|
|
| خط ۱: |
خط ۱: |
| {{جعبه اطلاعات عالمان شیعه
| |
| | عنوان =سید کاظم حائری
| |
| | تصویر =Alsayed kathom Alhaeri.jpg
| |
| | توضیح تصویر =
| |
| | اندازه تصویر =250px
| |
| | نام کامل =سید کاظم حسینی حائری
| |
| | لقب =
| |
| | نسب =
| |
| | تاریخ تولد = ۱۳۵۷ق/۱۳۱۷ش
| |
| | شهر تولد =[[کربلا]]
| |
| | کشور تولد =[[عراق]]
| |
| | محل زندگی =[[نجف]] - [[قم]]
| |
| | تاریخ وفات =
| |
| | شهر وفات =
| |
| | محل دفن =
| |
| | خویشاوندان سرشناس =
| |
| | استادان =[[سید محمود حسینی شاهرودی]] - [[سید محمدباقر صدر]]
| |
| | شاگردان =
| |
| | محل تحصیل =
| |
| | اجازه روایت از =
| |
| | اجازه اجتهاد از =
| |
| | اجازه روایت به =
| |
| | اجازه اجتهاد به =
| |
| | تالیفات =أساس الحکومة الإسلامیة، الإمامة وقیادة المجتمع، ولایة الأمر فی عصر الغیبة
| |
| | سایر =
| |
| | سیاسی =از رهبران جنبش اسلامی عراق بر ضد حزب بعث
| |
| | اجتماعی =
| |
| | امضا =
| |
| | وبگاه رسمی =https://alhaeri.org/
| |
| }}
| |
| '''سید کاظم حسینی حائِری''' (زاده ۱۳۵۷ق/۱۳۱۷ش) از [[مراجع تقلید]] قرن پانزده هجری و از شاگردان [[سید محمد باقر صدر]] است.
| |
|
| |
|
| حائری در [[کربلا]] متولد شد و پس از تحصیل در [[حوزه علمیه نجف]]، در سال ۱۳۹۴ق به ایران مهاجرت کرد و فعالیت‌های علمی خود را در [[حوزه علمیه قم]] ادامه داد. وی در [[قم]] یک مدرسه علمیه به زبان عربی و یک مؤسسه تبلیغی پایه‌گذاری کرد و پس از سرنگونی نظام بعث [[عراق]] نیز مدرسه‌ای علمیه در [[نجف]] تأسیس نمود.
| |
| پس از شهادت سید محمدباقر صدر و [[سید محمد صدر]] گروهی از مردم عراق وی را به عنوان مرجع دینی و سیاسی خود برگزیدند.
| |
|
| |
| سید کاظم حائری تحول در شیوه آموزشی رایج در [[حوزه‌های علمیه]] را ضروری می‌داند. او قبل و بعد از سرنگونی نظام بعث بیانیه‌هایی درباره مسائل سیاسی عراق صادر کرد و حضور اشغالگران در عراق را محکوم نمود و درباره قانون اساسی عراق اعلام موضع کرد.
| |
|
| |
| حائری کتاب‌ها و مقالاتی تألیف کرده است از جمله: أساس الحکومة الإسلامیة، الإمامة وقیادة المجتمع، ولایة الأمر فی عصر الغیبة.
| |
|
| |
| == زندگی‌نامه ==
| |
| سید کاظم حسینی حائری در دهم شعبان سال ۱۳۵۷ق در شهر [[کربلا]] متولد شد.<ref>[https://alhaeri.org/pages/bio-detail.php?id=2 التعریف]، پایگاه رسمی آیت‌الله سید کاظم حائری.</ref> لقب حائری را بیانگر تولد او و پدرش در کربلا ([[حائر حسینی]]) دانسته‌اند.<ref>[https://alhaeri.org/pages/bio-detail.php?id=5 اللقب]، پایگاه رسمی آیت‌الله سید کاظم حائری.</ref>
| |
|
| |
| سید کاظم حائری اصالتاً ایرانی است.<ref>[http://dr.alialmomen.com/component/k2/itemlist/user/125-علي-المؤمن.html تطور الفکر السیاسی لحزب الدعوة الإسلامیة]، پایگاه رسمی آیت‌الله سید کاظم حائری.</ref> پدرش سید علی حسینی حائری (متوفای ۱۳۹۸ق) در [[حوزه علمیه کربلا]] به تحصیل پرداخت و سپس به [[نجف]] مهاجرت کرد و ادامه تحصیلات حوزوی خود را در [[حوزه نجف]] پی‌گرفت و در سال ۱۳۹۸ق از دنیا رفت.<ref>[https://alhaeri.org/pages/bio-detail.php?id=3 والده]، پایگاه رسمی آیت‌الله سید کاظم حائری.</ref>
| |
| او پنج برادر دارد که یکی از آنها در زندان نظام بعث در اثر شکنجه جان سپرد.<ref>[https://alhaeri.org/pages/bio-detail.php?id=2 التعریف]، پایگاه رسمی آیت‌الله سید کاظم حائری.</ref>
| |
| سید کاظم حائری در بیست و چهار سالگی با دختر عمویش ازدواج کرد و چهار پسر به نام‌های جواد، صادق، علی و محمدرضا دارد. سید جواد در دفاع از [[جمهوری اسلامی ایران]] در [[جنگ ایران و عراق]] شرکت کرد و به شهادت رسید.<ref>[https://alhaeri.org/pages/bio-detail.php?id=6 حیاته الشخصیة]، پایگاه رسمی آیت‌الله سید کاظم حائری.</ref>
