پرش به محتوا

آداب غذا خوردن: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۲: خط ۲:


{{پاسخ}}
{{پاسخ}}
قبل از هر چیز باید متذکر شد که تمامی این احادیث جزء مستحبات محسوب می‌گردند و اصلی‌ترین و مهمترین امر این است که انسان غذا و لقمه ای را که می‌خورد از راه حلال به دست آمده باشد و شبهه ناک نباشد؛ زیرا اگر لقمه حرام باشد انسان هر کدام از این مستحبات را انجام دهد فایده ای ندارد چون اصل را کنار گذاشته و به فرع پرداخته است.
'''آداب غذا خوردن''' مجموعه‌ دستوراتی که در منابع اسلامی سفارش شده قبل از غذا خوردن، هنگام غذا خوردن و بعد از آن، به آنها عمل شود. برخی از آنها چنین‌اند:
 
درباره آداب غذا خوردن روایات فراوانی وجود دارد که در این نوشتار به چند روایت اشاره می‌کنیم که در کتاب دانشنامه احادیث پزشکی آمده است و شما می‌توانید با مراجعه به این گتاب، از منابع آن نیز استفاده کنید.
 
برخی از آداب غذا خوردن عبارتند از:


== پیش از غذا ==
== پیش از غذا ==
شستن دست‌ها<ref name=":1">محمدی ری شهری، محمد؛ دانش نامه احادیث پزشکی، ترجمه حسین صابری، قم، دارالحدیث، ۱۳۸۳ش ، ج۲، ص۶۷.</ref>
خشک نکردن دست‌ها با هوله<ref>محمدی ری‌شهری، محمد، دانشنامه قرآن و حدیث، قم، مؤسسه علمی فرهنگی دار الحدیث، ۱۳۹۵ش، ج۴، ص۴۱۳.</ref>
گذاشتن سبزیجات در سفره<ref>محمدی ری شهری، محمد؛ دانش نامه احادیث پزشکی، ترجمه حسین صابری، قم، دارالحدیث، ۱۳۸۳ش ، ج۲، ص۷۳.</ref>
درآوردن کفش از پا<ref name=":0">محمدی ری شهری، محمد؛ دانش نامه احادیث پزشکی، ترجمه حسین صابری، قم، دارالحدیث، ۱۳۸۳ش ، ج۲، ص۷۵.</ref>
متواضعانه نشستن بر سر سفره (مانند متکبران ننشیند)<ref>محمدی ری‌شهری، محمد، دانشنامه قرآن و حدیث، قم، مؤسسه علمی فرهنگی دار الحدیث، ۱۳۹۵ش، ج۴، ص۴۱۵.</ref>


شریک کردن نگاه‌کننده{{یادداشت|هر موجودی چه انسان و یا حیوان که او را در حال غذا خوردن می‌بیند در غذا شریک کند. مثلا اگر حیوانی است برای او نیز بگذارد و اگر انسان است او را دعوت به غذا خوردن کند.}}<ref>محمدی ری‌شهری، محمد، دانشنامه قرآن و حدیث، قم، مؤسسه علمی فرهنگی دار الحدیث، ۱۳۹۵ش، ج۴، ص۴۱۹.</ref>
* شستن دست‌ها<ref name=":1">محمدی ری شهری، محمد؛ دانش نامه احادیث پزشکی، ترجمه حسین صابری، قم، دارالحدیث، ۱۳۸۳ش ، ج۲، ص۶۷.</ref>
* خشک نکردن دست‌ها با هوله<ref>محمدی ری‌شهری، محمد، دانشنامه قرآن و حدیث، قم، مؤسسه علمی فرهنگی دار الحدیث، ۱۳۹۵ش، ج۴، ص۴۱۳.</ref>
* گذاشتن سبزیجات در سفره<ref>محمدی ری شهری، محمد؛ دانش نامه احادیث پزشکی، ترجمه حسین صابری، قم، دارالحدیث، ۱۳۸۳ش ، ج۲، ص۷۳.</ref>
* درآوردن کفش از پا<ref name=":0">محمدی ری شهری، محمد؛ دانش نامه احادیث پزشکی، ترجمه حسین صابری، قم، دارالحدیث، ۱۳۸۳ش ، ج۲، ص۷۵.</ref>
* [[فروتنی|متواضعانه نشستن]] بر سر سفره (مانند [[تکبر|متکبران]] ننشیند)<ref>محمدی ری‌شهری، محمد، دانشنامه قرآن و حدیث، قم، مؤسسه علمی فرهنگی دار الحدیث، ۱۳۹۵ش، ج۴، ص۴۱۵.</ref>
* شریک کردن نگاه‌کننده{{یادداشت|هر موجودی چه انسان و یا حیوان که او را در حال غذا خوردن می‌بیند در غذا شریک کند. مثلا اگر حیوانی است برای او نیز بگذارد و اگر انسان است او را دعوت به غذا خوردن کند.}}<ref>محمدی ری‌شهری، محمد، دانشنامه قرآن و حدیث، قم، مؤسسه علمی فرهنگی دار الحدیث، ۱۳۹۵ش، ج۴، ص۴۱۹.</ref>


