پرش به محتوا

عقاید علویان: تفاوت میان نسخه‌ها

۷۳۸ بایت حذف‌شده ،  ‏۲۶ اکتبر ۲۰۲۰
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'برای مطالعهٔ بیشتر' به 'مطالعه بیشتر')
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱۰: خط ۱۰:
{{پایان سوال}}
{{پایان سوال}}
{{پاسخ}}
{{پاسخ}}
علویان به عنوان یک فرقه به گروه‌هایی از جمله «نصیریه» که در مناطقی از سوریه و ترکیه ساکن هستند و «اهل حق» که در غرب ایران به خصوص کرمانشاه ساکن هستند،‌ گفته می‌شود. همچنین به فرقه بکتاشیه نیز که گروه صوفی شیعی هستند نیز علوی گفته می‌شود. البته علوی در تاریخ اسلام به گروه‌های دیگری از جمله گروه‌هایی که طرفدار امام علی(ع) بوده و در مقابل عثمانیه بودند، اطلاق می‌شده است.
علویان به عنوان یک فرقه به گروه‌هایی از جمله «نصیریه» که در مناطقی از سوریه و ترکیه ساکن هستند و «اهل حق» که در غرب ایران ساکن هستند،‌ گفته می‌شود. همچنین به فرقه بکتاشیه نیز که گروه صوفی شیعی هستند نیز علوی گفته می‌شود. البته علوی در تاریخ اسلام به گروه‌هایی از جمله طرفداران امام علی(ع) که در مقابل عثمانیه بودند، اطلاق می‌شده است.


در مورد عقاید علویان دو نظریه وجود دارد؛ برخی این فرقه را از غلات دانسته‌اند که در مورد ائمه اعتقادات نادرستی دارند. در مقابل، گروه دیگری عقاید حال حاضر این فرقه را با شیعه امامیه یکسان می‌دانند و معتقدند غلو اتهامی است که دشمنان به این گروه زده‌اند.
در مورد عقاید علویان دو نظریه وجود دارد؛ برخی این فرقه را از غلات دانسته‌اند که در مورد ائمه اعتقادات نادرستی دارند. گروه دیگری عقاید این فرقه را به دور از غلو دانسته و معتقدند غلو اتهامی است که دشمنان به این گروه زده‌اند.


== معانی مختلف کلمه علوی ==
== معانی مختلف کلمه علوی ==
کلمه علوی از نظر لغت منسوب به لفظ علی است و در اصطلاح اطلاقات متعددی برای آن ذکر گردیده است.<ref>لغت‌نامه دهخدا، دهخدا، ماده علوی.</ref>
کلمه علوی از نظر لغت منسوب به لفظ علی است و در اصطلاح اطلاقات متعددی برای آن ذکر گردیده است.<ref>لغت‌نامه دهخدا، دهخدا، ماده علوی.</ref>
* هر کسی که از اولاد علی(ع) و فاطمه(س) باشد به آن علوی گویند. این اطلاق منشأ نسبی دارد.
* هر کسی که از اولاد علی(ع) و فاطمه(س) باشد به آن علوی گویند. این اطلاق منشأ نسبی دارد.
* کاربرد دیگر کلمه علوی در مقابل عثمانی است. عثمانی‌ها افرادی بودند که پس از قتل عثمان، امام علی(ع) را به قتل او متهم نموده و برای انتقام خون عثمان به عایشه و معاویه پیوستند، در مقابل به طرفداران امام علی(ع) علوی گفته می‌شد.
* کاربرد دیگر کلمه علوی در مقابل عثمانی است. عثمانی‌ها افرادی بودند که پس از قتل عثمان، امام علی(ع) را به قتل او متهم نموده و طرفدار عثمان بودند.در مقابل این افراد به طرفداران امام علی(ع) علوی گفته می‌شد.
* کاربرد دیگر کلمه علوی، اطلاق آن بر فرقه‌هایی است که متهم به غلو درباره علی(ع) و برخی امامان دیگر می‌باشند. این عنوان بر گروه‌هایی از جمله فرقه نصیریه و اهل‌حق اطلاق می‌شود.
* کاربرد دیگر کلمه علوی، اطلاق آن بر فرقه‌هایی است که متهم به غلو درباره علی(ع) و برخی امامان دیگر می‌باشند. این عنوان بر گروه‌هایی از جمله فرقه نصیریه و اهل‌حق اطلاق می‌شود.


