پرش به محتوا

جایگاه امامت در اندیشه شیعه: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
ویرایش
جز (ویرایش اولیه)
جز (ویرایش)
خط ۱۰: خط ۱۰:
{{پایان سوال}}
{{پایان سوال}}
{{پاسخ}}
{{پاسخ}}
پرسش از منزلت و اهمیت امامت در اندیشه کلامی شیعه، ازمباحث مهمی است که مورد تصریح و تدوین قرار گرفته است و در روایات نیز به صورت‌های گوناگونی به میان آمده است.}}<ref>امامت پژوهی، به کوشش جمعی از نویسندگان، نشر دانشگاه علوم اسلامی رضوی، ۱۳۸۱ش.</ref> قبل از بیان اهمیت امامت از منظر شیعه، لازم است تعریف آن را از نظر متکلمان شیعه ارائه داد، تا بنابر نوع دید و نگرش شیعه، به بحث امامت، به اهمیت آن بهتر پی برد و به آنها اشاره کرد. از مجموع تعریف‌های گوناگونی که متکلمان شیعه از امامت کرده‌اند، به مولفه‌های زیر می‌رسیم:
امامت در اندیشه شیعی به معنی جانشینی و سرپرستی امت اسلامی بعد از رحلت پیامبر، یک مقام الهی است که از طرف خداوند تعیین می شود. اطاعت و فرمانبرداری از امام به منزله اطاعت از خدا و رسول اوست که تنها راه هدایت و رسیدن به خداست. در احادیث شیعه شناخت امام به منزله شناخت خداوند بوده که واسطه فیض الهی بین مخلوقات و آفریدگار است و امام به عنوان حامی و حافظ دین خدا و عامل بقای اسلام قلمداد می شود.


الف) جانشینی پیامبر گرامی اسلام(ص)؛ امام کسی است که پس از پیامبر اسلام(ص) بر مسند او می‌نشیند.
===جایگاه امامت===
 
* امام، جانشین رسول خدا(ص).
ب) ولایت و سرپرستی همه مکلفان؛ که شامل ولایت در امور دینی و دنیوی آنهاست<ref>همان، ص۴۹.</ref> و این به معنای ریاست عامّه بر امت است و مراد این است که امامت، عالی‌ترین منصب در جامعه دینی پس از پیامبر گرامی اسلام(ص) است.
* امام، ولی و سرپرست امت اسلام، دارای مقام امامت و ولایت در امور دینی و دنیوی امت<ref>همان، ص۴۹.</ref> و این به معنای ریاست عامه بر امت و عالی‌ترین منصب در جامعه دینی پس از پیامبر(ص).
 
* اطاعت و فرمانبرداری از امام واجب است به این دلیل که اطاعت از امام، اطاعت و فرمانپذیری از خدا و پیامبر اوست در حد اطاعت از فرمان پیامبر اکرم(ص) وجوب دارد.<ref>همان، ص۵۱.</ref>
ج) واجب الاطاعه بودن؛ امام، جانشین پیامبر اکرم(ص) و ولی امّت است، به گونه ای که اطاعت از فرمان او در حدّ اطاعت از فرمان پیامبر اکرم(ص) وجوب دارد. امام، صرفاً یک راهنما و هدایتگر نیست که امت در قبال وی هیچ وظیفه ای نداشته باشد؛ بلکه امت، هم در امور دین و هم در امور دنیا باید از وی اطاعت کند.<ref>همان، ص۵۱.</ref>
 
متکلمان شیعه، با ذکر سه قید، نیابت از پیامبر اکرم(ص)، ریاست عامّه و ریاست الهیّه یا ریاست دینی، سعی کرده‌اند تفاوت حکومت‌های غیر دینی ملوک و پادشاهان را با ولایت ائمه نشان دهند. اکنون مختصراً به ذکر اهمیت امامت در اندیشه شیعی می‌پردازیم.


===تفاوت امامت با حکومت پادشاهان===
۱. اطاعت امام، در ردیف اطاعت خدا و پیامبر اکرم(ص) است. چنان‌که قرآن اطاعت از {{قرآن|اولوالامر،<ref>نساء / ۵۹.</ref> (فرمانروایان) را چنین قلمداد کرده است.}}<ref>امامت پژوهی، ص۹۲.</ref> پیغمبر اکرم(ص) نیز تعداد ایشان را با ذکر نام، در روایاتی، ذکر فرموده، و آنان را از فرزندان و نسل خود دانسته است.
۱. اطاعت امام، در ردیف اطاعت خدا و پیامبر اکرم(ص) است. چنان‌که قرآن اطاعت از {{قرآن|اولوالامر،<ref>نساء / ۵۹.</ref> (فرمانروایان) را چنین قلمداد کرده است.}}<ref>امامت پژوهی، ص۹۲.</ref> پیغمبر اکرم(ص) نیز تعداد ایشان را با ذکر نام، در روایاتی، ذکر فرموده، و آنان را از فرزندان و نسل خود دانسته است.


۷٬۲۳۰

ویرایش