پرش به محتوا

ترتیب سوره‌های قرآن توسط صحابه: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۲: خط ۲:
{{شروع متن}}
{{شروع متن}}
{{سوال}}
{{سوال}}
آیا ترتیب سوره‌های قران توسط صحابه صورت گرفته است؟
آیا ترتیب سوره‌های قرآن توسط صحابه صورت گرفته است؟
{{پایان سوال}}
{{پایان سوال}}
{{پاسخ}}
{{پاسخ}}
ترتیب سوره‌ها
بسیاری از  مفسران و دانشمندان علوم قرآنی معتقدند، ترتیب سوره‌های قرآن به اجتهاد و رأی صحابه بوده است.


اکثر مفسران و دانشمندان علوم قرآنی معتقدند که ترتیب سوره‌های قرآن به اجتهاد و رأی صحابه بوده است.
علامه طباطبایی نویسنده تفسیر المیزان، معتقد است ترتیب سوره‌ها توسط صحابه بود؛ زیرا عثمان، سوره برائت را بعد از سوره انفال قرار داد.<ref name=":0" /> همچنین  مصحف‌های قرآن در ترتیب با یکدیگر، اختلاف و مغایرت داشته‌اند، چنان‌که روایت شده، مصحف حضرت علی(ع) بر اساس نزول بوده و نخستین سورهٔ آن سورهٔ علق و سپس سورهٔ مدثر و … بوده است.<ref name=":0">طباطبایی، محمد حسین، المیزان فی تفسیر القرآن، ص۱۲۳.</ref>


علامه طباطبایی می‌گوید:
جلال الدین سیوطی از مفسران و عالمان اهل‌سنت نیز ترتیب سوره‌های قرآن را به اجتهاد صحابه دانسته و می‌گوید: «عموم علما معتقدند که ترتیب سوره‌ها به اجتهاد صحابه است».<ref>الاتقان فی علوم القرآن، ص۱۳۵.</ref>


ترتیب سوره‌ها از ناحیهٔ صحابه بوده است، چون اولاً عثمان، سورهٔ برائت را بعد از سورهٔ انفال قرار داد و ثانیاً مصاحف در ترتیب با یکدیگر، اختلاف و مغایرت داشته‌اند، چنان‌که روایت شده، مصحف حضرت علی(ع) بر اساس نزول بوده و نخستین سورهٔ آن سورهٔ علق و سپس سورهٔ مدثر و… بوده است.<ref>ر. ک. سید محمد حسین طباطبایی، المیزان فی تفسیر القرآن، ص۱۲۳.</ref>
در مقابل برخی معتقدند ترتیب سوره‌های قرآن، توقیفی است و پیامبر اسلام از طریق وحی، سوره‌ها را مرتب نموده و در ادامه نیز سوره‌ها بر همین اساس مرتب شدند.<ref>جمعی از محققان، علوم القرآن عند المفسرون، ص۴۵۱–۴۶۰.</ref>


جلال الدین سیوطی نیز ترتیب سوره‌های قرآن را به اجتهاد صحابه می‌داند و می‌گوید:
آیت‌الله خویی از دانشمندان شیعه، ترتیب سوره‌ها را توقیفی دانسته و معتقد است اجتهادی بودن ترتیب آیات و سوره‌ها توسط صحابه، امری اشتباه است و با کتاب، سنت، اجماع و عقل مخالف است؛ زیرا عظمت قرآن، اهمیت دادن پیامبر به حفظ و جمع آن و تلاش مسلمانان به توصیه‌ها با اجتهادی بودن ترتیب آیات و سوره‌ها به دست صحابه منافات دارد.<ref>شیخ طوسی، التبیان فی تفسیر القرآن، ص۲۵۳–۲۵۷.</ref> قاضی ابوبکر باقلانی معتقد است مردم ترتیب آیات هر سوره به آنچه پیامبر فرموده بود، ثبت نمودند.
 
جمهور علما معتقدند که ترتیب سوره‌ها به اجتهاد صحابه است.<ref>ر. ک. الاتقان فی علوم القرآن، ص۱۳۵.</ref>
 
برخی نیز معتقدند که ترتیب سوره‌های قرآن توقیفی است و پیامبر اکرم با اشارهٔ جبرئیل سوره‌ها را مرّتب نموده و در ادامه نیز سوره‌ها بر همین اساس مرتب می‌شدند.<ref>ر. ک. جمعی از محققان، علوم القرآن عند المفسرون، ص۴۵۱–۴۶۰.</ref>
 
علامه خویی علاوه بر ترتیب آیات، ترتیب سوره‌ها را نیز توقیفی دانسته و معتقد است که اجتهادی بودن نسبت ترتیب آیات و سوره‌ها توسط صحابه، امری موهوم است و با کتاب، سنت، اجماع و عقل مخالف است؛ زیرا عظمت قرآن فی نفسه، اهتمام پیامبر گرامی به حفظ و جمع آن، تلاش و اهتمام مسلمانان به توصیه‌ها و تلاش‌های پیامبر اکرم و نیز کسب ثواب در جمع‌آوری قرآن در زمان آن حضرت، با اجتهادی بودن ترتیب آیات و سوره‌ها به دست صحابه منافات دارد.<ref>ر. ک. حسن بن علی طوسی، التبیان فی تفسیر القرآن، ص۲۵۳–۲۵۷.</ref>
 
قاضی ابوبکر باقلانی معتقد است: امت، ترتیب آیات هر سوره و مواضع آن را از ناحیهٔ پیامبر اکرم ثبت نموده است.
 
برخی نیز معتقدند که ترتیب آیات در سوره‌ها به دستور پیامبر اکرم بوده است و چون حضرت به ثبت «بسمله» در سورهٔ برائت فرمان نداد، این سوره بدون «بسمله» رها گردید.<ref>ر. ک. الاتقان فی علوم القرآن، ص۱۹۱–۱۹۲.</ref>
{{پایان پاسخ}}


== منابع ==
== منابع ==
۱۱٬۹۱۳

ویرایش