trustworthy
۲٬۴۶۳
ویرایش
Nazarzadeh (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - '| شاخه اصلی = علوم قرآن' به '| شاخه اصلی = علوم و معارف قرآن') |
(اضافه کردن پاورقی ها) |
||
(۳ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط یک کاربر دیگر نشان داده نشد) | |||
خط ۴: | خط ۴: | ||
{{پایان سوال}} | {{پایان سوال}} | ||
{{پاسخ}} | {{پاسخ}} | ||
'''تفسیر روایی'''، یا '''تفسیر مأثور'''، به روایاتی که از [[پیامبر(ص)]] و [[اهل بیت(ع)]] در بیان معنا و مراد آیات بیان شده است گفته میشود. یکی از وظایف پیامبر(ص) در قرآن، تبیین و تعلیم قرآن بیان شده است. در آیه دیگری راسخان در علم، عالمان به تفسیر و تأویل آیات قرآن، معرفی شدهاند. بنابر روایات نیز عالمان به ظاهر و باطن قرآن، اهل بیت(ع) | {{درگاه|واژهها}} | ||
'''تفسیر روایی'''، یا '''تفسیر مأثور'''، به روایاتی که از [[پیامبر(ص)]] و [[اهل بیت(ع)]] در بیان معنا و مراد آیات بیان شده است گفته میشود. یکی از وظایف پیامبر(ص) در قرآن، تبیین و تعلیم قرآن بیان شده است. در آیه دیگری راسخان در علم، عالمان به تفسیر و تأویل آیات قرآن، معرفی شدهاند. بنابر روایات نیز عالمان به ظاهر و باطن قرآن، اهل بیت(ع) هستند. با توجه به شرایط [[حجیت خبر واحد|حجیت روایت]] از لحاظ سند و دلالت، میتوان گفت تفسیر روایی از مطمئنترین [[روشهای تفسیر قرآن]] است. | |||
== تعریف == | == تعریف == | ||
مأثور به معنای خاص، به آن دسته از آثار و سخنانی گفته میشود که از [[پیامبر(ص)]] و ائمه اطهار نقل شده است، که به آن روایات و اخبار، هم گفته میشود. به جای «'''تفسیر مأثور'''»، «'''تفسیر روایی'''»، «'''تفسیر بالاخبار'''» یا «'''بالنقل'''» نیز تعبیر شده است. مراد از تفسیر بالمأثور، تفسیر قرآن کریم، بر طبق سخنان و روایات نقل شده، از پیامبر(ص) و [[ائمه(ع)]] است. | مأثور به معنای خاص، به آن دسته از آثار و سخنانی گفته میشود که از [[پیامبر(ص)]] و ائمه اطهار نقل شده است، که به آن روایات و اخبار، هم گفته میشود.<ref>علوی مهر، حسین، روشها و گرایشهای تفسیری، قم، اسوه، ۱۳۸۱ش، ص۲۸.</ref> به جای «'''تفسیر مأثور'''»، «'''تفسیر روایی'''»، «'''تفسیر بالاخبار'''» یا «'''بالنقل'''» نیز تعبیر شده است. مراد از تفسیر بالمأثور، تفسیر قرآن کریم، بر طبق سخنان و روایات نقل شده، از پیامبر(ص) و [[ائمه(ع)]] است.<ref> معرفت، محمدهادی، تفسیر و مفسران، قم، مؤسسه فرهنگی انتشاراتی التمهيد، ۱۳۷۹ش، ج۲، ص۱۷.</ref> | ||
== تفسیر روایی در قرآن == | == تفسیر روایی در قرآن == | ||
در قرآن یکی از وظایف پیامبر(ص) تفسیر و تبیین قرآن بوده است | در قرآن یکی از وظایف پیامبر(ص) تفسیر و تبیین قرآن بوده است: {{قرآن|لَقَد مَنَّ اللَّهُ عَلَی المُؤمِنینَ إِذ بَعَثَ فیهِم رَسولًا مِن أَنفُسِهِم یَتلو عَلَیهِم آیاتِهِ وَیُزَکّیهِم وَیُعَلِّمُهُمُ الکِتابَ وَالحِکمَةَ وَإِن کانوا مِن قَبلُ لَفی ضَلالٍ مُبینٍ|ترجمه=خداوند بر مؤمنین منّت گذاشت چرا که در بین آنها رسولی از خودشان برانگیخت تا آیات خداوند را بخواند (و بیان نماید) و کتاب و حکمت را به آنها تعلیم دهد|سوره=آل عمران|آیه=۱۶۴}}. در آیه دیگر میفرماید {{قرآن|وَ أَنْزَلْنا إِلَیْکَ الذِّکْرَ لِتُبَیِّنَ لِلنَّاسِ ما نُزِّلَ إِلَیْهِمْ|ترجمه=ما ذکر (قرآن) را بر تو نازل نمودیم که برای مردم بیان داری|سوره=نحل|آیه=۲۴}}. | ||