| |
|
| |
| == فعالیت‌های علمی ==
| |
| سید کاظم حائری از سن پنج سالگی آشنایی با [[قرآن]] را نزد مادرش آغاز کرد و سپس دروس حوزوی را نزد پدرش و دیگر اساتید حوزه علمیه نجف فراگرفت.<ref>[https://alhaeri.org/pages/bio-detail.php?id=7 دراسته]، پایگاه رسمی آیت‌الله سید کاظم حائری؛ [https://hawzah.net/fa/Magazine/View/4518/5455/51317 مصاحبه با آیت‌الله سید کاظم حائری]، پایگاه اطلاع‌رسانی حوزه.</ref>
| |
| وی پیش از هفده سالگی دروس سطح حوزوی را به پایان رساند و به مدت ۱۴ سال در درس خارج [[فقه]] و [[اصول فقه|اصول]] [[سید محمود حسینی شاهرودی]] شرکت کرد.<ref>[https://alhaeri.org/pages/bio-detail.php?id=8 نبوغه]، پایگاه رسمی آیت‌الله سید کاظم حائری؛ [https://hawzah.net/fa/Magazine/View/4518/5455/51317 مصاحبه با آیت‌الله سید کاظم حائری]، پایگاه اطلاع‌رسانی حوزه.</ref> آیت الله شاهرودی برخی از استفتائات خود را به سید کاظم ارجاع داده است.<ref>[https://alhaeri.org/pages/bio-detail.php?id=9 تدرجه العلمی]، پایگاه رسمی آیت‌الله سید کاظم حائری.</ref>
| |
|
| |
| حائری سپس به مدت ۱۲ سال در درس‌های فقه، اصول، فلسفه و اقتصاد [[سید محمد باقر صدر]] حضور یافت و در تألیف کتاب «الاُسُس المنطقیّة للاِستقراء»، با وی همکاری علمی داشت.<ref>[https://alhaeri.org/pages/bio-detail.php?id=9 تدرجه العلمی]، پایگاه رسمی آیت‌الله سید کاظم حائری؛ [https://hawzah.net/fa/Magazine/View/4518/5455/51317 مصاحبه با آیت‌الله سید کاظم حائری]، پایگاه اطلاع‌رسانی حوزه.</ref>
| |
|
| |
| === مهاجرت به قم ===
| |
| سید کاظم حائری در جمادی‌الاولی سال ۱۳۹۴ق/۱۳۵۳ش<ref>[https://hawzah.net/fa/Magazine/View/4518/5455/51317 مصاحبه با آیت‌الله سید کاظم حائری]، پایگاه اطلاع‌رسانی حوزه.</ref> از [[نجف]] به [[قم]] مهاجرت کرد و مدت کوتاهی به تدریس درس‌های سطح عالی در [[حوزه علمیه قم]] پرداخت و پس از آن تدریس [[درس خارج]] فقه و اصول را آغاز کرد.<ref>[https://alhaeri.org/pages/bio-detail.php?id=13 هجرته]، پایگاه رسمی آیت‌الله سید کاظم حائری.</ref>
| |
|
| |
| وی همچنین برخی موضوعات همچون قضاوت، ولایت امر در عصر غیبت و «فقه العقود» را به شیوه تطبیقی (مقارن) میان [[فقه]] و علم حقوق تدریس کرده است.<ref>[https://alhaeri.org/pages/bio-detail.php?id=14 نشاطه فی داخل الحوزة]، پایگاه رسمی آیت‌الله سید کاظم حائری.</ref>
| |
|
| |
| حائری در سال ۱۴۰۱ق مدرسه علمیه‌ای در شهر قم به نام شهید محمدباقر صدر تأسیس کرد که در آن علوم [[اهل بیت]] به زبان عربی برای عراقیان ساکن ایران تدریس می‌شود. او همچنین مؤسسه‌ای تبلیغی به نام شهید صدر تأسیس کرد که در زمینه اعزام روحانیان برای تبلیغ در مناطق مختلف فعالیت دارد. شبیه همین مؤسسه را نیز پس از سقوط نظام بعث، در [[نجف]] پایه‌گذاری کرد.<ref>[https://alhaeri.org/pages/bio-detail.php?id=14 نشاطه فی داخل الحوزة]، پایگاه رسمی آیت‌الله سید کاظم حائری.</ref>
| |
|
| |
| === تالیفات ===
| |
| {{اصلی|فهرست آثار سید کاظم حائری}}
| |
| [[پرونده:Mabaheth Alosol.jpg|200px|بندانگشتی|کتاب مباحث الاصول، تقریرات سید کاظم حائری بر درس استادش محمدباقر صدر]]
| |
| سید کاظم حائری کتاب‌ها و مقالاتی در زمینه‌های گوناگون از جمله [[فقه]]، [[اصول فقه|اصول]]، [[حکومت اسلامی]] و [[امامت]] تألیف کرده است. برخی از آثار او عبارتند از:
| |
| * مباحث الاصول: حائری در این کتاب، تقریر درس‌های استادش [[شهید صدر]] را مطرح کرده و بر آنها تعلیقه زده است.