== هنگام غذا خوردن ==
== هنگام غذا خوردن ==
بسم الله گفتن<ref name=":0" />
تکرار بسم الله برای هر نوعی از غذا<ref>محمدی ری‌شهری، محمد، دانشنامه قرآن و حدیث، قم، مؤسسه علمی فرهنگی دار الحدیث، ۱۳۹۵ش، ج۴، ص۴۳۱.</ref>
به‌جا آوردن قضای بسم‌الله{{یادداشت|اگر فرد در آغاز غذا فراموش کرد بسم الله بگوید، هر وقت در بین غذا یادش آمد، بسم الله بگوید.}}<ref>محمدی ری‌شهری، محمد، دانشنامه قرآن و حدیث، قم، مؤسسه علمی فرهنگی دار الحدیث، ۱۳۹۵ش، ج۴، ص۴۳۳.</ref>
پرهیز از خفتن، بلافاصله پس از خوردن غذا
پ
خوردن غذا به هنگام گرسنگی (قبل از گرسنه شدن غذا نخورد)<ref>محمدی ری شهری، محمد؛ دانش نامه احادیث پزشکی، ترجمه حسین صابری، قم، دارالحدیث، ۱۳۸۳ش ، ج۲، ص۸۵.</ref>
آغاز کردن با سبُک‌ترین غذا<ref name=":2">محمدی ری شهری، محمد، دانش نامه احادیث پزشکی، ترجمه حسین صابری، قم، دارالحدیث، ۱۳۸۳ش، ج۲، ص۸۷.</ref>
پرهیز از خوردن غذای داغ<ref>محمدی ری شهری، محمد، دانش نامه احادیث پزشکی، ترجمه حسین صابری، قم، دارالحدیث، ۱۳۸۳ش، ج۲، ص۱۰۱.</ref>
خوردن غذای گرم، پیش از سرد شدن کامل<ref name=":2" />
پرهیز از فوت کردن در غذا<ref>مکارم شیرازی، ناصر، رساله احکام جوانان (پسران)، قم، امام علی بن ابی‌طالب(ع)، ۱۳۹۰ش، ص۱۵۳.</ref>


لقمه کوچک برداشتن<ref name=":2" />
* [[بسم الله]] گفتن<ref name=":0" />
 
* تکرار بسم الله برای هر نوعی از غذا<ref>محمدی ری‌شهری، محمد، دانشنامه قرآن و حدیث، قم، مؤسسه علمی فرهنگی دار الحدیث، ۱۳۹۵ش، ج۴، ص۴۳۱.</ref>
خوب جویدن غذا<ref name=":2" />
* به‌جا آوردن قضای بسم‌الله{{یادداشت|اگر فرد در آغاز غذا فراموش کرد بسم الله بگوید، هر وقت در بین غذا یادش آمد، بسم الله بگوید.}}<ref>محمدی ری‌شهری، محمد، دانشنامه قرآن و حدیث، قم، مؤسسه علمی فرهنگی دار الحدیث، ۱۳۹۵ش، ج۴، ص۴۳۳.</ref>
 
* خوردن غذا به هنگام گرسنگی (قبل از گرسنه شدن غذا نخورد)<ref>محمدی ری شهری، محمد؛ دانش نامه احادیث پزشکی، ترجمه حسین صابری، قم، دارالحدیث، ۱۳۸۳ش ، ج۲، ص۸۵.</ref>
دسته‌جمعی غذا خوردن (در صورت امکان)<ref>محمدی ری‌شهری، محمد، دانشنامه قرآن و حدیث، قم، مؤسسه علمی فرهنگی دار الحدیث، ۱۳۹۵ش، ج۴، ص۴۹۹.</ref>
* آغاز کردن با سبُک‌ترین غذا<ref name=":2">محمدی ری شهری، محمد، دانش نامه احادیث پزشکی، ترجمه حسین صابری، قم، دارالحدیث، ۱۳۸۳ش، ج۲، ص۸۷.</ref>
 