علاوه بر این وظیفه [[تفسیر و تأویل قرآن]]، به [[راسخان در علم]] سپرده شده | علاوه بر این وظیفه [[تفسیر و تأویل قرآن]]، به [[راسخان در علم]] سپرده شده است: {{قرآن|وَ ما یَعْلَمُ تَأْوِیلَهُ إِلَّا اللَّهُ وَ الرَّاسِخُونَ فِی الْعِلْمِ|ترجمه=و تأویل و تفسیر آن را کسی جز خدا و راسخان در علم نمیداند|سوره=آل عمران|آیه=۷}} بنابر روایات راسخان در علم همان ائمه اطهار(ع) میباشند.<ref>مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار، بیروت، داراحیاء التراث العربی، ج۸۹، ص۲۰.</ref> | ||
== تفسیر روایی در روایات == | == تفسیر روایی در روایات == | ||
روایات دینی عالم به قرآن و مفسر قرآن را ائمه(ع) معرفی میکند: | |||
* [[امام باقر(ع)]] | * [[امام علی(ع)]]: {{متن عربی|هیچ آیهای نازل نشده است مگر آنکه میدانم در مورد چه کسی و در کجا و بر چه کسی نازل شده است، خداوند به من قلب و عقل و زبان ناطق عنایت نموده است.}}<ref>بحرانی، هاشم، البرهان فی تفسیر القرآن، قم، مؤسسه مطبوعاتی اسماعیلیان، ج۱، ص۱۷. روایت ۲۴.</ref> | ||
* [[امام صادق(ع)]] | * [[امام باقر(ع)]]: {{متن عربی|هیچکس نمیتواند ادّعا کند که تمام قرآن کریم را - ظاهر و باطن- آن را جمعآوری نموده است، جز اوصیای پیامبر(ص).}}<ref>بحرانی، هاشم، البرهان فی تفسیر القرآن، قم، مؤسسه مطبوعاتی اسماعیلیان، ج۱، ص۱۵.</ref> | ||
* [[امام صادق(ع)]]: {{متن عربی|بخدا قسم من به کتاب خدا از اوّل تا آخرش آن چنان آگاهی دارم، گویا در کف دستم قرار دارد. خبر از آسمان و زمین و آینده و گذشته، در قرآن کریم آمده است. قرآن بیانکننده همه چیز است.}}<ref>بحرانی، هاشم، البرهان فی تفسیر القرآن، قم، مؤسسه مطبوعاتی اسماعیلیان،ج۱، ص۱۷.</ref> | |||
== حجیت تفسیر روایی == | == حجیت تفسیر روایی == | ||
{{ | {{همچنین ببینید|حجیت خبر واحد}} | ||
تفسیر قرآن کریم با روایات معصومین(ع) یکی از مطمئنترین [[روشهای تفسیری]] است. روایاتی که در جهت تفسیر قرآن نقل شده است باید دارای شرایطی از قبیل صحیح بودن سند روایت (ناقل یا نانقلان حدیث عادل یا لااقل افراد مورد اطمینان (موثق) باشند)<ref>مظفر، محمدرضا، اصول الفقه، دارالنعمان بالنحف، چاپ دوّم، ۱۳۶۸ هـ. ق، ج۲، ص۶۹–۷۱.</ref> | تفسیر قرآن کریم با روایات معصومین(ع) یکی از مطمئنترین [[روشهای تفسیری]] است. روایاتی که در جهت تفسیر قرآن نقل شده است باید دارای شرایطی از قبیل صحیح بودن سند روایت (ناقل یا نانقلان حدیث عادل یا لااقل افراد مورد اطمینان (موثق) باشند)<ref>مظفر، محمدرضا، اصول الفقه، دارالنعمان بالنحف، چاپ دوّم، ۱۳۶۸ هـ. ق، ج۲، ص۶۹–۷۱.</ref> از نظر دلالت هم تمام باشد یعنی مخالف و معارض نداشته باشد و مخالفت با قرآن نداشته باشد.<ref>مظفر، محمدرضا، اصول الفقه، ج۲، ص۲۳۶–۲۵۲.</ref> | ||
{{پایان پاسخ}} | {{پایان پاسخ}} | ||
{{مطالعه بیشتر}} | {{مطالعه بیشتر}} | ||
خط ۳۷: | خط ۳۸: | ||
| شاخه اصلی = علوم و معارف قرآن | | شاخه اصلی = علوم و معارف قرآن | ||
| شاخه فرعی۱ = تفسیر | | شاخه فرعی۱ = تفسیر | ||
| شاخه فرعی۲ = | | شاخه فرعی۲ = روشها و مبانی تفسیری | ||
| شاخه فرعی۳ = | | شاخه فرعی۳ = | ||
}} | }} |