|
|
| خط ۴: |
خط ۴: |
| پس از هفتم محرم، وضعیت آب در خیمه‌های امام حسین(ع) چگونه بوده است؟ | | پس از هفتم محرم، وضعیت آب در خیمه‌های امام حسین(ع) چگونه بوده است؟ |
| {{پایان سوال}} | | {{پایان سوال}} |
| {{پاسخ}} | | {{پاسخ}}عمر بن‌سعد به دستور ان‌زیاد، آب را بر امام حسین(ع) و یارانش بست.<ref>مقتل ابی مخنف، مؤسسه امام خمینی، قم، ص۱۲۹.</ref> |
|
| |
|
| == جلوگیری از ورود آب ==
| | شمر بن ذی‌الجوشن، نامه ابن زیاد را به عمربن‌سعد رسانید که در این نامه آمده بود: ای پسر سعد! با رسیدن نامه، میان حسین و اصحابش و شریعه فرات حایل شو و نگذار یک قطره آب بچشند؛ چنان‌که با عثمان بن عفان نمودند.<ref>مقتل ابی مخنف، مؤسسه امام خمینی، قم، ص۱۲۹.</ref> |
| مذاکراتی میان امام و عمر بن‌سعد جریان داشت که شمر بن ذی‌الجوشن دستور شدید عبیدالله بن زیاد را به ابن‌سعد رسانید. در این نامه آمده است:
| |
|
| |
|
| وَ وَرَدَ كِتَابُ ابْنِ زِيَادٍ فِي الْأَثَرِ إِلَى عُمَرَ بْنِ سَعْدٍ أَنْ حُلْ بَيْنَ الْحُسَيْنِ وَ أَصْحَابِهِ وَ بَيْنَ الْمَاءِ فَلَا يَذُوقُوا مِنْهُ قَطْرَةً كَمَا صُنِعَ بِالتَّقِيِّ الزَّكِيِّ عُثْمَانَ بْنِ عَفَّان<ref>الإرشاد في معرفة حجج الله على العباد، ج2، ص: ۸۶.</ref>
| | براساس این دستور، عمر بن سعد، عمرو بن حجاج زبیدی را مأمور کرد تا آب فرات را بر حسین(ع) ببندد و پانصد سوار از جنگجویان را نیز تحت امر او قرار داد تا از آب، مراقبت کنند.<ref>مقتل خوارزمی، تحقیق علامه شیخ محمد سماوی، ج۱، ص۳۴۷، چاپ اول، مطبعه مهر، انتشارات انوار الهدی.</ref> |
|
| |
|
| ای پسر سعد! با رسیدن نامه، میان حسین و اصحابش و شریعه فرات حایل شو و نگذار یک قطره آب بچشند؛ چنان‌که با عثمان بن عفان نمودند.<ref>مقتل ابی مخنف، مؤسسه امام خمینی، قم، ص۱۲۹.</ref>
| | == به دست آوردن آب == |
| | امام حسین(ع) به پشت خیمه‌های زنان رفت و به فاصله نوزده قدم، زمین را کند، آب گوارا و شیرینی پیدا شد، همگی آب نوشیدند و مشک‌ها را پر کرده، ذخیره نمودند؛ سپس آب فرورفته و دیگر اثری از آن دیده نشد.<ref>مقتل خوارزمی، ج۱، ص۳۴۶.</ref> |
|
| |
|
| ابومخنف می‌نویسد: «ابن زیاد نامه‌ای به این مضمون برای عمر بن سعد نوشت: چون نامهٔ مرا خواندی، اگر حسین بر حکم من گردن نهاد و اطاعت کرد که هیچ، وگر نه بی‌درنگ او را از آب منع کن. آب بر هر یهودی و نصرانی حلال است مگر بر حسین و اهل‌بیتش.»<ref>مقتل ابی مخنف، مؤسسه امام خمینی، قم، ص۱۲۹.</ref>
| | امام در عصر تاسوعا دستور داد که آب برای خیمه‌ها بیاورند. حضرت عباس(ع) با سی نفر سوار و بیست و پنج نفر پیاده، بیست مشک را همراه برده و شبانه به سوی شریعه فرات رهسپار شدند. حضرت عباس پرچم را به دست نافع بن هلال جملی داد و به شریعه نزدیک شدند. در نهایت، پس از درگیری‌هایی، مشک آب به خیمه‌ها رسید.<ref>مقتل ابی مخنف، ص۱۲۹.</ref> |
|
| |
|
| به تعقیب این دستور، عمر بن سعد، عمرو بن حجاج زبیدی را مأمور کرد تا آب فرات را بر حسین(ع) ببندد و پانصد سوار از جنگجویان را نیز تحت امر او قرار داد که شریعه را احاطه کرده، مراقبت بسیار شدیدی را اعمال نمایند؛<ref>مقتل خوارزمی، تحقیق علامه شیخ محمد سماوی، ج۱، ص۳۴۷، چاپ اول، مطبعه مهر، انتشارات انوار الهدی.</ref> بدین ترتیب، از هفتم محرم، آب بر اهل خیام بسته شد.
