نظام حقوق جزایی اسلام: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۳: خط ۳:
{{سوال}}نظام حقوق جزایی اسلام را توضیح دهید.
{{سوال}}نظام حقوق جزایی اسلام را توضیح دهید.
{{پایان سوال}}
{{پایان سوال}}
{{پاسخ}}حقوق جزایی اسلام، مجموعه قواعدی است که خاستگاه الهی دارد و برای سلامت و برقراری عدالت و امنیت یک جامعه اسلامی وضع شده است.
{{پاسخ}}حقوق جزایی اسلام، مجموعه قواعدی است که خاستگاه الهی دارد و برای سلامت و برقراری عدالت و امنیت یک جامعه اسلامی وضع شده است. این قوانین برای این مقرر شده است که سعادت و امنیت و عدالت جامعه را تأمین کند. در واقع قوانین کیفری مقامی بازدارنده از بزه و جرم دارند تا سبب تنبه و رعب مجرمین شوند. این قوانین با اقتضائات زمان و مکان قابل انعطاف و انطباق است.
 
در اهداف قوانین کیفری گفته شده است که هدف تعذیب و شکنجه مجرمین نیست؛ بلکه غایت این قواعد کیفری تأدیب و تهذیب و تنبه مجرم است.


== تعریف حقوق جزای اسلام ==
== تعریف حقوق جزای اسلام ==
خط ۱۸: خط ۲۰:


=== تأمین سعادت دنیا و آخرت انسان ===
=== تأمین سعادت دنیا و آخرت انسان ===
در نظام جزای اسلام، فعل یا ترک فعلی جرم و گناه است که از سوی شارع به آن نهی یا امری تعلق گرفته باشد. در این نظام اگر چه مجازاتها برای حفظ مصالح عمومی وضع شده است ولی در عین حال هدف اصلی از وضع جرم و اجرای مجازات حفظ اخلاق اسلامی است. رعایت امور اخلاقی تأمین کننده سعادت دنیایی و اخروی انسان است. این امر در قوانین عرفی به فراموشی سپرده شده است. به عنوان مثال در قوانین عرفی ممکن است زنا جرم نباشد مگر اینکه یکی از طرفین رضایت به این عمل نداشته باشد (جرم بودن زنا در این صورت به علت اختلال در امنیت عمومی است) اما در نظام جزایی اسلام زنا به‌طور کلی جرم شناخته شده است. حتی اگر با رضایت زن و مرد، صورت گرفته باشد. علت جرم بودن عمل در موارد فوق و موارد شبیه آن این است که برخی از جرائم آثار مخرب در سعادت ابدی انسان دارد. آیاتی در قرآن مؤید این مدعی است. (آل عمران آیه ۳۰- کهف آیه ۴۹- زلزال آیات ۶–۷و ۸). لذا می‌توان گفت که بین برخی از جرائم و شقاوت و مجازات اخروی رابطه عینیت وجود دارد یعنی آنچه که در آخرت کیفر بدکاران است، تجسم عمل آنهاست.
در نظام جزای اسلام، فعل یا ترک فعلی جرم و گناه است که از سوی شارع به آن نهی یا امری تعلق گرفته باشد. در این نظام اگر چه مجازات‌ها برای حفظ مصالح عمومی وضع شده است ولی در عین حال هدف اصلی از وضع جرم و اجرای مجازات حفظ اخلاق اسلامی است. رعایت امور اخلاقی تأمین‌کننده سعادت دنیایی و اخروی انسان است. این امر در قوانین عرفی به فراموشی سپرده شده است. به عنوان مثال در قوانین عرفی ممکن است زنا جرم نباشد مگر اینکه یکی از طرفین رضایت به این عمل نداشته باشد. (جرم بودن زنا در این صورت به علت اختلال در امنیت عمومی است) اما در نظام جزایی اسلام زنا به‌طور کلی جرم شناخته شده است. حتی اگر با رضایت زن و مرد، صورت گرفته باشد. علت جرم بودن عمل در موارد فوق و موارد شبیه آن این است که برخی از جرائم آثار مخرب در سعادت ابدی انسان دارد. آیاتی در قرآن مؤید این مدعی است. (آل عمران آیه ۳۰- کهف آیه ۴۹- زلزال آیات ۶–۷و ۸). لذا می‌توان گفت که بین برخی از جرائم و شقاوت و مجازات اخروی رابطه عینیت وجود دارد یعنی آنچه که در آخرت کیفر بدکاران است، تجسم عمل آنهاست.


=== فایده اجتماعی کیفر ===
=== فایده اجتماعی کیفر ===
متون دینی به خوبی نشان می‌دهد که نظام جزایی اسلام در اجرای پاره ای از کیفرها فایده اجتماعی آن را در نظر داشته است. به بیان دیگر احکام اسلامی بر اثر اجرای مجازات در صدد ایجاد رعب عمومی (نسبت به دیگران) و ارعاب خصوصی (نسبت به مجرم) بوده است. روایاتی در این زمینه مدعای ما را اثبات می‌کند.<ref>عاملی، شیخ حر، وسائل الشیعه، قم نشر آل البیت، روایات ۳۴۰۹۳ـ۳۴۰۹۵ ـ ۳۴۰۹۶، ج۲۸، ص۱۲.</ref>
متون دینی به خوبی نشان می‌دهد که نظام جزایی اسلام در اجرای پاره‌ای از کیفرها فایده اجتماعی آن را در نظر داشته است. به بیان دیگر احکام اسلامی بر اثر اجرای مجازات در صدد ایجاد رعب عمومی (نسبت به دیگران) و ارعاب خصوصی (نسبت به مجرم) بوده است. روایاتی در این زمینه مدعای ما را اثبات می‌کند.<ref>عاملی، شیخ حر، وسائل الشیعه، قم نشر آل البیت، روایات ۳۴۰۹۳ـ۳۴۰۹۵ ـ ۳۴۰۹۶، ج۲۸، ص۱۲.</ref>


=== تأمین عدالت اجتماعی ===
=== تأمین عدالت اجتماعی ===
اصولاً از دیدگاه قرآن کریم یکی از اهداف فرستادن کتب آسمانی و پیامبران الهی، بر پا نمودن عدل در روی زمین است. زیرا قرآن می‌فرماید: «ما پیامبران خود را با ادله روشن و صریح فرستادیم و به همراه آنان کتاب و میزان – به تعبیر برخی قانون- فرستادیم تا مردم به اقامه عدل و داد قیام نمایند و …»
اصولاً از دیدگاه قرآن کریم یکی از اهداف فرستادن کتب آسمانی و پیامبران الهی، بر پا نمودن عدل در روی زمین است. زیرا قرآن می‌فرماید: {{قرآن||ترجمه=ما پیامبران خود را با ادله روشن و صریح فرستادیم و به همراه آنان کتاب و میزان – به تعبیر برخی قانون- فرستادیم تا مردم به اقامه عدل و داد قیام نمایند.|سوره=حدید|آیه=۲۵}}


=== اصلاح مجرمین ===
=== اصلاح مجرمین ===
۱۵٬۱۶۱

ویرایش