آیه «و إن یکاد»: تفاوت میان نسخه‌ها

{{پاسخ}}آیه ۵۱ و ۵۲ سوره قلم به آیه «و إن یکاد» مشهور است و طبق باور عموم مردم، خواندن و داشتن این آیه برای رفع چشم زخم بکار برده می‌شود اما روایتی که برای دفع چشم زخم از این آیه استفاده می‌شود ضعیف است. در شأن نزول و مفهوم این آیه بین مفسران اختلاف است. عده‌ای عبارت «لیزلقونک بابصارهم» را اینطور معنا کرده‌اند که با چشمانشان تو را از پا درمی‌آورند و بعضی معنا کرده‌اند که تو را چشم می‌زنند. بیشتر مفسران قائل به این هستند که این آیه درباره چشم زخم است و کافران نزدیک بود پیامبر(ص) را چشم بزنند.

درباره اینکه چشم زدن وجود دارد یا نه بین مفسران اختلاف است. در تفاسیر، دلیلی عقلی برای رد آن ندیده‌اند و گرایش به واقعیت داشتن چشم زخم وجود دارد. علامه طباطبایی درباره چشم زخم می‌فرماید: «چشم زدن، خود نوعى از تاثيرات نفسانى است و دليلى عقلى بر نفى آن نداريم، بلكه حوادثى ديده شده كه با چشم زدن منطبق هست، و رواياتى هم بر طبق آن وارد شده، و با اين حال علت ندارد كه ما آن را انكار نموده بگوييم يك عقيده خرافى است.»<ref>ترجمه تفسير الميزان، ج‏19، ص: 648

 

روایتی مبنی بر اینکه پیامبر(ص) این آیه را برای رفع چشم زخم خوانده باشد وجود ندارد. در نقلى كه ابوالفتوح از كلبى درباره اين شأن نزول دارد، از قرائت اين آيه به وسيله پيامبر براى جلوگيرى از‌ تأثير چشم‌زخم مشركان سخنى به ميان نيامده‌ است. <ref>وض‌الجنان، ج‌19، ص‌369 و 370. به نقل از مقاله آيه و إن يكاد، نشریه دائرة المعارف قرآن</ref>

شهید مطهری اینکه این آیه برای دفع چشم زخم باشد را رد می‌‌کند: «آیا آیه «وَ إِنْ یَكادُ اَلَّذِینَ كَفَرُوا لَیُزْلِقُونَكَ بِأَبْصارِهِمْ» خاصیت جلوگیری از چشم زخم دارد؟ ما تا حالا به مدركی (حدیثی، جمله ای) برخورد نكرده‌ایم كه دلالت كند و بگوید از این آیه برای چشم زخم استفاده كنید. اینكه چشم زخم حقیقت است یا نه، یك مسأله است  (فرضاً حقیقت است ولو در بعضی از افراد) و اینكه این آیه برای دفع چشم زخم باشد مسأله ی دیگری است. چیزی كه از طرف پیغمبر یا ائمه به ما نرسیده باشد، از پیش خود نباید بتراشیم.»<ref>کتاب آشنایی با قرآن، آیت الله مطهری، تفسیر سوره قلم</ref>