۱۱٬۸۸۰
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۱۷: | خط ۱۷: | ||
توسل در لغت به معنای تقرب جستن یا چیزی که باعث تقرب به دیگری از روی علاقه و رغبت است، میباشد<ref>ابن منظور، لسان العرب، دار احیاءالتراث العربی، ج ۱۵، ص ۳۰۱.</ref> و در اصطلاح، «موجود گران مایه ای را جهت رسیدن به اهداف و نیل به مقامِ قرب الهی بین خود و خدا، وسیله قرار دادن»<ref>حسینی نسب، سیدرضا، شیعه پاسخ میدهد، نشر مشعر، چاپ دوم، ص ۱۴۳.</ref> را توسل مینامند. | توسل در لغت به معنای تقرب جستن یا چیزی که باعث تقرب به دیگری از روی علاقه و رغبت است، میباشد<ref>ابن منظور، لسان العرب، دار احیاءالتراث العربی، ج ۱۵، ص ۳۰۱.</ref> و در اصطلاح، «موجود گران مایه ای را جهت رسیدن به اهداف و نیل به مقامِ قرب الهی بین خود و خدا، وسیله قرار دادن»<ref>حسینی نسب، سیدرضا، شیعه پاسخ میدهد، نشر مشعر، چاپ دوم، ص ۱۴۳.</ref> را توسل مینامند. | ||
===توسل در قرآن=== | ===توسل در قرآن و روایات=== | ||
قرآن کریم می فرماید: | قرآن کریم می فرماید: | ||
خط ۳۲: | خط ۳۲: | ||
از مفهوم دو آیه فوق چنین استفاده میشود که انبیاء و اولیای حق، میتوانند میان خدا و بندگان گناه کار، واسطه شوند و به خاطر آنها، خداوند از معصیت و عصیان انسانها بگذرد و آنان را مورد عفو خویش قراردهد. | از مفهوم دو آیه فوق چنین استفاده میشود که انبیاء و اولیای حق، میتوانند میان خدا و بندگان گناه کار، واسطه شوند و به خاطر آنها، خداوند از معصیت و عصیان انسانها بگذرد و آنان را مورد عفو خویش قراردهد. | ||
از روایات متعددی که از طرق [[شیعه]] و [[اهل سنت]] دراین زمینه وارد شده نیز به خوبی استفاده میشود که توسل به معنای مذکور، هیچ گونه اشکالی ندارد، بلکه این کار از جملهٔ کارهای خوب به حساب میآید، تعداد این روایات بسیار زیاد است و در کتابهای متعددی نقل شده است. | از روایات متعددی که از طرق [[شیعه]] و [[اهل سنت]] دراین زمینه وارد شده نیز به خوبی استفاده میشود که توسل به معنای مذکور، هیچ گونه اشکالی ندارد، بلکه این کار از جملهٔ کارهای خوب به حساب میآید، تعداد این روایات بسیار زیاد است و در کتابهای متعددی نقل شده است. | ||
خط ۳۸: | خط ۳۷: | ||
در منابع روایی شیعه موضوع توسل به قدری واضح و روشن است که نیاز به نقل حدیث ندارد و لذا به عنوان نمونه فقط به ذکر چند روایت که در کتابهای معروف اهل تسنن نقل شده، اشاره میکنیم: | در منابع روایی شیعه موضوع توسل به قدری واضح و روشن است که نیاز به نقل حدیث ندارد و لذا به عنوان نمونه فقط به ذکر چند روایت که در کتابهای معروف اهل تسنن نقل شده، اشاره میکنیم: | ||
* احمد بن حنبل در مُسند خود از عثمان بن حنیف، چنین روایت میکند: | *احمد بن حنبل در مُسند خود از عثمان بن حنیف، چنین روایت میکند: | ||
