جن یا فرشته بودن ابلیس: تفاوت میان نسخه‌ها

{{پاسخ}}در ماهیت ابلیس که جن یا فرشته بود میان مفسران اختلاف است. عده‌ای از این جهت که در چند جای قرآن ابلیس از فرشتگان استثنا شده است، او را فرشته می‌دانند. در مقابل، گفته شده است که قرآن به صراحت می‌گوید ابلیس از جن بوده و او از آتش خلق شده در حالی که خلقت فرشتگان این گونه نیست و معصیت نمی کنند. اما ابلیس دارای اختیار بود و تمرد کرد.

۶ـ روایاتی از پیامبر اکرم(ص) و امامان معصوم(ع) وجود دارد که صداقت بر جن بودن ابلیس دارد. از جمله در کتاب عیون الاخبار از امام رضا(ع) می‌خوانیم: فرشتگان همگی معصومند و محفوظ از کفر و زشتی‌ها به لطف پروردگار .راوی حدیث می‌گوید به امام عرض کردم: مگر ابلیس فرشته نبود؟ فرمود: نه او از جن بود؛ آیا سخن خدا را نشنیده‌اید که می‌فرماید: {{قرآن|وَإِذْ قُلْنَا لِلْمَلَائِكَةِ اسْجُدُوا لِآدَمَ فَسَجَدُوا إِلَّا إِبْلِيسَ كَانَ مِنَ الْجِنِّ|ترجمه=[ياد كن‌] هنگامى را كه به فرشتگان گفتيم: «آدم را سجده كنيد،» پس [همه‌] -جز ابليس- سجده كردند، كه از [گروه‌] جن بود|سوره=کهف|آیه=۵۰}}.(کهف/۵۰)<ref>تفسیر نور الثقلین، ج۳، ص۲۶۷.</ref>

در حدیث دیگری از امام صادق(ع) نقل شده است که آن حضرت در پاسخ به یکی از یارانش که درباره ابلیس سؤال کرد فرمود: او از جن بود ولی همراه فرشتگان بود. آن‌چنان‌که آن‌ها فکر می‌کردند از جنس آنان است به خاطر عبادت و قربش نسبت به پروردگار، ولی خدا می‌دانست از آن‌ها نیست هنگامی که فرمان سجود صادر شد آنچه می‌دانیم تحقق یافت پرده‌ها کنار رفت و ماهیت ابلیس آشکار گردید.<ref>همان.</ref>

۱ـ خداوند در آیه {{قرآن|فسجدوا الا ابلیس}}<ref>فاطر/۱.</ref> ابلیس را از فرشتگان استثنا نموده است و همین استثنا دلیل بر این است که ابلیس از فرشتگان است، زیرا استثنا ظهور در اتصال دارد نه انقطاع و انفصال.

۲ـ اگر ابلیس از فرشتگان نبود امر خدا در آیه «اسجدوا لآدم» شامل او نمی‌شد و اگر مشمول این امر نمی‌گشت غیرممکن بود که خودداری او از فرمان سجده سرکشی و عصیان به حساب آید و همین دلیل بر این است که ابلیس از جنس ملائکه بوده است.

 

 

 

ج ۱، ص۳۹، ۴۱.</ref>

 

از مجموع آنچه گفته شد، و هم چنین با توجه به ساختمان جوهره فرشتگان، به خوبی گواهی می‌دهد که ابلیس هرگز فرشته نبوده ولی از آن جا که در صف آن‌ها قرار داشت و آن‌قدر خدا را پرستش کرده بود که به مقام فرشتگان مقرب خدا تکیه زده بود، مشمول خطاب آن‌ها در مسئله سجده بر آدم شد و سرپیچی او، به صورت یک استثنا در آیات قرآن بیان گردیده است.<ref>مکارم شیرازی، ناصر و همکاران، تفسیر نمونه، تهران، دارالکتب الاسلامیه، چاپ دوم، ۱۳۶۱، ج۱۲، ص۴۶۶.</ref>

 

 

{{پایان پاسخ}}