== نصیریه ==
== نصیریه ==
نصیریه که عنوان علوی تقریباً مساوی با آن می‌باشد، یکی از فرقه‌های غلات شمرده شده که برخی تاریخ پیدایش آن‌ها را قرن پنجم هجری دانسته‌اند و به آنان انصاریه نیز گفته می‌شود.<ref>ربانی گلپایگانی، علی، فِرَق و مذاهب کلامی، مرکز جهانی علوم اسلامی، اول، ۱۳۷۷ ش، ص۳۱۷.</ref>  
نصیریه که عنوان علوی تقریباً مساوی با آن می‌باشد، یکی از فرقه‌های غلات شمرده شده که تاریخ پیدایش آن‌ها را قرن پنجم هجری دانسته و به آنان انصاریه نیز گفته می‌شود.<ref>ربانی گلپایگانی، علی، فِرَق و مذاهب کلامی، مرکز جهانی علوم اسلامی، اول، ۱۳۷۷ ش، ص۳۱۷.</ref>  


در مورد مؤسس و تاریخ و محل پیدایش این فرقه اختلاف نظر وجود دارد. برخی گفته‌اند که این فرقه پیرو محمد بن نصیر نمیری است که امام علی النقی(ع) را «رب» و خودش را رسول از طرف آن حضرت پنداشته است.<ref>مرکز المصطفی، حیات محمد بن یعقوب کلینی (ره)، ص۸۹، و مشکور، محمدجواد، فرهنگ فرق اسلامی، آستان قدس رضوی، ۱۳۶۸ ش، ص۴۴۲.</ref> عده‌ای دیگری معتقدند که ابن نصیر وکیل امام یازدهم بوده است<ref>دهخدا، لغت‌نامه، ماده نصیریه.</ref> و پیرو او به نمیریه معروف می‌باشد.<ref>معروف الحسینی، هاشم، شیعه در برابر معتزله و اشاعره، مترجم سیدمحمد صادق عبارف، آستان قدس رضوی، سوم، ۱۳۷۹ ش، ص۸۰.</ref> و به نظر برخی دیگر فرقه نصیریه احتمالاً از بغداد سرچشمه گرفته و مؤسس واقعی آن شخصی بنام خصیبی بوده که در دوران زمامداران آل بویه ابتدا در کرخ، حومه شیعه‌نشین بغداد به کار اشتغال داشته، لکن بعد از آن زندگی خانه به دوشی را اختیار نموده، و تعالیم خود را در موصل و حلب ترویج داده است. او در سال۳۴۶ق یا ۳۸۵ق در گذشته است. اعتقادات او توسط نوه‌اش طبرانی و شاگردان نوه‌اش در سال ۴۳۳ق به لاذیقه در کرانه شمالی سوریه در مناطق سلسله جبال مرزی و دشت کیلیکیه منتشر گردیده و عده‌ای را به آیین نصیر درآوردند.<ref>براند کاول، هیلن، تشیع، بی‌نا، بی‌تا، ص۴۲۳.</ref> در عصر حاضر فرقه نصیریه در سوریه (جبل انصاریه/جبل النصیریه) و در دشت کیلیکیه ترکیه و در اطراف ادنه و طرسوس و نیز در لبنان و جندالاردن شام و به خصوص در شهر طبریه ساکن هستند.<ref>همان، و فرهنگ فرق اسلامی، ص۴۴۳.</ref>
در مورد مؤسس و تاریخ و محل پیدایش این فرقه اختلاف نظر وجود دارد. برخی گفته‌اند که این فرقه پیرو محمد بن نصیر نمیری است که امام هادی(ع) را «رب» و خودش را رسول و از طرف آن حضرت پنداشته است.<ref>مرکز المصطفی، حیات محمد بن یعقوب کلینی (ره)، ص۸۹، و مشکور، محمدجواد، فرهنگ فرق اسلامی، آستان قدس رضوی، ۱۳۶۸ ش، ص۴۴۲.</ref> عده‌ی دیگری معتقدند که ابن‌نصیر وکیل امام یازدهم بوده است<ref>دهخدا، لغت‌نامه، ماده نصیریه.</ref> و پیرو او به نمیریه معروف می‌باشد.<ref>معروف الحسینی، هاشم، شیعه در برابر معتزله و اشاعره، مترجم سیدمحمد صادق عبارف، آستان قدس رضوی، سوم، ۱۳۷۹ ش، ص۸۰.</ref>  
 
برخی دیگر معتقدند فرقه نصیریه احتمالاً از بغداد سرچشمه گرفته و مؤسس واقعی آن شخصی به نام خصیبی بوده است. او در سال۳۴۶ق یا ۳۸۵ق در گذشته است. اعتقادات او توسط نوه‌اش طبرانی و شاگردان نوه‌اش در سال ۴۳۳ق به لاذقیه در سوریه امروزی منتشر گردید و عده‌ای را به آیین نصیر درآوردند.<ref>براند کاول، هیلن، تشیع، بی‌نا، بی‌تا، ص۴۲۳.</ref>  
 
در دوران معاصر فرقه نصیریه در سوریه، ترکیه، لبنان و فلسطین اشغالی ساکن هستند.<ref>همان، و فرهنگ فرق اسلامی، ص۴۴۳.</ref>


== اهل حق ==
== اهل حق ==
۱۱٬۸۷۷

ویرایش