automoderated، ناظمان (CommentStreams)، trustworthy
۱۵٬۹۱۴
ویرایش
A.rezapour (بحث | مشارکتها) |
A.rezapour (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۱۲: | خط ۱۲: | ||
۱. القاهر: اسم «قاهر» در قرآن کریم دو بار آمده است و در هر دو مورد وصف خدای تبارک و تعالی قرار گرفته است، چنانکه میفرماید: | ۱. القاهر: اسم «قاهر» در قرآن کریم دو بار آمده است و در هر دو مورد وصف خدای تبارک و تعالی قرار گرفته است، چنانکه میفرماید: | ||
{{قرآن|وَهُوَ الْقَاهِرُ فَوْقَ عِبَادِهِ وَهُوَ الْحَکیمُ الْخَبِیرُ | {{قرآن|وَهُوَ الْقَاهِرُ فَوْقَ عِبَادِهِ وَهُوَ الْحَکیمُ الْخَبِیرُ|ترجمه=اوست غالب و بالای (برتر از) بندگانش و اوست فرزانه و آگاه|سوره=انعام|آیه=۱۸}} | ||
و باز میفرماید: {{قرآن|وَهُوَ الْقَاهِرُ فَوْقَ عِبَادِهِ وَیُرْسِلُ عَلَیْکم حَفَظَه|ترجمه=اوست غالب و برتر از بندگانش، نگهبانانی بر شما گمارد.|سوره=انعام|آیه=۶۱}} | |||
۲. القهار: لفظ «قهار» در قرآن کریم شش مورد آمده است و در همهٔ این موارد، وصف خدا قرار گرفته و پیوسته با اسم «الواحد» همراه میباشد. چنانکه میفرماید: | ۲. القهار: لفظ «قهار» در قرآن کریم شش مورد آمده است و در همهٔ این موارد، وصف خدا قرار گرفته و پیوسته با اسم «الواحد» همراه میباشد. چنانکه میفرماید: | ||
{{قرآن|... | {{قرآن|... قُلِ اللّهُ خَالِقُ کلِّ شَیْءٍ وَهُوَ الْوَاحِدُ الْقَهَّارُ|ترجمه=بگو خدا آفریدگار همه چیز است و اوست یگانه و غالب.|سوره=رعد|آیه=۱۶}}<ref>همدانی، سید حسین، شرح اسماء حسنی، ص۸۶.</ref> | ||
'''معنای قهر''' | |||
«ابن فارس» دربارهٔ معنای «قهر» که قاهر و قهار از آن گرفته شده است، میگوید: این کلمه بر پیروزی و برتری دلالت میکند و قاهر به معنای غالب است. «راغب» میگوید: «قهر» به معنای غلبه و ذلیل کردن طرف مقابل است، چنانکه میفرماید:{{قرآن|فَأَمَّا الْیَتِیمَ فَلَا تَقْهَرْ}}.<ref>ضحی / ۹.</ref> (امّا یتیم را ذلیل مکن). ولی ظاهر این است که «ذلت» معنای مستقیم «قهر» نیست، بلکه از لوازم آن میباشد، زیرا لازمهٔ غلبه بر کسی، ذلیل و سرکوب کردن اوست که ملازم با ذلت است. | |||
«ابن فارس» دربارهٔ معنای «قهر» که قاهر و قهار از آن گرفته شده است، میگوید: این کلمه بر پیروزی و برتری دلالت میکند و قاهر به معنای غالب است. | |||
«راغب» میگوید: «قهر» به معنای غلبه و ذلیل کردن طرف مقابل است، چنانکه میفرماید:{{قرآن|فَأَمَّا الْیَتِیمَ فَلَا تَقْهَرْ}}.<ref>ضحی / ۹.</ref> (امّا یتیم را ذلیل مکن). | |||
ولی ظاهر این است که «ذلت» معنای مستقیم «قهر» نیست، بلکه از لوازم آن میباشد، زیرا لازمهٔ غلبه بر کسی، ذلیل و سرکوب کردن اوست که ملازم با ذلت است. | |||
«صدوق» میگوید: قدیر و قاهر دو معنای نزدیک به هم دارند و آن این که اشیاء در مقابل آن دو سرپیچی نمیکنند و پذیرای ارادهٔ او میباشند.<ref>صدوق، توحید، ص۱۹۸.</ref> | «صدوق» میگوید: قدیر و قاهر دو معنای نزدیک به هم دارند و آن این که اشیاء در مقابل آن دو سرپیچی نمیکنند و پذیرای ارادهٔ او میباشند.<ref>صدوق، توحید، ص۱۹۸.</ref> | ||
خط ۳۷: | خط ۳۰: | ||