* پرهیز از خوردن غذای داغ<ref>محمدی ری شهری، محمد، دانش نامه احادیث پزشکی، ترجمه حسین صابری، قم، دارالحدیث، ۱۳۸۳ش، ج۲، ص۱۰۱.</ref>
غذا خوردن به همراه خانواده<ref>محمدی ری‌شهری، محمد، دانشنامه قرآن و حدیث، قم، مؤسسه علمی فرهنگی دار الحدیث، ۱۳۹۵ش، ج۴، ص۵۰۳.</ref>
* پرهیز از فوت کردن در غذا<ref>مکارم شیرازی، ناصر، رساله احکام جوانان (پسران)، قم، امام علی بن ابی‌طالب(ع)، ۱۳۹۰ش، ص۱۵۳.</ref>
 
* خوردن غذای گرم، پیش از سرد شدن کامل<ref name=":2" />
غذا خوردن با یتیم و خدمتکار<ref>محمدی ری‌شهری، محمد، دانشنامه قرآن و حدیث، قم، مؤسسه علمی فرهنگی دار الحدیث، ۱۳۹۵ش، ج۴، ص۵۰۵.</ref>
* لقمه کوچک برداشتن<ref name=":2" />
 
* خوب جویدن غذا<ref name=":2" />
پرهیز از غذا خوردن در حالت جنابت (مگر با وضو)<ref>محمدی ری شهری، محمد، دانش نامه احادیث پزشکی، ترجمه حسین صابری، قم، دارالحدیث، ۱۳۸۳ش، ج۲، ص۱۰۵.</ref>
* دسته‌جمعی غذا خوردن (در صورت امکان)<ref>محمدی ری‌شهری، محمد، دانشنامه قرآن و حدیث، قم، مؤسسه علمی فرهنگی دار الحدیث، ۱۳۹۵ش، ج۴، ص۴۹۹.</ref>
 
* غذا خوردن به همراه خانواده<ref>محمدی ری‌شهری، محمد، دانشنامه قرآن و حدیث، قم، مؤسسه علمی فرهنگی دار الحدیث، ۱۳۹۵ش، ج۴، ص۵۰۳.</ref>
پرهیز از آروغ زدن با صدای بلند<ref>محمدی ری‌شهری، محمد، دانشنامه قرآن و حدیث، قم، مؤسسه علمی فرهنگی دار الحدیث، ۱۳۹۵ش، ج۴، ص۴۷۳.</ref>
* غذا خوردن با یتیم و خدمتکار<ref>محمدی ری‌شهری، محمد، دانشنامه قرآن و حدیث، قم، مؤسسه علمی فرهنگی دار الحدیث، ۱۳۹۵ش، ج۴، ص۵۰۵.</ref>
 
* پرهیز از آروغ زدن با صدای بلند<ref>محمدی ری‌شهری، محمد، دانشنامه قرآن و حدیث، قم، مؤسسه علمی فرهنگی دار الحدیث، ۱۳۹۵ش، ج۴، ص۴۷۳.</ref>
پرهیز از آب خوردن بین غذا<ref>محمدی ری‌شهری، محمد، دانشنامه قرآن و حدیث، قم، مؤسسه علمی فرهنگی دار الحدیث، ۱۳۹۵ش، ج۴، ص۴۷۷.</ref>
* پرهیز از آب خوردن بین غذا<ref>محمدی ری‌شهری، محمد، دانشنامه قرآن و حدیث، قم، مؤسسه علمی فرهنگی دار الحدیث، ۱۳۹۵ش، ج۴، ص۴۷۷.</ref>
 
* پرهیز از غذا خوردن در حالت [[جنابت]] (مگر با [[وضو]])<ref>محمدی ری شهری، محمد، دانش نامه احادیث پزشکی، ترجمه حسین صابری، قم، دارالحدیث، ۱۳۸۳ش، ج۲، ص۱۰۵.</ref>
پرهیز از غذا خوردن در حالت ایستاده<ref name=":3">محمدی ری‌شهری، محمد، دانشنامه قرآن و حدیث، قم، مؤسسه علمی فرهنگی دار الحدیث، ۱۳۹۵ش، ج۴، ص۴۵۸.</ref>
* پرهیز از غذا خوردن در حالت ایستاده<ref name=":3">محمدی ری‌شهری، محمد، دانشنامه قرآن و حدیث، قم، مؤسسه علمی فرهنگی دار الحدیث، ۱۳۹۵ش، ج۴، ص۴۵۸.</ref>
 