| | مرحوم صدوق در امالی خویش آورده که در شب عاشورا، امام حسین(ع) علی‌اکبر را فرمود تا با سی نفر سوار و بیست و پنج نفر پیاده به شریعه رفته آب بیاورند.<ref>قمقام زخار و صمصام بتّار، فرهاد میرزا، ص۳۷۸، انتشارات کتابفروشی اسلامیه.</ref> |
| | |
| == به ست آوردن آب ==
| |
| شدت گرما اهل خیام، به ویژه کودکان و زنان شیرده را که در خیمه‌های پر حرارت به سر می‌بردند، تحت فشار قرار می‌داد. امام به ناچار به حفر چاهی اقدام نمود، تا شاید آبی به دست آید و عطش اهل خیام را مرتفع سازد.
| |
| | |
| امام حسین(ع) به پشت خیمه‌های زنان رفت و به فاصله نوزده قدم اقدام به کندن و کاویدن زمین نمود. دیری نپایید که آب گوارا و شیرینی پیدا شد، همگی آب نوشیدند و مشک‌ها را پر کرده، ذخیره نمودند؛ سپس آب فرونشست آن چنان‌که هیچ اثری از آن دیده نشد.<ref>مقتل خوارزمی، ج۱، ص۳۴۶.</ref>
| |
| | |
| میزان حرارت و شمار اصحاب و خاندان و نیازهای شستشو و استحمام و… به اندازه‌ای بود که آب چاه یا چند مشک آب، نمی‌توانست در برابر تشنگی‌ها و نیازمندی‌ها، مدت زیادی کفایت کند و عطش همچنان بر اهل خیام سایه افکن بود و به خصوص اطفال و کودکان در موقعیت بسیار بدی قرار داشتند.
| |
| | |
| امام در عصر تاسوعا دستور داد که آب به خیمه‌ها برسانید که زنان و اطفال در معرض نابودی قرار دادند حضرت عباس(ع) با سی نفر سوار و بیست و پنج نفر پیاده، بیست مشک را همراه برده و شبانه به سوی شریعه فرات رهسپار شدند. حضرت عباس پرچم را به دست نافع بن هلال جملی داد و کم‌کم به شریعه نزدیک شدند. عمرو زبیدی ـ سردار محافظان ـ پرسید؛ کیستی؟ نافع خود را معرفی کرد. برای چه آمده‌اید؟ آمده‌ایم آب ببریم. گفت هر چه می‌خواهید بنوشید و بردن آب ممکن نیست. نافع گفت: به خدا قسم! مادامی که حسین(ع) و یارانش تشنه باشند، قطره‌ای نخواهیم نوشید. سپاه سقا به درون فرات رفتند و مشک‌ها را پر کرده، بیرون آمدند که نگهبانان فرات، راه را بر آن‌ها بستند و نبرد سختی درگرفت. سقایان به دو گروه تقسیم شدند، گروهی به جنگ پرداختند و نگهبانان را به خود مشغول کردند و گروهی مشک‌های آب را به خیام رسانیدند.<ref>مقتل ابی مخنف، ص۱۲۹.</ref> | |
| | |
| مرحوم صدوق در آمالی خویش آورده است: «در این شب امام نور دیده خود، علی اکبر را فرمود تا با سی نفر سوار و بیست و پنج نفر پیاده به شریعه رفته آب بیاورند و اصحاب را فرمود تا جامه‌ها پاکیزه کنند و تن‌ها بشویند و وضو نمایند.»<ref>قمقام زخار و صمصام بتّار، فرهاد میرزا، ص۳۷۸، انتشارات کتابفروشی اسلامیه.</ref>
| |
|
| |
|
| == منابع == | | == منابع == |