automoderated
۶٬۳۴۱
ویرایش
چله‌نشینی: تفاوت میان نسخه‌ها
شناسه و ویرایش نهایی.
جز (ویرایش به‌وسیلهٔ ابرابزار:) |
(شناسه و ویرایش نهایی.) |
||
| خط ۱۳: | خط ۱۳: | ||
چله‌نشینی مراسم خاصی است که در آن [[ساخت گنبد و ضریح طلا برای امامان شیعه(ع)|سالکان]] برای [[تهذیب نفس]]، به مدت چهل شبانه‌روز در مکانی خاص خلوت کرده و [[ریاضت]] می‌کشند. به گفته [[عارف|عارفان]] و [[صوفیه]]، این مراسم دارای شرایط و دستوراتی مانند کم‌گویی و کم‌خوری است، که همه آنها باید زیر نظر استادی کامل انجام شود. حکمت این مراسم، برداشته شدن موانع برای [[شهود|شهودِ]] باطنیِ جمال حق دانسته شده است. | چله‌نشینی مراسم خاصی است که در آن [[ساخت گنبد و ضریح طلا برای امامان شیعه(ع)|سالکان]] برای [[تهذیب نفس]]، به مدت چهل شبانه‌روز در مکانی خاص خلوت کرده و [[ریاضت]] می‌کشند. به گفته [[عارف|عارفان]] و [[صوفیه]]، این مراسم دارای شرایط و دستوراتی مانند کم‌گویی و کم‌خوری است، که همه آنها باید زیر نظر استادی کامل انجام شود. حکمت این مراسم، برداشته شدن موانع برای [[شهود|شهودِ]] باطنیِ جمال حق دانسته شده است. | ||
برخی از عالمان و عارفان مانند [[شمس تبریزی]] و | برخی از عالمان و عارفان مانند [[شمس تبریزی]] و [[مولوی]]، با چله‌نشینی مخالفت کرده‌اند. مخالفانِ چله‌نشینی، آن را نوعی از [[رهبانیت]] دانسته‌اند که در آن انسان از [[اجتماع]] بشری غافل شده و به جای اصلاح خود و دیگران، تنها به نجات خود می‌اندیشد. | ||
== مفهوم‌شناسی == | ==مفهوم‌شناسی== | ||
چله‌نشینی مراسم خاصی است که [[سالک|سالکان]] برای [[تهذیب نفس]]، به مدت چهل شبانه‌روز در مکانی خاص خلوت کرده و [[ریاضت]] می‌کشند. | چله‌نشینی مراسم خاصی است که [[سالک|سالکان]] برای [[تهذیب نفس]]، به مدت چهل شبانه‌روز در مکانی خاص خلوت کرده و [[ریاضت]] می‌کشند. | ||
=== علت نامگذاری === | ===علت نامگذاری=== | ||
انتخاب عدد چهل توسط [[عارف|عارفان]] و [[صوفیه]]، به دلیل روایاتی است که از ویژگی‌ها و فواید عدد چهل سخن گفته‌اند. عارفان و صوفیه با استناد به احادیث، عدد چهل را دارای فوایدی | انتخاب عدد چهل توسط [[عارف|عارفان]] و [[صوفیه]]، به دلیل روایاتی است که از ویژگی‌ها و فواید عدد چهل سخن گفته‌اند. عارفان و صوفیه با استناد به احادیث، عدد چهل را دارای فوایدی برای به کمال رسیدن موجودات دانسته‌اند. | ||
موارد دیگری نیز در کتاب‌های اسلامی و تاریخی وجود دارد که صوفیه در انتخاب این عدد به آنها استناد | موارد دیگری نیز در کتاب‌های اسلامی و تاریخی وجود دارد که صوفیه در انتخاب این عدد به آنها استناد کرده‌اند؛ مانند اینکه انسان در مراحل [[آفرینش]] خود، به مدت چهل روز به صورت نطفه، چهل روز به شکل علقه و چهل روز به صورت مضغه در می‌آید، تا به حد کمال خود برسد، یا مانند اینکه [[حضرت داود(ع)]] پس از [[ترک اولی]]، چهل شبانه روز [[سجده]] کرد تا به [[آمرزش]] رسید. سر گذشت [[حضرت موسی(ع)]] و میقات شبانه‌روزی او به مدت چهل روز نیز نمونه‌ای دیگر است. | ||