* پرهیز از غذا خوردن در حال راه رفتن<ref name=":3" />
پرهیز از غذا خوردن در حال راه رفتن<ref name=":3" />
* پرهیز از غذا خوردن در کوچه و بازار<ref>محمدی ری‌شهری، محمد، دانشنامه قرآن و حدیث، قم، مؤسسه علمی فرهنگی دار الحدیث، ۱۳۹۵ش، ج۴، ص۴۹۹.</ref>
 
* دست کشیدن از غذا قبل از سیر شدن<ref>محمدی ری شهری، محمد، دانش نامه احادیث پزشکی، ترجمه حسین صابری، قم، دارالحدیث، ۱۳۸۳ش، ج۲، ص۸۹.</ref>
پرهیز از غذا خوردن در کوچه و بازار<ref>محمدی ری‌شهری، محمد، دانشنامه قرآن و حدیث، قم، مؤسسه علمی فرهنگی دار الحدیث، ۱۳۹۵ش، ج۴، ص۴۹۹.</ref>
* کم غذا خوردن<ref name=":4">دهقان، اکبر، یکصد و پنجاه موضوع از احادیث اهل بیت(ع)، تهران، مرکز فرهنگی درس‌هایی از قرآن، ۱۳۸۱ش، ص۱۹۶.</ref>
 
* تکیه ندادن هنگام غذا خوردن<ref name=":4" />
الحمدلله گفتن پس از غذا<ref>جزایری، نعمت‌الله، ترجمه قصص الانبیاء: مجموعه کامل تاریخ انبیاء از آدم تا خاتم، ترجمه صادق حسن‌زاده، قم، اجود، ۱۳۸۸ش، ص۱۸۰.</ref>
* پرهیز از نگاه کردن به دیگران هنگام غذا خوردن آنها<ref>مکارم شیرازی، ناصر، رساله احکام جوانان (پسران)، قم، امام علی بن ابی‌طالب(ع)، ۱۳۹۰ش، ص۱۵۳.</ref>
 
* پرهیز از نگاه کردن به لقمه دیگران<ref>محمدی ری‌شهری، محمد، دانشنامه قرآن و حدیث، قم، مؤسسه علمی فرهنگی دار الحدیث، ۱۳۹۵ش، ج۴، ص۵۱۵.</ref>
پس از غذا دعا کند خدا به غذایش برکت دهد<ref>محمدی ری‌شهری، محمد، دانشنامه قرآن و حدیث، قم، مؤسسه علمی فرهنگی دار الحدیث، ۱۳۹۵ش، ج۵، ص۲۱.</ref>
* احترام گذاشتن به نان<ref name=":5">محمدی ری‌شهری، محمد، دانشنامه قرآن و حدیث، قم، مؤسسه علمی فرهنگی دار الحدیث، ۱۳۹۵ش، ج۴، ص۴۵۸.</ref>
 
* پرهیز از اسراف و دور ریختن غذا<ref name=":5" />
دست کشیدن از غذا قبل از سیر شدن<ref>محمدی ری شهری، محمد، دانش نامه احادیث پزشکی، ترجمه حسین صابری، قم، دارالحدیث، ۱۳۸۳ش، ج۲، ص۸۹.</ref>
* پرهیز از بد گفتن از غذا<ref>محمدی ری‌شهری، محمد، دانشنامه قرآن و حدیث، قم، مؤسسه علمی فرهنگی دار الحدیث، ۱۳۹۵ش، ج۴، ص۴۶۵.</ref>
 
* بلند نشدن از سر سفره تا وقتی سفره پهن است<ref>محمدی ری‌شهری، محمد، دانشنامه قرآن و حدیث، قم، مؤسسه علمی فرهنگی دار الحدیث، ۱۳۹۵ش، ج۴، ص۴۵۹.</ref>
کم غذا خوردن<ref name=":4">دهقان، اکبر، یکصد و پنجاه موضوع از احادیث اهل بیت(ع)، تهران، مرکز فرهنگی درس‌هایی از قرآن، ۱۳۸۱ش، ص۱۹۶.</ref>
 
