|
|
خط ۱: |
خط ۱: |
| {{در دست ویرایش|کاربر=A.ahmadi}} | | {{در دست ویرایش|کاربر=A.ahmadi}} |
| {{شروع متن}} | | {{شروع متن}} |
| {{سوال}}مفهوم منکر و فحشاء چیست؟ آیات مربوط در این زمینه و عوامل و آثار منکر و فحشاء چیست؟ {{پایان سوال}} | | {{سوال}}فحشاء چیست؟ آیات مربوط در این زمینه و عوامل و فحشاء چیست؟ {{پایان سوال}} |
|
| |
|
| {{پاسخ}} | | {{پاسخ}} |
| مفهومشناسی:
| | ک |
|
| |
|
| # مفهوم فحشاء
| |
| # | | # |
| «فحشاء» از ریشه «فُحش»، به معنای هر کاری است که از حدّ اعتدال خارج گردد و آشکار شود؛ بنابراین شامل تمامی منکرات واضح و آشکار میگردد، اما در عصر ما این واژه در مورد اعمال منافی عفّت یا در موردگناهانی که حدّ شرعی دارند، به کار میرود که از قبیل استعمال لفظ کلّی در مصداق آن است.<ref>رضائی اصفهانی، محمد علی، تفسیر قرآن مهر، ج۲، ص۷۵</ref>
| |
|
| |
|
| قرشی در قاموس قرآن<ref>قرشی، علی اکبر، قاموس قرآن، تهران، دار الکتب الاسلامیه، چاپ ششم، ۱۳۷۶ش، ج۵، ص۱۵۴</ref> مینویسد:
| | == مفهومشناسی == |
| | «فحشاء» به معنای هر کاری دانسته شده که از حدّ اعتدال خارج شده و آشکار شود؛ بنابراین شامل همه منکرات واضح و آشکار شمرده شده است.<ref name=":0">رضائی اصفهانی، محمدعلی، تفسیر قرآن مهر، ج۲، ص۷۵.</ref> [[فضل بن حسن طبرسی|فضل بن حسن طَبْرِسی]]، مفسر شیعه قرن ششم قمری، فحشاء را به هر گناهی که زشتی آن زیاد باشد، معنا کرده است.<ref>طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان، ذیل آیه ۱۶۹ بقره.</ref> این واژه در قرآن به زنا، لواط، ازدواج با نامادری و هر کار بسیار زشت گفته شده است.<ref>نگاه کنید به بقره / ۱۶۹ و ۲۶۸؛ آلعمران / ۱۳۵؛ نساء / ۱۵ و۱۹ و۲۲ و۲۵؛ انعام/۱۵۱؛ اعراف / ۲۸ و ۳۳و ۸۰؛ یوسف / ۲۴؛ نحل/ ۹۰؛ اسراء / ۳۲؛ نور / ۱۹ و ۲۱؛ نمل / ۵۴؛ عنکبوت/ ۲۸ و ۴۵؛ احزاب /۳۰؛ شوری /۳۷؛ نجم / ۳۲؛ طلاق / ۱.</ref> |
|
| |
|
| دقّت در گفتار بزرگان نشان میدهد که فحش، فاحشه و فحشاء بمعنی بسیار زشت است گرچه بعضی قبح مطلق گفتهاند. پس فاحشه هر گناهی است که قبح آن زیاد باشد. در مجمع ذیل آیه ۱۶۹ بقره آمده است: فحشاء، فاحشه، قبیحه و سیئه نظیر هماند و فحشاء مصدر است مثل سرّاء و ضرّاء و در ذیل آیه ۱۳۵ آل عمران آمده است: فحش اقدام بقبح بزرگ است. زمخشری نیز ذیل آیه ۱۶۹ بقره، فحشاء را قبیح خارج از حدّ گفته است؛ این مطلب را میشود از آیات نیز استفاده کرد مانند: «وَ لا تَقْرَبُوا الزِّنی إِنَّهُ کانَ فاحِشَه وَ ساءَ سَبِیلًا»<ref>اسراء/ ۳۲.</ref> «و نزدیک زنا نشوید، که کار بسیار زشت، و بد راهی است».
