حدیث «الاسلام یعلو و لایعلی علیه»: تفاوت میان نسخه‌ها

عبارت {{متن عربی|الإسلام یَعْلوا و لایُعْلی (عَلَیه) و قال تعالی: و کلمه اللهِ هِیَ الْعُلْیا بَیانُه و جَعَلَها کلِمَه باقیه فی عَقِبِهِ|ترجمه=اسلام شأن و منزلتش والاتر و بالاتر است و چیزی با آن برابری نمی‌کند. همچنان که کلمه مبارک «الله» مافوق تمام اسامی است و بیان آن این است که خداوند این شأن و منزلت را کلمه توحید خود دانسته که همیشه باقی و پابرجاست.}}<ref>ابن شهر آشوب، ابی جعفر رشیدالدین محمد بن علی، مناقب آل ابی طالب(ع)، بیروت، انتشارات دارالاضواء، ۱۴۱۲ق، ج۳، ص۲۷۹.</ref> حدیثی از پیامبر(ص) است.

مضون این حدیث در منابع روایی به شکل‌های مختلف آمده است، اما عبارت اول، {{متن عربی|الإسلامُ یَعْلوا و لایُعْلی عَلَیه}} در آنها مشترک است و در ادامه توضیحی بیان شده است مانند: {{متن عربی|الإسلامُ یَعْلوا و لایُعْلی عَلَیه، نَحنُ نَرِثُهُم و لایَرِثُونا|ترجمه=اسلام بالاتر از حرفهایی است که دیگران می‌زنند ما از آنها ارث می‌بریم (باقی خواهیم بود)؛ ولی آنها از ما ارث نمی‌برند(از بین خواهند رفت).}}<ref>نوری طبرسی، حسن، مستدرک الوسائل، قم، انتشارات آل البیت(ع)، احیاء التراث، ۱۴۰۷ق، ج۱۷، ص۱۴۲.</ref> پیامبر(ص) در حدیث اول اسلام را به‌ {{قرآن|کَلِمَه اللهِ هِیَ العُلْیا}}<ref>توبه/۴۱.</ref> تفسیر نموده‌ و در حدیث دوم آن را کلمه باقیه در فرزندان و اعقاب خود قرار داده است. یعنی اسلام میراث ماندگار از زمان حضرت ابراهیم(ع) تا زمان پیامبر(ص) است زیرا ایشان از ذریه  و اعقاب حضرت ابراهیم(ع)  است که در قرآن بیان می‌نماید: {{قرآن|فی عَقِبِه}}<ref>زخرف/۲۹.</ref> و سپس این میراث در امامان(ع) باقی و ادامه یافت. در جایگاه دیگری قرآن {{قرآن|کَلِمَه اللهِ هِیَ العُلْیا}} را در مقابل {{قرآن|کَلِمَه الّذینَ کَفَروا السُّفْلی}}<ref>توبه/۴۱.</ref> قرار می‌دهد؛ یعنی اسلام در کنار کلمه علیا همیشه پایدار است. هر دو مضمون روایت، بیانگر بالا بودن و منزلت داشتن اسلام است. اسلام همانند کلمه الله که نشانه توحید است، جاودانه است و غیر اسلام مانند گفتار کفار سفلی است و باقی نخواهد ماند.

 

۲ـ علامه محمد باقر مجلسی، بحارالانوار، (ناشر، انتشارات داراحیاءالتراث العربی، بیروت، ۱۴۰۳ ق، ج۳۹، ص۴۷.

 

۴ـ علامه محمد بن حسن حرعاملی، وسائل الشیعه‌ای تحصیل مسائل الشریعه، (ناشر: انتشارات مؤسسه آل البیت(ع)، لاحیاء التراث، قم ۱۴۱۴ ق، جلد ۲۶، ص۱۴).