«مردی نابینا نزد پیامبر گرامی آمد و گفت: از خدا بخواه تا مرا عافیت بخشد، پیامبر فرمود: اگر میخواهی [[دعا]] نمایم و اگر مایل هستی به تأخیر میاندازم و این بهتر میباشد. مرد نابینا عرض کرد: دعا بفرما. پیامبر گرامی او را فرمان داد تا وضو بگیرد و در وضوی خود دقت نماید و دو رکعت [[نماز]] بگذارد و این چنین دعا کند: پروردگارا! من از تو درخواست میکنم و به وسیله محمد، پیامبر رحمت به تو روی میآورم ای محمد من در مورد نیازم به وسیله تو به پروردگار خویش متوجه میشوم تا حاجتم را برآورده فرمایی، خدایا او را شفیع من گردان».<ref>آلوسی، شهاب الدین، سید المحمود روح المعانی، بیروت، انتشارات دار احیاء التراث العربی، ج ۶، ص ۱۲۵.</ref> | «مردی نابینا نزد پیامبر گرامی آمد و گفت: از خدا بخواه تا مرا عافیت بخشد، پیامبر فرمود: اگر میخواهی [[دعا]] نمایم و اگر مایل هستی به تأخیر میاندازم و این بهتر میباشد. مرد نابینا عرض کرد: دعا بفرما. پیامبر گرامی او را فرمان داد تا وضو بگیرد و در وضوی خود دقت نماید و دو رکعت [[نماز]] بگذارد و این چنین دعا کند: پروردگارا! من از تو درخواست میکنم و به وسیله محمد، پیامبر رحمت به تو روی میآورم ای محمد من در مورد نیازم به وسیله تو به پروردگار خویش متوجه میشوم تا حاجتم را برآورده فرمایی، خدایا او را شفیع من گردان».<ref>آلوسی، شهاب الدین، سید المحمود روح المعانی، بیروت، انتشارات دار احیاء التراث العربی، ج ۶، ص ۱۲۵.</ref> | ||
از این روایت به خوبی استفاده میشود که توسل به پیامبر گرامی(ص) به منظور برآورده شدن نیاز، به وسیله آن حضرت جایز است، بلکه رسول خدا آن مردِ نابینا را فرمان داد تا آن گونه دعا کند، و با وسیله قرار دادن پیامبر(ص) بین خود و خدا، از پروردگار درخواست نماید و این معنا همان توسل به اولیای الهی و عزیزان درگاه خداوند است.<ref>حسینی نسب، سیدرضا، شیعه پاسخ میدهد، نشر مشعر، چاپ دوم، ص ۱۴۷.</ref> و مدد گرفتن و شفاعت خواستن در پیشگاه خداوند از پیامبر(ص) و از مقام و شخصیت او، هم پیش از خلقت او مجاز بوده است و هم بعد از تولد و هم بعد از رحلتش و همچنین است توسل جستن نسبت به [[اهل بیت]] پیامبر(ص): | از این روایت به خوبی استفاده میشود که توسل به پیامبر گرامی(ص) به منظور برآورده شدن نیاز، به وسیله آن حضرت جایز است، بلکه رسول خدا آن مردِ نابینا را فرمان داد تا آن گونه دعا کند، و با وسیله قرار دادن پیامبر(ص) بین خود و خدا، از پروردگار درخواست نماید و این معنا همان توسل به اولیای الهی و عزیزان درگاه خداوند است.<ref>حسینی نسب، سیدرضا، شیعه پاسخ میدهد، نشر مشعر، چاپ دوم، ص ۱۴۷.</ref> و مدد گرفتن و شفاعت خواستن در پیشگاه خداوند از پیامبر(ص) و از مقام و شخصیت او، هم پیش از خلقت او مجاز بوده است و هم بعد از تولد و هم بعد از رحلتش و همچنین است توسل جستن نسبت به [[اهل بیت]] پیامبر(ص): | ||