| | امروزه این واژه در مورد اعمال منافی عفّت یا در مورد گناهانی که [[حد|حدّ شرعی]] دارند، به کار میرود.<ref name=":0" /> |
| | |
| ظهور آیه در آنست که فاحشه بمعنی بسیار زشت است یعنی بزنا نزدیک نشوید آن کار بسیار زشت و راه و رسم بدی است. (فحشاء و فاحشه) در قرآن بزنا، لواط و ازدواج با نامادری و هر کار بسیار زشت گفته شده است مثل: «وَ اللَّاتِی یَأْتِینَ الْفاحِشَه مِنْ نِسائِکُمْ فَاسْتَشْهِدُوا عَلَیْهِنَّ أَرْبَعَه مِنْکُمْ …»<ref>نساء/۱۵.</ref> «و کسانی از زنان شما که مرتکب زنا شوند، چهار نفر از مسلمانان را بعنوان شاهد بر آنها بطلبید …».
| |
| | |
| فحشاء با مشتقاتش در قرآن ۲۴ مرتبه تکرار شده است.<ref>رک: بقره / ۱۶۹ و ۲۶۸؛ آلعمران / ۱۳۵؛ نساء / ۱۵ و۱۹ و۲۲ و۲۵؛ انعام/۱۵۱؛ اعراف / ۲۸ و ۳۳و ۸۰؛ یوسف / ۲۴؛ نحل/ ۹۰؛ اسراء / ۳۲؛ نور / ۱۹ و ۲۱؛ نمل / ۵۴؛ عنکبوت/ ۲۸ و ۴۵؛ احزاب /۳۰؛ شوری /۳۷؛ نجم / ۳۲؛ طلاق / ۱.</ref>
| |
| | |
| ۲. مفهوم منکر:
| |
| | |
| مُنْکَر هر کاریست که عقلها و خردهای صحیح زشتی آنرا حکم میکند یا اینکه عقلها در زشتی و خوبی آن کار سکوت میکنند سپس دین و شریعت، بدی و زشتی آنرا بیان میکند؛ مانند:
| |
| * الْآمِرُونَ بِالْمَعْرُوفِ وَ النَّاهُونَ عَنِ الْمُنْکَرِ:<ref>توبه/ ۱۱۲</ref> آمران به معروف، نهی کنندگان از منکر.
| |
| *
| |
| * وَ یَنْهَوْنَ عَنِ الْمُنْکَرِ:<ref>آل عمران/ ۱۱۴</ref> و نهی از منکر میکنند.
| |
| *
| |
| * وَ تَأْتُونَ فِی نادِیکُمُ الْمُنْکَرَ:<ref>عنکبوت/ ۲۹</ref> و در مجلستان اعمال ناپسند انجام میدهید.
| |
| *
| |
| * و….<ref>ترجمه مفردات الفاظ القرآن راغب اصفهانی، ج۴، ص۳۹۷</ref>
| |
| *
| |
| به نوشته قاموس قرآن:<ref>قرشی، علیاکبر، قاموس قرآن، تهران، دار الکتب الاسلامیه، چاپ ششم، ۱۳۷۶ش، ج۷، ص۱۱۰</ref> (منکر) (بصیغه مفعول) ناشناخته «مقابل معروف» میباشد؛ کار منکر و امر منکر آنست که عقل سلیم آنرا قبیح و ناپسند میداند یا عقل درباره آن توقّف کرده و شرع بقبح آن حکم میکند؛ منظور از آن بیشتر در قرآن معصیت است. | |
| | |
| منکر و مشتقاتش ۳۷مرتبه در قرآن تکرار شده است.<ref>رک: آلعمران / ۱۰۴ و۱۱۰ و۱۱۴؛ مائده / ۷۹؛ اعراف/۱۵۷؛ توبه /۶۷ و ۷۱و ۱۱۲؛ نحل / ۹۰؛ حج / ۴۱؛ نور / ۲۱؛ عنکبوت / ۲۹ و۴۵؛ لقمان/۱۷.</ref>
| |
|
| |
|
| | == عوامل == |
| عوامل فحشاء و منکر: | | عوامل فحشاء و منکر: |
|
| |
|