تکیه ندادن هنگام غذا خوردن<ref name=":4" />
 
پرهیز از نگاه کردن به دیگران هنگام غذا خوردن آنها<ref>مکارم شیرازی، ناصر، رساله احکام جوانان (پسران)، قم، امام علی بن ابی‌طالب(ع)، ۱۳۹۰ش، ص۱۵۳.</ref>
 
پرهیز از نگاه کردن به لقمه دیگران<ref>محمدی ری‌شهری، محمد، دانشنامه قرآن و حدیث، قم، مؤسسه علمی فرهنگی دار الحدیث، ۱۳۹۵ش، ج۴، ص۵۱۵.</ref>
 
احترام گذاشتن به نان<ref name=":5">محمدی ری‌شهری، محمد، دانشنامه قرآن و حدیث، قم، مؤسسه علمی فرهنگی دار الحدیث، ۱۳۹۵ش، ج۴، ص۴۵۸.</ref>
 
پرهیز از اسراف و دور ریختن غذا<ref name=":5" />
 
پرهیز از بد گفتن از غذا<ref>محمدی ری‌شهری، محمد، دانشنامه قرآن و حدیث، قم، مؤسسه علمی فرهنگی دار الحدیث، ۱۳۹۵ش، ج۴، ص۴۶۵.</ref>
 
بلند نشدن از سر سفره تا وقتی سفره پهن است<ref>محمدی ری‌شهری، محمد، دانشنامه قرآن و حدیث، قم، مؤسسه علمی فرهنگی دار الحدیث، ۱۳۹۵ش، ج۴، ص۴۵۹.</ref>


== پس از غذا ==
== پس از غذا ==
شستن دست‌ها<ref name=":1" />
یاد کردن گرسنگان<ref>محمدی ری‌شهری، محمد، دانشنامه قرآن و حدیث، قم، مؤسسه علمی فرهنگی دار الحدیث، ۱۳۹۵ش، ج۵، ص۲۷.</ref>
شستن دست‌ها بعد از غذا و کشیدن آن بر روی صورت و شکر گفتن خدا<ref>محمدی ری شهری، محمد، دانش نامه احادیث پزشکی، ترجمه حسین صابری، قم، دارالحدیث، ۱۳۸۳ش، ج۲، ص۹۱.</ref>


نخوابیدن بلافاصله بعد از غذا<ref>محمدی ری شهری، محمد، دانش نامه احادیث پزشکی، ترجمه حسین صابری، قم، دارالحدیث، ۱۳۸۳ش، ج۲، ص۱۰۵.</ref>{{پایان پاسخ}}
* [[الحمدلله]] گفتن<ref>جزایری، نعمت‌الله، ترجمه قصص الانبیاء: مجموعه کامل تاریخ انبیاء از آدم تا خاتم، ترجمه صادق حسن‌زاده، قم، اجود، ۱۳۸۸ش، ص۱۸۰.</ref>
* یاد کردن گرسنگان<ref>محمدی ری‌شهری، محمد، دانشنامه قرآن و حدیث، قم، مؤسسه علمی فرهنگی دار الحدیث، ۱۳۹۵ش، ج۵، ص۲۷.</ref>
* دعای برکت (دعا کند خدا به غذایش [[برکت]] دهد)<ref>محمدی ری‌شهری، محمد، دانشنامه قرآن و حدیث، قم، مؤسسه علمی فرهنگی دار الحدیث، ۱۳۹۵ش، ج۵، ص۲۱.</ref>
* شستن دست‌ها<ref name=":1" />
* شستن دست‌ها بعد از غذا و کشیدن آن بر روی صورت و شکر گفتن خدا<ref>محمدی ری شهری، محمد، دانش نامه احادیث پزشکی، ترجمه حسین صابری، قم، دارالحدیث، ۱۳۸۳ش، ج۲، ص۹۱.</ref>
* خشک کردن دست‌ها با هوله
* نخوابیدن بلافاصله بعد از غذا<ref>محمدی ری شهری، محمد، دانش نامه احادیث پزشکی، ترجمه حسین صابری، قم، دارالحدیث، ۱۳۸۳ش، ج۲، ص۱۰۵.</ref>{{پایان پاسخ}}
== منابع ==
== منابع ==
{{پانویس}}
{{پانویس}}
automoderated
۶٬۳۴۱

ویرایش