چشم زبان و لب در سوره بلد: تفاوت میان نسخه‌ها

آیات [[سوره بلد]] خطاب به همه انسان‌ها است. به ویژه انسانی که اعمال [[ریا|ریاکارانه]] و [[نفاق|منافقانه]] انجام می‌دهد و ادعا می‌کند که مال زیادی را [[انفاق]] کرده است.<ref>بلد/ ۶.</ref> خداوند به چنین انسان‌هایی خطاب می‌کند که آیا به شما دو چشم و زبان و دو لب قرار ندادیم که به وسیله آنها حقایق را ببینید و به حقّ سخن بگویید؟! پس چرا از چنین خدایی که خود ابزار شناخت را به شما داده، [[غفلت|غافل]] می‌شوید و می‌پندارید او نمی‌بیند و نمی‌شنود.<ref>ر. ک. طباطبائی، محمد حسین، المیزان فی تفسیر القرآن، ترجمه: محمد باقر موسوی همدانی، قم، دفتر انتشارات اسلامی، چاپ پنجم، ۱۳۷۴ق، ج۲۰، ص۴۸۹.</ref>

«عین؛ چشم» در [[آیه|آیات]] و [[حدیث|روایات]]، گاهی به معنای چشم مادی (چشم سر) و گاهی به معنای حقیقت یک شیئ به کار رفته است. به کار رفتن عین در معنای دوم، به دلیل محور بودن چشم در شناخت حقایق است. گاهی نیز از چشم، چشم دِل قصد شده است. یعنی تعبیر به «عینین؛ دو چشم»، «لسان؛ زبان»، «شفتین؛ دو لب»<ref>رک: بلد/ ۹–۸.</ref> هم با معنای ظاهری مطابق است و هم معانی باطنی. بنابراین این موارد علاوه بر بُعد جسمانی و مادی به بعد معنوی نیز اشاره دارند.

بر اساس روایاتی که از [[امام صادق(ع)]] نقل شده، مراد از «عینین؛ دو چشم» در سوره بلد، [[مشورت پیامبر(ص) با مردم|پیامبر(ص)]] و مراد از «لسان؛ زبان»، [[امام علی(ع)]] و منظور از «شفتین؛ دو لب»، [[امام حسن(ع)]] و [[امام حسین(ع)]] هستند. این روایات [[حدیث مرسل|مرسل]] بوده و قابل استناد نیستند. سلسه‌سند این روایات افزون بر مرسل بودن، دارای راویانی ناشناخته است که [[ثقه|توثیق]] نشده‌اند؛ از جمله اسماعیل بن عباد<ref>رک: خوئی، ابو القاسم، معجم رجال الحدیث، بی جا، بی نا، بی تا، ج۳، ص۱۴۴ و ص۱۴۵؛ طوسی، محمد، رجال الطوسی، ص۳۵۱؛ برقی، احمد، طبقات الرجال معروف به رجال البرقی، ص۵۴.</ref> و حسین بن ابی یعقوب.<ref>رک: معجم رجال الحدیث، پیشین، ج۵، ص۱۸۸.</ref>