جمع میان طلب آخرت و تلاش در امور دنیایی: تفاوت میان نسخه‌ها

قرآن کریم در آیات بسیاری، از دنیا و امکانات مادی آن مدح و تمجید نموده است. در مجموع آیات مربوط به محترم شمردن امکانات مادی این جهان تعداد قابل ملاحظه‌ای است. در بعضی از آیات، مال به عنوان خیر، معرفی شده است<ref>بقره/۱۸۰.</ref> و در بسیاری از آیات، مواهب مادی تحت عنوان فضل خدا آمده است {{قرآن|وَ ابْتَغُوا مِنْ فَضْلِ اللهِ|سوره=جمعه|آیه=۱۰}} در جای دیگر می‌فرماید: {{قرآن|هُوَ الذی خَلَقَ لَکُم ما فِی الأرْضِ جَمیعًا|ترجمه=همه نعمت‌های روی زمین را برای شما آفریده است.|سوره=بقره|آیه=۲۹}} و در بسیاری از آیات آنها را تحت عنوان {{متن عربی|سخر لکم}} آنها را مسخر شما گردانید ذکر کرده است.

تعبیرات دوگانه تمجید و مذمت دنیا به شکلی که در قرآن وجود دارد، در [[روایات اسلامی]] نیز مشاهده می‌شود. از یک سو دنیا مزرعه آخرت، تجارت‌خانه مردان خدا، [[مسجد]] دوستان حق، محل هبوط [[وحی]] پروردگار، سرای [[موعظه و پند]] شمرده شده {{متن عربی|مسجدُ اَحبّاءِ اللهِ و مصلّی ملائکه اللهِ و مهبطُ وحیِ اللهِ و متْجَرُ اولیاءِ الله».}}<ref>نهج‌البلاغه، کلمات قصا، جمله ۱۳۱.</ref> و از سوی دیگر مایه غفلت و بی‌خبری از یاد خدا و متاع غرور نامیده می‌شود.

[[امام علی(ع)]] می‌فرماید: {{متن عربی|من اَبْصرَ بها بصرتْه و من اَبصر الیها اعمتْه|ترجمه=آن کس که با چشم بصیرت به آن بنگرد دنیا به او آگاهی می‌بخشد و آن کس که به خود آن نگاه کند دنیا او را نابینا خواهد کرد.}}<ref>نهج‌البلاغه، خ۸۲.</ref> در حقیقت تفاوت میان دنیای مذموم و ممدوح، همان چیزی است که از «الیها» و «بها» استفاده می‌شود که اولی هدف را می‌رساند و دومی وسیله را. اسلام به عنوان یک وسیله مؤثر و کارساز بر روی ثروت تکیه می‌کند و در آیه ۱۸۰ سوره بقره، از «مال» تعبیر به «خیر» کرده است.

[[امام باقر(ع)]] نیز در این باره می‌فرماید: {{متن عربی|نِعمَ العَونُ الدُّنيا عَلى طَلَبِ الآخِرَةِ|ترجمه=دنیا کمک خوبی است برای رسیدن به آخرت.}}<ref>حر عاملی، وسائل الشیعه، بیروت، داراحیاء التراث العربی، ج۱۲، ص۱۷، ح۵ از باب ۱۶ ابواب مقدمات تجارت.</ref> بهره‌گیری از دنیا برای اهداف متعالی مورد توجه اسلام و ممدوح است، در حدیثی یکی از یاران [[امام صادق(ع)]] شکایت کرد که ما دنبال دنیا هستیم و از این می‌ترسیم که دنیاپرست باشیم. امام فرمود: با این ثروت دنیا چه می‌خواهی انجام دهی؟ در پاسخ عرض کرد: هزینه خود و خانواده‌ام را تهیه کنم و به خویشاوندانم کمک نمایم، در راه خدا انفاق کنم و حج و عمره به جا آورم، امام فرمود: {{متن عربی|لَيسَ هذا طَلَبَ الدُّنيا ، هذا طَلَبُ الآخِرَةِ|ترجمه=این، دنیاطلبی نیست این طلب آخرت است.}}<ref>حر عاملی، همان، ج۱۲، ص۱۹، ح۳، باب ۷ از ابواب مقدمات تجارت.</ref>