automoderated، ناظمان (CommentStreams)، trustworthy
۱۶٬۰۱۱
ویرایش
اسقاط حد با توبه: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
A.rezapour (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
A.rezapour (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۴: | خط ۴: | ||
{{پایان سوال}} | {{پایان سوال}} | ||
{{پاسخ}} | {{پاسخ}} | ||
بنا بر نظر مشهور فقهای شیعه، توبه موجب سقوط مجازات‌های حدی می‌گردد. شیخ طوسی در المبسوط مقرر می‌دارد: هر کس حدی از حدود الهی مانند شرب خمر یا زنا یا سرقت به جز حد محاربین، بر او واجب شود و قبل از قیام بینه، توبه کند، آن حد به واسطه توبه ساقط می‌شود.<ref>طوسی، محمد بن حسن، الخلاف، قم، مؤسسه نشر اسلامی، چاپ اول، ۱۴۱۶ق، ص۴۸۲</ref> | بنا بر نظر مشهور فقهای شیعه، [[توبه]] موجب سقوط مجازات‌های حدی می‌گردد. [[شیخ طوسی]] در المبسوط مقرر می‌دارد: هر کس حدی از حدود الهی مانند شرب خمر یا زنا یا سرقت به جز حد محاربین، بر او واجب شود و قبل از قیام بینه، توبه کند، آن حد به واسطه توبه ساقط می‌شود.<ref>طوسی، محمد بن حسن، الخلاف، قم، مؤسسه نشر اسلامی، چاپ اول، ۱۴۱۶ق، ص۴۸۲</ref> | ||
== مهمترین دلایل مشهور فقها بر این مطلب عبارت است از | == ادله اسقاط حد با توبه == | ||
۱. آیه ۱۱۹ سوره نحل: «ثُمَّ إِنَّ رَبَّکَ لِلَّذِینَ عَمِلُواْ السُّوءَ بِجَهَالَه ثُمَّ تَابُواْ مِن بَعْدِ ذَلِکَ وَأَصْلَحُواْ إِنَّ رَبَّکَ مِن بَعْدِهَا لَغَفُورٌ رَّحِیمٌ؛ پروردگار تو نسبت به کسانی که به نادانی مرتکب گناه شده، سپس توبه کرده و به صلاح آمده‌اند البته پروردگارت پس از آن آمرزنده مهربان است». | مهمترین دلایل مشهور فقها بر این مطلب عبارت است از | ||
۱. آیه ۱۱۹ [[سوره نحل]]: «ثُمَّ إِنَّ رَبَّکَ لِلَّذِینَ عَمِلُواْ السُّوءَ بِجَهَالَه ثُمَّ تَابُواْ مِن بَعْدِ ذَلِکَ وَأَصْلَحُواْ إِنَّ رَبَّکَ مِن بَعْدِهَا لَغَفُورٌ رَّحِیمٌ؛ پروردگار تو نسبت به کسانی که به نادانی مرتکب گناه شده، سپس توبه کرده و به صلاح آمده‌اند البته پروردگارت پس از آن آمرزنده مهربان است». | |||
۲. | ۲. | ||
۲. آیه ۳۹ سوره مائده: {{قرآن|فَمَن تَابَ مِن بَعْدِ ظُلْمِهِ وَأَصْلَحَ فَإِنَّ اللّهَ یتُوبُ عَلَیهِ إِنَّ اللّهَ غَفُورٌ رَّحِیمٌ}}؛ «پس هر که بعد از ستم کردنش توبه کند و به صلاح آید، خدا توبه او را می‌پذیرد که خدا آمرزنده مهربان است». | ۲. آیه ۳۹ سوره مائده: {{قرآن|فَمَن تَابَ مِن بَعْدِ ظُلْمِهِ وَأَصْلَحَ فَإِنَّ اللّهَ یتُوبُ عَلَیهِ إِنَّ اللّهَ غَفُورٌ رَّحِیمٌ}}؛ «پس هر که بعد از ستم کردنش توبه کند و به صلاح آید، خدا توبه او را می‌پذیرد که خدا آمرزنده مهربان است». | ||
۳. آیه ۱۶ سوره نساء: {{قرآن|وَاللَّذَانَ یأْتِیانِهَا مِنکُمْ فَآذُوهُمَا فَإِن تَابَا وَأَصْلَحَا فَأَعْرِضُواْ عَنْهُمَا إِنَّ اللّهَ کَانَ تَوَّابًا رَّحِیمًا}}؛ «و از میان شما آن دو تن را که مرتکب زشتکاری می‌شوند، آزارشان دهید، پس اگر توبه کردند و درستکار شدند، از آنان صرف‌نظر کنید؛ زیرا خداوند توبه‌پذیر مهربان است». | ۳. آیه ۱۶ [[سوره نساء]]: {{قرآن|وَاللَّذَانَ یأْتِیانِهَا مِنکُمْ فَآذُوهُمَا فَإِن تَابَا وَأَصْلَحَا فَأَعْرِضُواْ عَنْهُمَا إِنَّ اللّهَ کَانَ تَوَّابًا رَّحِیمًا}}؛ «و از میان شما آن دو تن را که مرتکب زشتکاری می‌شوند، آزارشان دهید، پس اگر توبه کردند و درستکار شدند، از آنان صرف‌نظر کنید؛ زیرا خداوند توبه‌پذیر مهربان است». | ||
