زمان جدایی شیعه و اهل‌سنت: تفاوت میان نسخه‌ها

از چه زمانی مسلمین به شیعه و سنی تقسیم شدند؟

در طول تاریخ، در همه ادیان آسمانی و غیر آسمانی علل و عوامل مختلف اجتماعی، روانی، و اخلاقی باعث انشعاب و تفرقه شده و فرقه‌ها و مذاهب مختلف را ایجاد کرده‌اند. در دین اسلام نیز مذاهب مختلف شکل گرفته‌اند. البته با انشعاب و ایجاد فرقه‌های متعدد خود اسلام منشعب نگردیده بلکه این مسلمانان هستند که راه‌های مختلفی را در پیش گرفته و هر کسی راه خود را دین اسلام تلقی نموده و آن را حق پنداشته است.

پیامبر (ص) در موقعیت‌های متعدد علی (ع) را به عنوان جانشین خود تعیین کرده بود. از همان زمان عده ای از اصحاب در پیروی از امام علی (ع) در میان دیگران زبان‌زد و متمایز بودند. این عده از سوی پیامبر (ص) شیعیان علی (ع) نامیده شدند و در همان زمان به این عنوان مشهور بودند. پس از وفات پیامبر (ص) عده ای از صحابه بدون توجه به جانشینی امام علی (ع) پس از پیامبر (ص) در سقیفه جمع شدند و پس از جدال و کشمکش شدید با ابوبکر به عنوان حاکم بیعت کردند. از این زمان بود که شیعه از دیگران که بعدها نام اهل سنت را بر خود نهادند جدا شدند.

==اهمیت مسئله جانشینی پیامبر (ص)==

این مسلم است که خدای متعال دین کاملی را با رسالت خاتم الانبیاء (ص) برای بشر نعمت بزرگی قرار داده است.<ref>مائده/۳.</ref> در این راستا یکی از برنامه‌های مهم رسمی و الهی پیامبر خدا (ص) بیان و تثبیت نعمت امامت و خلافت بعد از خودش بود<ref>مائده/۶۷.</ref> و تلاش ممتدی را برای این امر مهم در زمان‌ها و مکان‌های متعددی نمودند. روایات و حوادث تاریخی متعددی از آن جمله حدیث ثقلین،<ref>نیشابوری، حاکم محمد بن محمد، المستدرک علی الصحیحین، بیروت، دارالمعرفه، بی تا، ج۳، ص۱۱۰.</ref> حدیث منزلت،<ref>نیشابوری، مسلم بن حجاج، صحیح مسلم، بیروت، دارالفکر، بی تا، ج۷، ص۱۲۰.</ref> حدیث و واقعه تاریخی غدیر،<ref>ابن اثیر، اسدالغابه، تهران، اسماعیلیان، بی تا، ج۵، ص۲۰۵.</ref> حدیث قلم و دوات<ref>بخاری، محمد بن اسماعیل، صحیح بخاری، بیروت، دارصعب، بی تا، ج۳، ص۹۱.</ref> از جمله دلایل قطعی بر این مطلب می‌باشند.

==ریشه تقسیم‌بندی==

عده محدودی از اصحاب بر اساس آیات قرآن کریم، هم سخنان و سفارشات رسول خدا (ص) را وحی الهی دانسته<ref>نجم/۳ و ۴.</ref> و هم معتقد به وجوب پیروی از آن حضرت بودند،<ref>نساء/۹۵ و حشر/۷.</ref> لذا از سخنان و دستورات آن حضرت در مسئله امامت پیروی نمودند و بر اصل اسلام باقی ماندند و این روایات را سرلوحه هدایت خودشان قرار داده و بعد از پیامبر (ص) اعتقاد به امامت امام علی (ع) و اهل بیت (ع) را در حوزه دینی خودشان حفظ نمودند. این دسته از مسلمین توسط خود پیامبر (ص) شیعه علی (ع) نامیده شدند<ref>طوسی، مصباح المتهجد، بیروت، مؤسسه فقه الشیعه، اول، ۱۴۱۱ ق، ص۱۶؛ و متقی هندی، علی، کنز العمال، بیروت، مؤسسه الرساله، ج۱۳، ص۱۵۶، حدیث ۳۶۴۸۳.</ref> و بعد از رحلت آن حضرت بر همین نام تا امروز باقی ماندند.

اما عده ای از صحابه از این اصل منحرف شدند و به دستور پیامبر خدا (ص) در مسئله جانشینی و خلافت اعتنا نکردند. آنان در روز وفات حضرت پیامبر (ص) در حالی که علی (ع) با سایر بنی هاشم مشغول کفن و دفن پیامبر (ص) بودند، در سقیفه بنی ساعده جمع شدند و بعد از جدال و منازعه شدید با ابوبکر به عنوان خلیفه بیعت کردند.<ref>بخاری، محمد بن اسماعیل، صحیح بخاری، بیروت، دارصعب، بی تا، ج۲، ص۲۹۱.</ref> و به این ترتیب زمام حکومت و امور سیاسی و نظامی امت اسلامی را قبضه نمودند. پس از آن از بقیه مردم نیز به طرق مختلف مختلف برای ابوبکر بیعت گرفتند.