| |
| * اساس الحکومة الاسلامیة: در این کتاب نظریات دموکراسی، شورا و [[ولایت فقیه]] به شیوه استدلالی و تطبیقی مورد بررسی قرار گرفته است.
| |
| * ولایة الأمر فی عصر الغیبة: کتابی فقهی و استدلالی است و در آن به مهمترین مسائل مطرح درباره ولایت امر در زمان [[غیبت امام زمان|غیبت امام زمان(ع)]] پرداخته شده است.
| |
| [[پرونده:Almarjeah wa Alqyadeh.jpg|200px|بندانگشتی|کتاب المرجعیة و القیادة، از تالیفات سید کاظم حائری]]
| |
| * القضاء فی الفقه الإسلامی: این کتاب دربردارنده مهمترین مباحث [[قضاء]] در فقه اسلامی است و برخی از آنها با مباحث حقوقی تطبیق داده شده است.
| |
| * الإمامة و قیادة المجتمع: حائری در این کتاب درباره منصب امامت [[امامان معصوم(ع)]] و رهبری امت بحث کرده است.
| |
| * مقاله أدوار التأریخ فی القرآن الکریم: وی در این مقاله که در چهار شماره از مجله «الحوار الفکری والسیاسی» طی سال‌های ۱۴۰۵ تا ۱۴۰۷ق به چاپ رسید، به [[تفسیر موضوعی]] قرآن کریم پرداخته است. این بحث، ادامه سخنرانی‌های شهید صدر است که در کتابی به نام «المدرسة القرآنیة» به چاپ رسیده است.
| |
| * نظرة الإسلام إلی الحقوق الزوجیة: حائری این بحث را در ششمین همایش اندیشه اسلامی (المؤتمر السادس للفکر الإسلامی) ارائه کرد و در تاریخ ۱۴۰۸ق به چاپ رسید.
| |
| * حقوق المرأة فی الإسلام: این مقاله در شماره ۲۱ مجله رسالة الثقلین منتشر شده است.<ref>[https://alhaeri.org/pages/bio-detail.php?id=19 مؤلفاته]، پایگاه رسمی آیت‌الله سید کاظم حائری.</ref>
| |
|
| |
| === دیدگاه‌ها و جایگاه علمی ===
| |
| حائری قائل به ضرورت تحول در شیوه رایج آموزشی در [[حوزه علمیه]] است و تحولات مد نظر خود را در مدرسه تحت اشراف خود (مدرسه شهید صدر) اجرا کرده است. او همچنین شیوه [[درس خارج]] را نیز نیازمند تحول می‌داند.<ref>[https://alhaeri.org/pages/bio-detail.php?id=14 نشاطه فی داخل الحوزة]، پایگاه رسمی آیت‌الله سید کاظم حائری.</ref>
| |
|
| |
| از آیت‌الله [[محمدباقر صدر]] سخنانی در تأیید مقام علمی سید کاظم حائری نقل شده است.<ref>[https://alhaeri.org/pages/bio-detail.php?id=17 ما ورد عن أستاذه فی حقه]، پایگاه رسمی آیت‌الله سید کاظم حائری.</ref>
| |
| از آیت‌الله [[سید محمد صدر]] نیز نقل شده است که حائری را اعلم پس از خود دانسته و مردم را برای [[تقلید]] به او ارجاع داده است.<ref>[https://alhaeri.org/pages/bio-detail.php?id=18 موقف السیّد الشهید الصدر الثانی منه]، پایگاه رسمی آیت‌الله سید کاظم حائری.</ref>
| |
|
| |
| == فعالیت سیاسی ==
| |
| [[پرونده:Alhaeri Nasrollah.jpg|بندانگشتی|[[سید حسن نصرالله]] در کنار آیت‌الله حائری]]
| |
