مراتب شرک به خداوند: تفاوت میان نسخه‌ها

اعتقاد به این که خداوند در اداره و تدبیر جهان هستی شریک دارد، مثلاً مشرکان عصر [[حضرت ابراهیم(ع)]] تنها به یک خالق اعتقاد داشتند، ولی به غلط می‌پنداشتند که ستاره، یا ماه، یا خورشید، ارباب و مدبر جهانند. قرآن در ردّ این پندار واهی می‌فرماید: «اگر در آسمان و زمین خدایانی جز «الله» بود نظام آن دو به تباهی می‌گرایید».<ref>انبیا/۲۲.</ref>

از پرستش کسی غیر از خداوند تعبیر به شرک در عبادت می‌شود. برخی از اقوام در مرحله پرستش، چوب، سنگ، فلز، حیوان، ستاره، خورشید، دریا، یا درخت را می‌پرستیدند.<ref>مطهری، مرتضی، معارف اسلامی در آثار شهید مطهری، معاونت اساتید، چاپ اول، ۱۳۷۶، ج۶، ص۹۷–۱۰۸، سبحانی، جعفر، منشور عقاید امامیه، اصل۲۸–۳۳.</ref> قرآن برای نفی این گونه پرستش‌ها به همه [[مسلمانان]] دستور می‌دهد، در هر روز چندین مرتبه به توحید در عبادت گواهی دهند و در [[نماز]] بگویند: {{قرآن|ایاک نعبد}} فقط تو را عبادت می‌کنیم.<ref>فاتحه/ ۵.</ref>

از بیان مراتب شرک بویژه شرک در ربوبیت، معلوم شد که هر نوع اندیشه ای که معتقد باشد در جهان و عالم هستی غیر از خدا موجودی اعم از انسان و غیر او می‌تواند مستقلاً و با تکیه بر قدرت خود و بدون اذن الهی کاری را اعم از کوچک و بزرگ انجام دهد، شرک است؛ و لذا در منطق قرآن و [[انبیای الهی]]، تأثیر و سببیت و نقش داشتن مخلوقات در نظام جهان، همه با اذن الهی است. قرآن می‌فرماید: «من (حضرت عیسی) از گِل چیزی به شکل پرنده می‌سازم، سپس در آن می‌دمم و به فرمان خدا پرنده می‌گردد، و به اذن خدا کور مادر زاد و مبتلایان به پیسی و برص را بهبودی می‌بخشم، و مردگان را به اذن خداوند زنده می‌کنم».<ref>آل عمران/ ۴۹.</ref> در آیه دیگر به طور کلی می‌فرماید: «هیچ رسول و پیامبری نمی‌توانست [[معجزه]] ای بیاورد، مگر به فرمان خدا».<ref>رعد/ ۳۸.</ref>

نتیجه این که شرک، عبارت است از شریک قرار دادن برای خداوند متعال، اعم از اعتقاد به شریک در ذات، خالقیت، ربوبیت و عبادت. بنابر این عقیده به تأثیر و نقش استقلالی غیر خداوند، در نظام عالم و تدبیر امور شرک است، ولی سببیت و انجام امری از امور عالم به وسیله مخلوقی از مخلوقات با اذن الهی هیچ گونه منافاتی با توحید ندارد.