۴. روایت مشهور «التائب من الذنب کمن لا ذنب له».<ref>ابن ماجه، محمد بن یزید، سنن ابن ماجه، تحقیق: عبدالباقی، محمد فؤاد، بیروت، دارالفکر، بی تاج۳، ص۵۸۲</ref> براساس این حدیث، شخص تائب مانند کسی می‌ماند که گناهی انجام نداده است، بنابراین، کسی که گناهی ندارد، حدی نیز بر او اجرا نخواهد شد. | ۴. روایت مشهور «التائب من الذنب کمن لا ذنب له».<ref>ابن ماجه، محمد بن یزید، سنن ابن ماجه، تحقیق: عبدالباقی، محمد فؤاد، بیروت، دارالفکر، بی تاج۳، ص۵۸۲</ref> براساس این حدیث، شخص تائب مانند کسی می‌ماند که گناهی انجام نداده است، بنابراین، کسی که گناهی ندارد، حدی نیز بر او اجرا نخواهد شد. | ||
| خط ۱۸: | خط ۲۰: | ||
== توبه از نظر مقررات حقوقی == | == توبه از نظر مقررات حقوقی == | ||
از نظر حقوقی نیز، در جرائم موجب حد (به استثناء حد قذف و حد محاربه)، هرگاه متهم قبل از اثبات جرم توبه کند و ندامت و اصلاح او برای قاضی محرز شود حد از او ساقط می‌شود. | از نظر حقوقی نیز، در جرائم موجب حد (به استثناء حد [[قذف]] و حد [[محاربه]])، هرگاه متهم قبل از اثبات جرم توبه کند و ندامت و اصلاح او برای قاضی محرز شود حد از او ساقط می‌شود. | ||
همچنین اگر جرائم موجب حد (به استثنای حد قذف و حد محاربه)، با اقرار ثابت شده باشد در صورت توبه پس از اثبات جرم، دادگاه می‌تواند عفو مجرم را به وسیله رئیس قوه قضاییه از مقام رهبری درخواست نماید. | همچنین اگر جرائم موجب حد (به استثنای حد قذف و حد محاربه)، با اقرار ثابت شده باشد در صورت توبه پس از اثبات جرم، دادگاه می‌تواند عفو مجرم را به وسیله رئیس قوه قضاییه از مقام رهبری درخواست نماید. | ||
| خط ۲۵: | خط ۲۷: | ||
قانون جدید مجازات اسلامی، به این استنباط، صراحت و عینیت بخشیده و در ماده ۱۱۳ مقرر می‌دارد: «در جرایم موجب حد به استثنای قذف و محاربه، هر گاه متهم قبل از اثبات جرم توبه کند و ندامت و اصلاح او برای قاضی محرز شود، حد از او ساقط می‌شود. همچنین اگر جرایم فوق با اقرار ثابت شده باشد، در صورت توبه مرتکب پس از اثبات جرم، دادگاه می‌تواند عفو مجرم را به‌وسیله رئیس قوه قضاییه از مقام رهبری درخواست کند. تبصره: توبه محارب قبل از دستگیری موجب سقوط حد خواهد بود». | قانون جدید مجازات اسلامی، به این استنباط، صراحت و عینیت بخشیده و در ماده ۱۱۳ مقرر می‌دارد: «در جرایم موجب حد به استثنای قذف و محاربه، هر گاه متهم قبل از اثبات جرم توبه کند و ندامت و اصلاح او برای قاضی محرز شود، حد از او ساقط می‌شود. همچنین اگر جرایم فوق با اقرار ثابت شده باشد، در صورت توبه مرتکب پس از اثبات جرم، دادگاه می‌تواند عفو مجرم را به‌وسیله رئیس قوه قضاییه از مقام رهبری درخواست کند. تبصره: توبه محارب قبل از دستگیری موجب سقوط حد خواهد بود». | ||
<span></span> | |||
{{مطالعه بیشتر}} | {{مطالعه بیشتر}} | ||
== | == مطالعه بیشتر == | ||
توبه و نقش آن در سقوط مجازات از دیدگاه حقوق جزای اسلامی؛ مجله دیدگاه‌های حقوق قضایی؛ نویسنده: مرعشی شوشتری، سید محمد حسن؛ پاییز ۱۳۷۵ - شماره ۳ | توبه و نقش آن در سقوط مجازات از دیدگاه حقوق جزای اسلامی؛ مجله دیدگاه‌های حقوق قضایی؛ نویسنده: مرعشی شوشتری، سید محمد حسن؛ پاییز ۱۳۷۵ - شماره ۳ | ||
| خط ۳۸: | خط ۴۱: | ||
سقوط مجازات در حقوق کیفری اسلام، دکتر عباس شیری، انتشارات جهاد دانشگاهی. | سقوط مجازات در حقوق کیفری اسلام، دکتر عباس شیری، انتشارات جهاد دانشگاهی. | ||
<span></span> | |||
== منابع == | == منابع == | ||