== حکمت == | ==حکمت== | ||
به گفته شهاب‌الدین | به گفته [[شهاب‌الدین سهروردی]]، [[فلسفه اسلامی|فیلسوف]] شیعه، سالک در چله‌نشینی به سبب [[اخلاص]]ِ عمل برای خدا، در هر روز یک حجاب (مانع برای رسیدن به [[شهود]]) را برمی‌دارد؛ تا اینکه در روز چهلم همه حجاب‌ها از میان برود و انوار حق در او تجلی یافته و به مشاهده باطنیِ جمال حق برسد. | ||
==شرایط== | |||
عز الدین نسفی، از عارفان سده هفتم قمری، برای چله‌نشینی ۱۲ شرط بیان کرده است. او همه این شرایط را مشروط به تلقین و ارشاد استاد راه یافته و کامل دانسته است. به باور او چله‌نشینی به صورت خودسرانه قابل اجرا نیست. شرایطی که وی ذکر کرده چنین است: | |||
*انتخاب زمان و مکان مناسب؛ | *انتخاب زمان و مکان مناسب؛ | ||
* تجدید ایمان در هر ساعت؛ | *تجدید [[ایمان]] در هر ساعت؛ | ||
* تجدید توبه در هر ساعت؛ | *تجدید [[توبه]] در هر ساعت؛ | ||
* طهارت و وضوی دائم؛ | *[[طهارت]] و [[وضو|وضوی]] دائم؛ | ||
* گذاردن حق الناس و حق | *گذاردن [[حق الناس]] و [[حق اللّه]]؛ | ||
* مداومت بر | *مداومت بر [[روزه]]؛ | ||
* کم خوری؛ | *کم خوری؛ | ||
* خوردن | *خوردن [[مال حلال]]؛ | ||
* | *کم‌گویی؛ | ||
* | *کم‌خوابی؛ | ||
* شناخت خواطر مثل خواطر رحمانی، فلکی، نفسانی و شیطانی؛ | *شناخت خواطر مثل خواطر رحمانی، فلکی، نفسانی و شیطانی؛ | ||
* ذکر همیشگی و پیاپی.<ref>مصاحب، غلام حسین، دائره المعارف فارسی؛ تهران: امیر کبیر، ۱۳۸۳، جلد دوم، بخش اول.</ref> | *ذکر همیشگی و پیاپی.<ref>مصاحب، غلام حسین، دائره المعارف فارسی؛ تهران: امیر کبیر، ۱۳۸۳، جلد دوم، بخش اول.</ref> | ||
== مخالفت با چله نشینی == | ==مخالفت با چله نشینی== | ||
شماری از عالمان و عارفان، با این | شماری از عالمان و عارفان، با این چله‌نشینی مخالفت کرده‌اند. به باور آنها، معارف اسلامی مخالف این است که انسان از [[اجتماع]] بشری غافل شده و به جای اصلاح خود و دیگران، تنها به نجات خود بیاندیشد.. به گفته آنها، [[قرآن]] این شکل از [[ریاضت]] را قبول نداشته<ref>طبرسی، مجمع البیان؛ ذیل آیه ۲۷ سوره حدید.</ref> و در روایات نیز از [[رهبانیت]] در [[اسلام]] نهی شده است.<ref>طبرسی، مجمع البیان؛ ذیل آیه ۲۷ سوره حدید.</ref> | ||
شمس تبریزی و | [[شمس تبریزی]] و [[مولوی]]، هر چند در ابتدای [[سیر و سلوک]] خود به چله نشینی پرداخته‌اند؛ اما در اواخر با این کار مخالفت کرده‌اند.<ref>به نقل از دائره المعارف فارسی.</ref> | ||
== منابع == | ==منابع== | ||
{{پانویس}} | {{پانویس}} | ||
| خط ۶۳: | خط ۶۴: | ||
}} | }} | ||
{{پایان متن}} | {{پایان متن}} | ||
<references /> | |||