اسم «قاهر» همان گونه که بر دیگران صدق میکند بر خدا نیز صدق میکند؛ ولی با این تفاوت که در غیر خداوند قاهر و مقهور ازنظر وجودی در رتبه واحدی قرار دارند؛ مثلاً آب و آتش هر دو موجود طبیعی است، در حالی که قاهریت خدا بر جهان با بندگان، از این مقوله نیست. قاهریت او برتری و احاطه اوست، درست است خدا بر بندگانش غالب است، لکن چون از نظر وجودی برتر است، از این جهت در قرآن کریم لفظ قاهر با جمله «فوق عباده» همراه میباشد و عنایت دارد که این مطلب با به کار بردن کلمهٔ «فوق عباده» بیان کند تا برساند نه تنها خدا قاهر بر بندگان است، بلکه بالا و برتر از آنها است.<ref>طباطبایی، سید محمد حسین، المیزان، قم، دفتر انتشارات اسلامی جامعهٔ مدرسین حوزه علمیه قم، ۱۳۷۴ش، چاپ پنجم، ج۷، ص۳۳ و ۳۴.</ref> البته در اینجا برخی از حنابله اینطور استنباط میکنند که خداوند از نظر حسی و جسمی، در جهتی فوق بندگان قرار گرفته است که جای بسی تعجب و شگفت میباشد. به خاطر این که علت قاهریت خدا، به خاطر برتری وجودی اوست.<ref>آل عمران / ۵۵.</ref> و فوق در اینجا، فوق حسی نیست، بلکه فوق معنوی است و {{قرآن|... وَإِنَّا فَوْقَهُمْ قَاهِرُونَ}}<ref>اعراف / ۱۲۷.</ref> «ما برتر از آنان و غالبیم». | اسم «قاهر» همان گونه که بر دیگران صدق میکند بر خدا نیز صدق میکند؛ ولی با این تفاوت که در غیر خداوند قاهر و مقهور ازنظر وجودی در رتبه واحدی قرار دارند؛ مثلاً آب و آتش هر دو موجود طبیعی است، در حالی که قاهریت خدا بر جهان با بندگان، از این مقوله نیست. قاهریت او برتری و احاطه اوست، درست است خدا بر بندگانش غالب است، لکن چون از نظر وجودی برتر است، از این جهت در قرآن کریم لفظ قاهر با جمله «فوق عباده» همراه میباشد و عنایت دارد که این مطلب با به کار بردن کلمهٔ «فوق عباده» بیان کند تا برساند نه تنها خدا قاهر بر بندگان است، بلکه بالا و برتر از آنها است.<ref>طباطبایی، سید محمد حسین، المیزان، قم، دفتر انتشارات اسلامی جامعهٔ مدرسین حوزه علمیه قم، ۱۳۷۴ش، چاپ پنجم، ج۷، ص۳۳ و ۳۴.</ref> البته در اینجا برخی از حنابله اینطور استنباط میکنند که خداوند از نظر حسی و جسمی، در جهتی فوق بندگان قرار گرفته است که جای بسی تعجب و شگفت میباشد. به خاطر این که علت قاهریت خدا، به خاطر برتری وجودی اوست.<ref>آل عمران / ۵۵.</ref> و فوق در اینجا، فوق حسی نیست، بلکه فوق معنوی است و {{قرآن|... وَإِنَّا فَوْقَهُمْ قَاهِرُونَ}}<ref>اعراف / ۱۲۷.</ref> «ما برتر از آنان و غالبیم». | ||
گاهی گفته میشود: «قهار» مبالغهٔ قاهر است و علاوه بر این، تفاوت جوهری، توصیف خدا به «قهار» به اعتبار ذات است، در حالی که توصیف او به «قاهر» به اعتبار فعل است. | گاهی گفته میشود: «قهار» مبالغهٔ قاهر است و علاوه بر این، تفاوت جوهری، توصیف خدا به «قهار» به اعتبار ذات است، در حالی که توصیف او به «قاهر» به اعتبار فعل است. و امّا نمایش این اسم در زندگی ما این است که بر دشمنان خود قاهر و پیروز شویم و بدترین دشمنها نفس اماره است و آنگاه که بر شهوت و خشم غلبه کردیم، بر دشمن خود پیروز شدهایم.<ref>سبحانی، جعفر، مجله درسهایی از مکتب اسلام، شماره ۵، ص۷۶.</ref> | ||
و امّا نمایش این اسم در زندگی ما این است که بر دشمنان خود قاهر و پیروز شویم و بدترین دشمنها نفس اماره است و آنگاه که بر شهوت و خشم غلبه کردیم، بر دشمن خود پیروز شدهایم.<ref>سبحانی، جعفر، مجله درسهایی از مکتب اسلام، شماره ۵، ص۷۶.</ref> | |||
== غلبه در قرآن == | == غلبه در قرآن == |