۱٬۴۰۷
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۱: | خط ۱: | ||
{{شروع متن}} | {{شروع متن}} | ||
{{سوال}} | {{سوال}} | ||
خط ۵: | خط ۴: | ||
{{پایان سوال}} | {{پایان سوال}} | ||
{{پاسخ}} | {{پاسخ}} | ||
'''ذکر {{متن عربی|لَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ الْعَلِیِّ الْعَظِیمِ}}''' در منابع روایی و فقهی و نیز کلامی و اخلاقی بیان شده است. این روایت و یا ذکر اشاره به قدرت مطلق الهی در همه امور دارد. در روایات بسیاری سفارش به تکرار این ذکر در امور مختلف زدگی و در گرفتاریها و مشکلات شده است. | |||
==معنا و مفهوم حدیث== | ==معنا و مفهوم حدیث== | ||
واژه «حول» در لغت به معنای حرکت و جنبش و کلمه «قوّه» به مفهوم استطاعت و توانایی است؛ بنابراین معنای عبارت فوق چنین است: «هیچ حرکت و استطاعتی جز به مشیت خداوند بزرگ نیست.»<ref>ابن منظور، لسان العرب، بیروت، دار احیاء تراث العربی، ج۳، ص۴۰۳؛ و علی اکبر، دهخدا، لغت نامه، چاپ دانشگاه تهران، ج۶.</ref> | واژه «حول» در لغت به معنای حرکت و جنبش و کلمه «قوّه» به مفهوم استطاعت و توانایی است؛ بنابراین معنای عبارت فوق چنین است: «هیچ حرکت و استطاعتی جز به مشیت خداوند بزرگ نیست.»<ref>ابن منظور، لسان العرب، بیروت، دار احیاء تراث العربی، ج۳، ص۴۰۳؛ و علی اکبر، دهخدا، لغت نامه، چاپ دانشگاه تهران، ج۶.</ref> | ||
خط ۴۲: | خط ۴۳: | ||
شیبه هذیلی، از پیامبر(ص) خواست تا به او سخنی بیاموزد که در اثر آن به او فایده رسد و کار بر او آسان باشد، لذا پیامبر(ص) به او فرمود: «بعد از نماز صبح ده مرتبه بگو {{متن عربی|سُبحَانَ اللهِ العَظِیمِ وَ بِحَمدِهِ وَ لاَ حَولَ وَ لا قُوَّهَ إِلاَّ بِاللهِ العَلِیِّ العَظِیمِ}}، که در اثر آن خداوند تو را از نابینایی و جنون و جذام و پیری در امان میدارد.»<ref>وسایل الشیعه، ج۶ ص۴۷۵.</ref> | شیبه هذیلی، از پیامبر(ص) خواست تا به او سخنی بیاموزد که در اثر آن به او فایده رسد و کار بر او آسان باشد، لذا پیامبر(ص) به او فرمود: «بعد از نماز صبح ده مرتبه بگو {{متن عربی|سُبحَانَ اللهِ العَظِیمِ وَ بِحَمدِهِ وَ لاَ حَولَ وَ لا قُوَّهَ إِلاَّ بِاللهِ العَلِیِّ العَظِیمِ}}، که در اثر آن خداوند تو را از نابینایی و جنون و جذام و پیری در امان میدارد.»<ref>وسایل الشیعه، ج۶ ص۴۷۵.</ref> | ||
