محل سکونت اصحاب مدین: تفاوت میان نسخه‌ها

کلمه «مدین» در قرآن در ده مورد آمده است که عبارتند از: سوره اعراف، آیه ۸۵ و سوره توبه، آیه ۷۰ و سوره هود آیه ۸۴ و ۹۵ و سوره طه، آیه ۴۰، و سوره حج، آیه ۴۴ و سوره قصص، آیه‌های ۲۲ و ۲۳، ۴۵ و سوره عنکبوت، آیه ۳۶<ref>عبدالباقی، محمد فؤاد، کتاب المعجم المفهرس، قاهره، دارالکتب المصریه، ۱۳۶۴، ص۶۶۳.</ref> که از این آیات فهمیده می‌شود که حضرت شعیب(ع) پیامبر شهر و منطقهٔ مدین بودند و مردم آن‌جا از فرزندان حضرت اسماعیل(ع) بودند که با کشور مصر و لبنان و فلسطین به تجارت مشغول بودند.<ref>شریعتمداری، جعفر، شرح و تفسیر لغات قرآن براساس تفسیر نمونه، مشهد، قدس رضوی، ۱۳۷۷، ج۴، ص۲۶۵.</ref> آن‌ها زندگی مُرفهی داشتند. البته میان آن‌ها بت‌پرستی و تقلب و کم فروشی رایج بود و چون به نصایح حضرت شعیب(ع) گوش نکردند و بر اثر صیحه آسمانی (احتمالاً‌صاعقه) در خانه‌های خود جان دادند، بگونه‌ای که انگار اصلاً‌ساکن آنجا نبودند.<ref>مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، دارالکتب الاسلامیه، ۱۳۷۳، ج۹، ص۲۰۰.</ref>

نظرهای مختلفی در مورد این که مکان وجود دارد به عنوان مثال در کتاب «مراصد الاطلاع» آمده: مدین کنار دریای قلزم روبروی تبوک و از تبوک تا دریا، شش منزل فاصله بود. بعضی گفته‌اند: این شهر در هشت منزلی مصر بوده و از قلمرو فرعونیان خارج بوده است.<ref>طباطبائی، سید محمد حسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمد باقر موسوی همدانی، تهران، انتشارات امیرکبیر، ۱۳۶۳، ج۱۶، ص۳۴.</ref> و همچنین فخر رازی و طبرسی گفته‌اند: مدین نام یکی از فرزندان حضرت ابراهیم(ع) بود و چون فرزندان حضرت ابراهیم(ع)، در سرزمینی در طریق شام سکونت داشتند به نام مدین معروف شد.<ref>به نقل از مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، تهران، دارالکتب الاسلامیه، ۱۳۷۳، ج۶، ص۲۵۰.</ref> و بعضی از جغرافی‌دانان نام مدین را بر مردی اطلاق کردند که میان خلیج عقبه تا کوه سینا زندگی می‌کردند که شهری است در جنوب غربی اردن، در شرق خلیج عقبه.<ref>همان، ج۹، ص۲۰۰.</ref> در قاموس کتاب مقدس نام آن را مدیان گفته‌اند و نقل کرده‌اند که زمین مدیان از خلیج عقبه تا به مرآب و کوه سینا امتداد داشت و به قول بعضی از شبه جزیره سینا تا فرات امتداد داشت.<ref>قرشی، سید علی اکبر، قاموس قرآن، تهران، دارالکتب الاسلامیه، چاپ دوازدهم، ۱۳۷۶، ج۷، ۶، ۵، ص۲۴۴.</ref>

بنابراین، طبق سوره قصص آیه «۲۵» مدین جزء مصرنبوده چون زمانی که حضرت موسی(ع) از مصر به مدینه رفت حضرت شعیب(ع) به موسی(ع) عرض کرد: «لا تخف نجوت من القوم الظالمین یعنی «مترس، از قوم ستمکاران خلاص شدی… و در اینجا مأموران فرعون قدرت تعقیب تو را ندارند)،<ref>همان.</ref> و در فرهنگ قصص قرآن نیز آمده است: «این شهر در شرق عقبه بوده است و نام آن شهر اکنون معان است که مرکز یکی از استان‌های اردن است و شاید «معان» همان «مدین» سابق باشد.<ref>همان.</ref>