقوقی و اقتصادی نظیر «اتوا الزکوه»<ref>۰- سوره توبه، آیه ۵</ref> و فرمان جزایی و کیفری چون «السارق و السارقه فاقطعوا ایدیهما»<ref>۱- سوره مائده، آیه ۳۸</ref> و «الزانیه و الزانی فاجلدوا کل واحد منها مأه جلده»<ref>۲- سوره نور، آیه ۲</ref> و دستورهای سیاسی و نظامی چون «واعدوا لهم ما استطعتم من قوه»<ref>۳- سوره انفال، آیه ۶۰</ref> و «ولیجدوا فیکم غلظه»<ref>۴- سوره توبه، آیه ۱۲۳</ref>و «جاهد الکفار و المنافقین»<ref>۵- سوره نساء، آیه ۷۳</ref> نیز دارد. بررسی قرآن کریم نشان می‌دهد که دین اسلام، از سویی مبدأ و معاد و وحی و رسالت را به عنوان مسایل اعتقادی طرح نموده و از سوی دیگر، به بحث از فضایل و رذایل اخلاقی و تحصیل و ترک هر یک پرداخته است و از سوی سوم، مسایل فردی و عبادی را ارایه نموده و در بعد دیگر، احکام اجتماعی و اقتصادی و نظامی و سیاسی، حدود و قصاص و دیات و جنگ و دفاع و امر به معروف و نهی از منکر را برای حفظ و حراست از احکام دینی و حکومت اسلامی به مسلمانان اعطا فرموده است .»<ref>۶ – جوادی آملی، عبد الله، ولایت فقیه، ولایت فقاهت و عدالت، قم: مرکز نشر اسرا، ۱۳۸۵، ص۶۷–۶۸</ref>
نگاهی گذرا به آیات قرآن کریم به خوبی گویای این نکته است که «قرآن کریم همان گونه که دستورهای عبادی مانند «اقیموا الصلوه»<ref>سوره بقره، آیه ۴۳</ref> و «کتب علیکم الصیام»<ref>سوره بقره، آیه ۱۸۳</ref> و دستورهای اخلاقی مانند «لایسخر قوم من قوم»<ref>سوره حجرات، آیه ۱۱</ref> و «لایغتب بعضکم بعضاً»<ref>سوره حجرات، آیه ۱۲</ref> دارد، فرامین اجتماعی همچون «انما المؤمنون اخوه»<ref>سوره حجرات، آیه ۱۰</ref> و «اعتصموا بحبل الله»<ref>سوره آل عمران، آیه ۱۰۳</ref> و دستور حقوقی و اقتصادی نظیر «اتوا الزکوه»<ref>۰- سوره توبه، آیه ۵</ref> و فرمان جزایی و کیفری چون «السارق و السارقه فاقطعوا ایدیهما»<ref>۱- سوره مائده، آیه ۳۸</ref> و «الزانیه و الزانی فاجلدوا کل واحد منها مأه جلده»<ref>۲- سوره نور، آیه ۲</ref> و دستورهای سیاسی و نظامی چون «واعدوا لهم ما استطعتم من قوه»<ref>۳- سوره انفال، آیه ۶۰</ref> و «ولیجدوا فیکم غلظه»<ref>۴- سوره توبه، آیه ۱۲۳</ref>و «جاهد الکفار و المنافقین»<ref>۵- سوره نساء، آیه ۷۳</ref> نیز دارد. بررسی قرآن کریم نشان می‌دهد که دین اسلام، از سویی مبدأ و معاد و وحی و رسالت را به عنوان مسایل اعتقادی طرح نموده و از سوی دیگر، به بحث از فضایل و رذایل اخلاقی و تحصیل و ترک هر یک پرداخته است و از سوی سوم، مسایل فردی و عبادی را ارایه نموده و در بعد دیگر، احکام اجتماعی و اقتصادی و نظامی و سیاسی، حدود و قصاص و دیات و جنگ و دفاع و امر به معروف و نهی از منکر را برای حفظ و حراست از احکام دینی و حکومت اسلامی به مسلمانان اعطا فرموده است .»<ref>۶ – جوادی آملی، عبد الله، ولایت فقیه، ولایت فقاهت و عدالت، قم: مرکز نشر اسرا، ۱۳۸۵، ص۶۷–۶۸</ref>
خط ۱۲۰: خط ۱۲۳:


اینها تنها نمونه‌هایی از روایات است که ناظر به سیاست و اداره امور جامعه می‌باشد که به خوبی بیانگر توجه معصومین(ع) به ابعاد سیاسی دین می‌باشد.
اینها تنها نمونه‌هایی از روایات است که ناظر به سیاست و اداره امور جامعه می‌باشد که به خوبی بیانگر توجه معصومین(ع) به ابعاد سیاسی دین می‌باشد.
 
{{پایان پاسخ}}
معرفی منابع جهت مطالعه بیشتر:
==مطالعه بیشتر==
 
* مصباح یزدی، محمد تقی، حقوق و سیاست در قرآن، قم، مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی، ۱۳۷۷ش.
مصباح یزدی، محمد تقی، حقوق وسیاست در قرآن، قم: مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره)، ۱۳۷۷
* مکارم شیرازی، ناصر، پیام قرآن (تفسیر نمونه موضوعی)، حکومت اسلامی در قرآن مجید، تهران، دار الکتب الاسلامیه، ۱۳۷۷، ج۱۰، ص۳۵۱–۳۷۰.
مکارم شیرازی، ناصر، پیام قرآن (تفسیر نمونه موضوعی)، حکومت اسلامی در قرآن مجید، تهران: دار الکتب الاسلامیه، ۱۳۷۷، ج۱۰، ص۳۵۱–۳۷۰
* حسنی، ابوالحسن، آموزه‌های سیاسی در قرآن، مرکز پژوهش‌های اسلامی صدا وسیما، دفتر عقل، ۱۳۸۷ش.
 
* جعفری، محمد تقی، حکمت اصول سیاسی اسلام، (ترجمه و تفسیر عهدنامه مالک اشتر)، تهران، بنیاد نهج‌البلاغه.
حسنی، ابوالحسن، آموزه‌های سیاسی در قرآن، مرکز پژوهش‌های اسلامی صدا وسیما، دفتر عقل
، ۱۳۸۷
 
جعفری، محمد تقی، حکمت اصول سیاسی اسلام، (ترجمه و تفسیر عهدنامه مالک اشتر)، تهران: بنیاد، نهج البلاغه


== منابع ==
== منابع ==
۷٬۲۳۰

ویرایش