| حائری به ضرورت تأسیس [[حکومت اسلامی]] اعتقاد دارد. وی پیش از پیروزی [[انقلاب اسلامی]] در ایران، کتاب‌هایی درباره مبانی حکومت اسلامی، مبارزه مسلحانه در اسلام و [[ولایت فقیه]] در [[عصر غیبت]] تألیف کرد.<ref>[https://alhaeri.org/pages/bio-detail.php?id=10 وعیه]، پایگاه رسمی آیت‌الله سید کاظم حائری.</ref>
| |
| او در اثر فعالیت‌های سیاسی و جهادی ناگزیر به ترک عراق شد و در سال ۱۳۹۴ق/۱۳۵۳ش به [[ایران]] مهاجرت کرد و در شهر [[قم]] اقامت گزید و فعالیت‌های سیاسی خود را از راه نامه‌نگاری با استادش [[سید محمدباقر صدر]] ادامه داد.<ref>[https://alhaeri.org/pages/bio-detail.php?id=12 جهاده]، پایگاه رسمی آیت‌الله سید کاظم حائری.</ref>
| |
|
| |
| پس از شهادت محمدباقر صدر گروهی از مردم عراق برای [[تقلید]] در [[مسائل شرعی]] و نیز مسائل سیاسی به وی روآوردند. حائری پس از شهادت استادش شهید صدر با جنبش اسلامی در عراق همراه شد و از آن پشتیبانی کرد و کتاب «دلیل المجاهد» را نوشت. پس از شهادت [[سید محمد صدر]]، حائری به شکل گسترده‌تری به رهبری جریان انقلابی در عراق پرداخت و بیانیه‌هایی بر ضد نظام بعث صادر کرد و در یکی از بیانیه‌های خود، سران حزب بعث را مهدور الدم اعلام نمود. پس از سرنگونی حزب بعث در عراق نیز وی به فعالیت سیاسی خود ادامه داد. برخی از فعالیت‌های سیاسی وی عبارتند از: مخالفت با قانون اساسی موقت عراق، تدوین قانون اساسی پیشنهادی برای عراق در سیزده فصل، محکوم کردن ورود نیروهای اشغالگر آمریکایی به عراق و تأکید بر لزوم حفظ اتحاد و همبستگی میان مردم عراق<ref>[https://alhaeri.org/pages/bio-detail.php?id=12 جهاده]، پایگاه رسمی آیت‌الله سید کاظم حائری.</ref>
| |
|
| |
| :'''ارتباط با حزب الدعوة'''
| |
| حائری پس از شهادت محمدباقر صدر، پایه‌گذار [[حزب الدعوة الاسلامیة]]، برای مدتی به عنوان [[فقیه]] حزب انتخاب شد، ولی این ارتباط حزبی دوام نیافت، زیرا حزب به این نتیجه رسید که تصمیم‌گیری شورایی را جایگزین تصمیم‌گیری فردی کند.<ref>جعفریان، التشیع فی العراق وصلاته بالمرجعیة وإیران، ص۱۴۴.</ref>
| |
|
| |
| == پانویس ==
| |
| {{پانویس۲}}
| |
|
| |
| == منابع ==
| |
| {{منابع}}
| |
| *[https://alhaeri.org/pages/bio-detail.php?id=2 السیرة الذاتیة]، پایگاه رسمی آیت‌الله سید کاظم حسینی حائری، تاریخ بازدید: ۳ مهر ۱۴۰۰ش
| |
| *[https://hawzah.net/fa/Magazine/View/4518/5455/51317/مصاحبه-با-آیت-اللّه-سید-کاظم-حائری مصاحبه با آیت‌الله سید کاظم حائری]، پایگاه اطلاع‌رسانی حوزه، تاریخ درج: تیر ۱۳۷۶ش، تاریخ بازدید: ۳ مهر ۱۴۰۰ش
| |
| * جعفریان، رسول، التشیع فی العراق وصلاته بالمرجعیة وإیران (نظرة عابرة)، ترجمة: حیدر مجید، دار الحبیب، ۲۰۰۸م.
| |
| {{پایان}}
| |
|
| |
| {{فقیهان شیعه (قرن ۱۵ قمری)}}
| |
| {{مراجع تقلید شیعه}}
| |