در جای دیگری از پیامبر چنین بیان شده: «شخصی که نعمتهای الهی به او روی آورده بگوید: | در جای دیگری از پیامبر چنین بیان شده: «شخصی که نعمتهای الهی به او روی آورده بگوید: {{متن عربی|الحَمدُ لِلَّهِ رَبِّ العالَمينَ}} و کسی که از فقر رنج میبرد پیوسته بگوید: {{متن عربی|لَا حَولَ وَ لا قُوَّهَ إِلاَّ بِاللهِ العَلِیِّ العَظِیمِ}} زیرا آن گنجی از گنجهای بهشت است و در آن از هفتاد و دو بیماری شفا است که آسانترین آنها دل مشغولی میباشد.»<ref>وسایل الشیعه، ج۷، ص۱۸۸.</ref> در روایتی کوتاه نیز از پیامبر نقل شده: «کسی که از چیزی اندوهناک شد پس بگوید: {{متن عربی|لَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ.}}»<ref>بحارالانوار، ج۹۰، ص۱۹۰.</ref> | ||
جمعی از مفسران گفتهاند: آیه شریفه {{قرآن|وَمَنْ یَتَّقِ اللَّهَ یَجْعَلْ لَهُ مَخْرَجًا …}} دربارهٔ [[عوف بن مالک]] نازل شده است که از یاران پیامبر(ص) بود، وقتی که دشمنان اسلام فرزندش را اسیر کردند، او به محضر رسول خدا آمد و از این ماجرا و نیز از تنگدستی خود شکایت کرد، پیامبر(ص) در پاسخ فرمود: تقوا پیشه کن و شکیبا باش و بسیار ذکر {{متن عربی|لاَ حَولَ وَ لا قُوَّهَ إِلاَّ بِاللهِ}} بگو، او این کار را کرد، ناگهان در حالی که درخانهاش نشسته بود، فرزندش از درآمد، معلوم شد که از یک لحظه غفلت دشمن استفاده کرده و فرار نموده و حتی شتری از دشمن را با خود آورده است. آیه فوق نازل شد و از گشایش مشکل این شخص باتقوا و روزی او از جایی که انتظارش را نداشت خبر داد. | |||
البته باید توجه داشت که هرگز مفهوم سخن این نیست که انسان تلاش وکوشش در زندگی را به دست فراموشی بسپارد و بگوید در خانه مینشینم و تقوا پیشه میکنم و ذکر {{متن عربی|لاَ حَولَ وَ لا قُوَّهَ إِلاَّ بِاللهِ}} میگویم تا از آنجا که گمان ندارم به من روزی رسد!<ref>مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، قم، دارالکتب الاسلامیه، ج۲۴، ص۲۳۸؛ و امین الاسلام طبرسی، مجمع البیان، دارالمعرفه، ج۱۰، ص۴۶۰</ref> بلکه هدف تقوی و پرهیزکاری توأم با تلاش و کوشش است، اگر با این حال، درها به روی انسان بسته شد، خداوند گشودن آنها را تضمین فرموده است. | |||
از امام صادق (ع) روایت | از [[امام صادق(ع)]] روایت شده است که هر کس هزار بار بگوید: {{متن عربی|لاَ حَولَ وَ لا قُوَّهَ إِلاَّ بِاللهِ العَلِیِّ العَظِیمِ}}، خداوند زیارت خانه خدا را نصیب او میکند پس اگر اجل او نزدیک باشد، خداوند آن را به تأخیر میاندازد تا بتواند حج را بجای آورد.<ref>تاج الدین شعیری، جامع الاخبار، قم، انتشارات رضی، ۱۳۶۳ق، ص۵۵.</ref> همچنین از آن حضرت نقل شده است که هر کس در روز صد بار ذکر {{متن عربی|لاَ حَولَ وَ لا قُوَّهَ}} بگوید، ابداً فقیر نمیشود.<ref>جامع الاخبار، ص۵۵.</ref> | ||