: آل النبی، ذریتی و هم الیه وسیلتی ارجو بهم اعطی غداً بیدالیمین صحیفتی<ref>السمهودی، نورالدین، دار احیاءالتراث العربی، بیروت، مجلد دوم (ج ۳ و ۴)، ص ۱۳۷۱.</ref> | |||
:آل النبی، ذریتی و هم الیه وسیلتی ارجو بهم اعطی غداً بیدالیمین صحیفتی<ref>السمهودی، نورالدین، دار احیاءالتراث العربی، بیروت، مجلد دوم (ج ۳ و ۴)، ص ۱۳۷۱.</ref> | |||
خاندان پیامبر وسیلهٔ من هستند، آنها در پیشگاه او سبب تقرّب من میباشند. امیدوارم به سبب آنها فردای قیامت نامه عمل من به دست راست من سپرده شود. | خاندان پیامبر وسیلهٔ من هستند، آنها در پیشگاه او سبب تقرّب من میباشند. امیدوارم به سبب آنها فردای قیامت نامه عمل من به دست راست من سپرده شود. | ||
خط ۴۸: | خط ۴۹: | ||
بنابراین مانعی در توسل به پیشگاه خداوند به مقام پیامبر(ص) و اوصیا و اولیا الهی دیده نمیشود، و توسل جستن به هر امری و هر کسی که حقیقتاً در پیشگاه خدا مقامی داشته باشد مانعی ندارد. | بنابراین مانعی در توسل به پیشگاه خداوند به مقام پیامبر(ص) و اوصیا و اولیا الهی دیده نمیشود، و توسل جستن به هر امری و هر کسی که حقیقتاً در پیشگاه خدا مقامی داشته باشد مانعی ندارد. | ||
=== | ===توسل به غیر خدا=== | ||
[[شفاعت]] پیامبران و [[امامان]] و بندگان صالح خدا که طبق صریح قرآن باعث تقرّب به پروردگار میگردد، در مفهوم وسیع توسل داخل است و هم چنین پیروی از پیامبر(ص) و امام(ع) و گام نهادن در جای گام آنها، زیرا همه اینها موجب نزدیکی به ساحت قدسی پروردگار میباشد، حتی سوگند دادن خدا به مقام پیامبران و امامان(ع) و بندگان صالح و مؤمن خدا که نشانه علاقه به آنها و اهمیت دادن به مقام و مکتب آنان میباشد، جزء این مفهوم وسیع توسل میباشد.<ref>مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، انتشارات دارالکتب الاسلامیه، چاپ هفتم، ج ۴، ص ۳۶۵.</ref> | |||
سیره و روش مسلمین و علمای دینی بر این بوده و هست که به ائمه(ع) توسل کرده و میکنند.{{پایان پاسخ}} | |||
{{پایان پاسخ}} | |||
{{مطالعه بیشتر}} | {{مطالعه بیشتر}} | ||
==بیشتر == | ==بیشتر== | ||
۱- تفسیر نمونه، مکارم شیرازی، انتشارات دارالکتب الاسلامیه، ج ۴، ص ۳۶۳ و ج ۸، ص ۳۰۸ و ج ۷، ص ۴۵ و ج ۱۰، ص ۷۵ و ج ۲۱، ص ۴۵۳ و ج ۱۶، ص ۱۹۴. | ۱- تفسیر نمونه، مکارم شیرازی، انتشارات دارالکتب الاسلامیه، ج ۴، ص ۳۶۳ و ج ۸، ص ۳۰۸ و ج ۷، ص ۴۵ و ج ۱۰، ص ۷۵ و ج ۲۱، ص ۴۵۳ و ج ۱۶، ص ۱۹۴. | ||
خط ۷۶: | خط ۶۶: | ||
==جستارهای وابسته== | ==جستارهای وابسته== | ||
* [[فلسفه توسل]] | |||
*[[فلسفه توسل]] | |||
* [[توسل به غیر خداوند]] | * [[توسل به غیر خداوند]] | ||
* [[حقیقت شفاعت]] | *[[حقیقت شفاعت]] | ||
== منابع == | ==منابع== | ||
{{پانویس|۲}} | {{پانویس|۲}} | ||
خط ۱۰۱: | خط ۹۲: | ||
[[رده:توسل در قرآن]] | [[رده:توسل در قرآن]] | ||
[[رده:شرک]] | [[رده:شرک]] | ||
<references /> |