[[سید ابن طاووس]] به سند معتبر از [[امام رضا(ع)]] روایت کرده هرکه پس از نماز صبح صد مرتبه بگوید: {{متن عربی|بِسْمِ اللّٰهِ الرَّحْمٰنِ الرَّحِيمِ، لَاحَوْلَ وَلَا قُوَّةَ إِلّا بِاللّٰهِ الْعَلِيِّ الْعَظِيمِ}}، به اسم اعظم نزدیکتر است از سیاهی چشم نسبت به سفیدی آن، و همانا داخل شده است در او اسم اعظم.<ref>نوری، حسین، مستدرک الوسایل، ج۵، ص۸۹.</ref> | |||
از امام جعفر صادق (ع) | از امام جعفر صادق (ع) نیز این ذکر نقل شده است که هر کس پس از نماز فجر و نماز مغرب هفت بار بگوید، {{متن عربی|بِسْمِ اللّٰهِ الرَّحْمٰنِ الرَّحِيمِ، لَاحَوْلَ وَلَا قُوَّةَ إِلّا بِاللّٰهِ الْعَلِيِّ الْعَظِيمِ}}، خداوند او را از هفتاد بلا میرهاند که سبکترین آنها، برص و جنون است. و اگر آن شخص شقی باشد، نام او از دفتر شقاوتمندان پاک میشود و در دفتر سعادتمندان نوشته میشود.<ref>حرعاملی، وسایل الشیعه، قم، مؤسسه آل البیت، ۱۴۰۹ق، ج۶، ص۴۷۹.</ref> | ||
=== آداب و احکام === | === آداب و احکام === | ||
برخی از | برخی از کتابهای روایی که در بر دارنده احادیث فقهیاند، بابی مستقل درباره استحباب ذکر {{متن عربی|لَاحَوْلَ وَلَا قُوَّةَ إِلّا بِاللّٰهِ}} دارند،<ref>وسایل الشیعه، ج۷، ص۲۲۰.</ref> و ما به عنوان نمونه به چند مورد آن اشاره میکنیم: | ||
مستحب است انسان قبل از مسافرت، غسل کند و در وقت غسل بگوید: | * مستحب است انسان قبل از مسافرت، غسل کند و در وقت غسل بگوید: {{متن عربی|بسمِ اللهِ و باللهِ و لاحولَ ولا قوّه الاّ بالله}}<ref>وسایل الشیعه، ج۱۱، ص۳۸۳.</ref> | ||
در | * همچنین مستحب است موقع داخل شدن در حمام، ذکر {{بسمِ اللهِ و باللهِ و لاحولَ ولا قوّه الاّ بالله}} را بگوید.<ref>وسایل الشیعه، ج۱۱، ص۳۸۱.</ref> | ||
* در روایت آمده است که پیامبر(ص) در قنوت «وتر» در نماز شب در کنار دیگر اذکار ذکر «لاحول و لا قوه الا بک» را میگفت.<ref>طباطبایی، محمدحسین، تفسیر المیزان، مترجم سید محمدباقر موسوی همدانی، قم، دفتر نشر اسلامی، ۱۳۷۴ش، ج۶، ص۴۷۹.</ref> | |||
* گفتن {{متن عربی|لَاحَوْلَ وَلَا قُوَّةَ إِلّا بِاللّٰهِ}} در وقت پوشیدن لباس نو نیز مستحب است.<ref>وسایل الشیعه، ج۵، ص۴۷.</ref> | |||
* موقع رفتن به بازار یا مسجد و نیز حین سوار شدن به مرکب، این ذکر را بگوید.<ref>شیخ صدوق، من لایحضره الفقیه، قم، انتشارات جامعه مدرسین، ۱۴۱۳ق، ج۳، ص۱۸۷.</ref> | |||
صفت قدرت مطلق، یکی از صفات اساسی خداوند است و هر انسان خردمند و خداشناس ناگزیر است در حوزه خداشناسی خویش به آن توجه کند و از آن تصور و بینش درستی داشته باشد. همچنین این ذکر دارای فضیلت و منزلت بسیار والایی است و خداوند آن را به منزله گنجی از گنجهای بهشت قرار داده و برای آن اسرار و آثار زیادی نهادهاست. | |||
{{پایان پاسخ}} | {{پایان پاسخ}} | ||
{{مطالعه بیشتر}} | {{مطالعه بیشتر}} |
ویرایش